6-(21-36-52-66-81)IQ spektroskopiyada Alkil fragmentlarning identifikatsiyasi. Алкил фрагментларни идентификацияси. СН3, СН2 гуруҳлар учун спектрда С-Н боғнинг валентва деформацион тебранишлари туфайли юзага келадиган ютилиш чизиқлари кузатилади. Алкил фрагментларнинг С-Н боғининг валент тебранишлари 3000– 2840 см–1 соҳада кузатилади. Қуйидаги қоидани эсда тутиш лозим: Сsp3–Н боғларнинг валент тебранишлари одатда 3000 см–1
пастда кузатилади, Сsp2– Н ва Сsp–Н боғларнинг валент тебранишлари 3000 см–1 дан юқорида ётади. Метил гуруҳларнинг валент тебранишлари (СН3) 2962 ва 2872 см–1 соҳада иккита ютилиш чизиғи кўринишида кузатилади. Биринчиси – антисимметрик валент тебранишлар натижасидир, унда метил гуруҳининг иккита С–Н боғи чўзилади, учинчиси (νas CH3) сиқилади. Иккинчи чизиқни симметрик валент тебранишлар (νs CH3) келтириб чиқаради, барча учта С–Н боғ фазада чўзилади ёки сиқилади. Бир нечта метил гуруҳларнинг борлиги тегишли чизиқларнинг интенсивлигини ортишига олиб келади. Алкил фрагментларини С-Н боғларини деформацион тебранишлари. Метил гуруҳда иккита деформацион тебранишлар намоён бўлиши мумкин: 1375 см–1 соҳада пайдо бўладиган симметрик деформацион тебранишлар (δs CH3), 1450 см–1 соҳада кузатиладиган антисимметрик (δas CH3) деформацион тебранишлар. С=С боғлар идентификацияси: барча оддий алкенлар 1650±20 см–1 соҳада ютади (22, 23 расмлар). =С–Н Валент тебранишларнинг частотаси 3010–3095 см–1 соҳада кузатилади, ν=С–Н қиймати қўшбоғдаги алмашиниш даражаси билан аниқланади .
7-(22-37-53-67-82)Mass spektroskopiyada bo'lakli ionlar.
7.Bo'lakli ionlar. Mass-spektr alanalizda M+ ion turlicha parchalanishi mumkin. Masalan, ССl4 molekulasi CCH3+,CCH2+,ССH+,Сl+,C+ kabi ionlar hosil qiladi. Juda ko'p moddalar parchalanishining eksperimental qiymatlarini fragmentlanish qonuniyatlari bilan izohlash mumkin. Ammo molekulyar ionlarning parchalanishini tushintiruvchi umumiy nazariya hali ishlab chiqilmagan. Har qanday molekula parchalanishining yarim emperik sifat tushunchalarini bilish uchun har qaysi fragmentning turli xil ion holati, ularning electron tuzilishi haqida tasavvurlari bo'lishi lozim. Masalan, benzoy kislota efirining ionlarga parchalanishi jarayonida oddiy С6H5СО+ ionining hosil bo'lishi C-O- bog'ining uzilishi bilan borishini e'tiborga olish lozim. Molekulyar ionlar dissosilanganda doimo bo'lakli ionlar hosil bo'ladi. Neytral molekuladan parchalanganda hosil bo'lgan molekulyar ion kation-radikal bo‘lib, undan keyin hosil bo'lgan Ionlar yoki kation, yoki kation -radical bo'lishi, molekulyar iondan ajralib chiqayotgan zarracham° radikal yoki neytral molekula bo'lishi mumkin. M+e-—»M+ +2e-;M+ ->A+ +m° Agar hosil bo'lgan A+ ionning ichki energiyasi yetarli bo'lsa ,u o‘z navbatida parchalanadi va turli xildagi ion bo‘laklarini hosil qiladi .Mass-spektrometriyada bunday ketma-ketlikdagi parchalanishni o'rganish fragmentlaming hosil bo'lish yo'llari deyiladi. Molekulyar ionlar va istalgan bo'lakli ionlar (A+,B+,C+...) bir necha yo'nalishlar bo‘yicha parchalanishlari mumkin. Bir yo'nalish bo'yicha bo'lakchalarning hosil bo'lish chegarasi molekulyar kationning dastlabki ichki energiyasi bilan belgilanib, ionning hosil bo'lishi va spektrlarda yozib olinish vaqtiga bog'liq.
Do'stlaringiz bilan baham: |