Friends’ group

 
6-dars
Xulosani aniqlashga yordam beruvchi so’zlar
Kun hikmati:
Aql va qalbsiz inson tuyg’ularining hech biri harkatga kelmasdi
Agar matnda matnning qaysidir qismi quyidagi so’zlardan birortasi bilan
berilgan bo’lsa, bilingki matnning shu qismi matnda xulosa (eng kamida oraliq 
xulosa) sifatida kelayotgan bo’ladi.
 
Asosni ani
qlashga yordam beruvchi so’zlar
Agar matnda matnning qaysidir qismi quyidagi so’zlardan birortasi
bilan
berilgan bo’lsa, bilingki matnning shu qismi matnda asos 
sifatida kelayotgan bo’ladi.

---

44 
Masalan: 
(1) Bugun kun bulutli ekan. (2) Yomg’ir yog’ishi mumkin.
Tahlili:
Agar (1) jumlani xulosa va (2) asos bo’lsa, bu fikrni “
Xulosa,
chunki 
Asos
” foydalangan holda quyidagicha yozish mumkin:
Bugun kun bulutli ekan, 
chunki
yomg’ir yog’ishi mumkin.
-
O’xshamadi, haa?
Ishon hosil qilish uchun boshqa shakllarga ham qo’yib ko’ramiz:
Bugun kun bulutli ekan
, buning sababi
yomg’ir yog’ishi mumkin
Yomg’ir yog’ishi mumkin, 
shuning uchun
bugun kun bulutli ekan. 
Yomg’ir yog’ishi mumkin bo’lgani 
uchun
bugun kun bulutli ekan. 
Yomg’ir yog’ishi mumkin 
demak
bugun kun bulutli ekan. 
Demak (1) fikr xulosa emas, bu asos, (2) fikr xulosa.
Tekshiramiz: 
Yomg’ir 
yog’ishi 
mumkin, 
chunki
bugun 
kun 
bulutli 
ekan. 
-
Mantiqan to’g’ri, shunday emasmi
?
Boshqa 
vaziyatlar: 
Bugun 
kun 
bulutli 
ekan, 
demak
yomg’ir 
yog’ishi 
mumkin
Bugun 
yomg’ir 
yog’ishi 
mumkin, 
sababi
kun 
bulutli. 
Bugun kun bulutli ekan, 
shuning uchun
yomg’ir yog’ishi mumkin
Rasmlarga fikr tuzing va ularni yuqoridagilar kabi yordamchi so’zlardan 
foydalanib asos va xulosani osonlik bilan aniqlang 
☺

---

45 
Tanqidiy fikrlash bu - nima qilish yoki nimaga ishonish kerakligi haqida aniq 
va oqilona o
ʻ
ylash qobiliyatidir. Tanqidiy fikrlash ko
ʻ
nikmasiga ega inson 
mantiqan to
ʻ
g
ʻ
ri, yaxshi asoslangan mulohaza yuritish qobiliyatiga ega bo
ʻ
ladi.