Foydali qazilmalarning genetik va sanoat turlari

14-rasm.Sargardon albitit-greyzen konining
soddalashtirilgan sxemasi.


SHartli belgilar: 1-quyi karbon yoshidagi oxaktosh yotqiziqlari; 2-Sargardon graniti; 3-Flyuorit-spodumen-slyudali metasomatozlar; 4-Kvarslashgan ohaktosh yotqiziqlari; 5-Kvars-topaz-albit-sinnivalditli greyzen; 6-L-li apagranitlar.

Bu skarnlarda qo‘shimcha elementlarning (W, Bi, Sn, Mo, Cu, Pb) minerallari ham ma’lum. Markazda kvars-dalashpati-kassiterit-volframit va sulfidlarga boy tomirsimon greyzenlar hosil bo‘ladi. Bunda quyidagi zonal o‘zgarish aniqlangan: greyzenlashgan piroksenli skarn-kvars-dalashpati-flyuridli greyzen va greyzenlashgan ohaktosh zonasi. Bu zonalardagi foydali qazilmalar asosan ftor, berill va magniy elementlarining minerallaridan iborat. Konning umumiy qalinligi 250-300m ni tashkil qiladi.

Barqiroq koni ham ko‘p jihatdan Sargardon koniga o‘xshash bo‘lib, faqat maydonlarining miqdori ko‘pligi bilan farq qiladi.
Xulosa
Mavzuda albitit va greyzen konlari hosil bo‘lish jarayoniga qarab ko‘proq pegmatit va skarn konlari bilan yonma-yon bo‘lishi to‘g‘risida ma’lumotlar keltirilgan. Rasmlarda albititli va greyzen konlarining hosil bo‘lish jarayonining ideallashtirilgan ko‘rinishida oddiy mikroklinli granit, albitlashgan granit, greyzen hosil bo‘lish qismi, yoriqlar va elementlar (Be, Nb, K, Na) miqdorining o‘zgarish yo‘nalishi; albititli va greyzen konlarining ideallashtirilgan zonal sxemasida greyzenlashgan tog‘ jinslari, greyzen, pegmatit, skarn, kvars tomirlari shtokverki va greyzenlarning yuqori chegarasi; Sargardon albitit-greyzen konining soddalashtirilgan sxemasida esa, quyi karbon yoshidagi oxaktosh yotqiziqlari, Sargardon graniti, flyuorit-spodumen-slyudali metasomatozlar, kvarslashgan ohaktosh yotqiziqlari, kvars-topaz-albit-sinnivalditli greyzen va apagranitlar ko‘rsatilgan.


Nazorat savollari

• 
  Albitit koni deb nimaga aytiladi?
  
• 
  Greyzen koni deb nimaga aytiladi?
  
• 
  Albitit va greyzen konlarida qanday tog‘ jinslari uchraydi?
  
• 
  Albitit va greyzen konlaridagi asosiy minerallarni sanab bering?
  
• 
  O‘zbekistondagi albitit va greyzen konlarini aytib bering.