Foydali qazilmalarni boyitish jarayonlari

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
© 
A.A. Saidaxmedov, O.A.Azimov, A.N. Shodiyev, Sh.N.Turobov, 2021
 

---

3 
KIRISH
 
Jahon iqtisodiyoti rivoji yoqilg‘i energetikasi va boshqa turdagi 
mineral resurslarning qo‘llanilishining doimiy ortishi bilan boradi. Rangli 
va ligerlovchi metallarning ishlatilishi oxirgi 100 yil ichida 3–5 marta 
ortdi. XXI asrda barcha turdagi mineral xomashyolarning ishlatilishi 
jadallashgan sur’atda davom etadi. Yaqin 50 yilda mineral xomashyolarni 
qazib olish hajmi 5 martadan ko‘proq ortishi taxmin qilinmoqda. 
O‘zbekiston o‘z taraqqiyot istiqbollari jihatidan qulay geografik 
strategik mavqeyiga ega bo‘lib, tabiiy xomashyo resurslari bo‘yicha 
dunyoda yetakchi o‘rinlardan birini egallaydi. Hozirgi kunda turli foydali 
qazilma konlari va ma’danlar namoyon bo‘lgan istiqbolli makon va joylar 
aniqlangani va bu borada keng ko‘lamda ilmiy tadqiqot izlanish ishlari 
jadallashib borayotganining o‘zi ham bu yurt kelajagining buyukligidan 
dalolat beradi. Bugungi kunda 100 ga yaqin mineral xomashyolar turlari 
izlab topilgan va tasdiqlangan zahiraga kiritilgan.
Mazkur darslikda hozirgi zamon fan va texnika yutuqlarini inobatga 
olgan holda mineral tog‘ jinslarini boyitish usullari: gravitatsiya, flotatsiya, 
magnit va elektr maydonlarida foydali qazilmalarni boyitish jaryonlarining 
nazariyalari keltirilgan. Har bir jarayon uchun sanoatda ishlatiladigan 
dastgohlar to‘g‘risida ma’lumotlar keltirilgan. 
Ushbu darslik konchilikka oid barcha mutaxassislikdagi talaba va 
o‘qituvchilar uchun asosiy qo‘llanma bo‘ladi, degan xolisona niyat bilan 
yozildi. Unda nafaqat foydali qazilmalarni boyitish jarayonlari balki 
boyitishda yordamchi jarayonlar va boyitish texnologiyasi ham keltirilgan. 
Mualliflar ushbu darslik borasidagi kinobxonlarning tanqidiy va 
taklifli fikrlarini bajonidil qabul qiladi va kelgusi qayta nashrlarida 
e’tiborga oladi. 

---

4