Foydalanuvchi funksiyalari. Funksiyani aniqlanishi va uni chaqirish Reja

Foydalanuvchi funksiyalari. Funksiyani aniqlanishi va uni chaqirish
Reja

• 
  Pythonda Funksiya
  
• 
  Foydalanuvchi funksiyalari
  
• 
  Funksiyani aniqlanishi va uni chiqarish
  

Kalit so’zlar: Funksiya, foydaluvchi funksiyasi, dasturlash tillari

Pythonda Funksiya
Funksiya ma'lum bir vazifani bajarishga mo'ljallangan kodlar yig'indisi. Biz shu paytgacha bir nechta tayyor funksiyalardan foydalanib keldik. Misol uchun print() funksiyasi konsolga matn chiqarish uchun, range() funksiyasi esa ma'lum oraliqdagi sonlarni yaratish uchun ishlatiladi.
Aslida har qanday funksiyaning ortida ham bir necha qatordan iborat kod bo'ladi, lekin biz funksiyaga murojat qilganda uning nomini yozamiz xolos. Funksiya ortidagi kod esa biz uchun yashirin bo'lib qolaveradi. Funksiyalarning qulayligi ham shunda. Dastur davomida ma'lum bir kodlarni qayta-qayta yozmaslik uchun biz ularni jamlab, bitta funksiya ichiga joylashimiz va dastur davomida bu kodlarga funksiya nomi orqali murojat qilishimiz mumkin.
Funksiyalar turlicha bo'ladi, ba'zi funksiyalar sizdan qiymat qabul qilib, konsolga biror ma'umot chiqaradi, ba'zilari esa sizdan qabul qilgan qiymat ustida turli amallar bajarib yangi qiymat qaytaradi. Foydalanuvchidan mutlaqo qiymat qabul qilmaydigan funksiyalar ham mavjud.
Funksiyalar def kalit so’zi bilan hosil qilinadi. def so`zidan so`ng funksiya nomi va qavs ichida formal parametrlar ro`yxati ko`rsatiladi. Funksiya tanasini hosil qiluvchi instruksiyalar keyingi qatordan boshlab bo`sh joy(отступь) bilan yoziladi. Quyidagi kodimiz ishga tushsa, bizga hech qanday natija bermaydi. Chunki biz faqat funksiya hosil qilgan bo’lamiz:
Kodni qatroma-qator tahlil qilaylik:

• 
  Avvalo def operatori yordamida Pythonga funksiya yaratayotganimizni bildirdik. def dan so'ng esa funksiyamizga nom berdik va qavslarni ochib, yopdik. Bizning funksiyamiz foydalanuvchidan hech qanday qiymat qabul qilmaydi, shuning uchun ham qavs ichi bo'sh. Keyingi misollarda foydalanuvchidan qiymat qabul qiluvchi funksiyalarni ham ko'ramiz.
  
• 
  def qatoridan keyin o'ngga surib yozilgan har qanday kod funksiyaning badani hisoblanadi. 2-qatorda biz uchta ketma-ket qo'shtirnoq ichida funksiya haqida ma'lumot berdik. Python mana shu ma'lumotni o'qib, dasturchi funksiya haqida bilmoqchi bo'lganda aynan shu matnni ko'rsatadi.
  
• 
  Oxirgi qatorimizda esa "Assalomu alaykum!" matnini konsolga chiqarishni buyurdik. Bizning sodda funksiyamizning asosiy vazifasi ham shu.
  

Mana funksiya tayyor. Endi bu funksiyadan foydalanish uchun uni chaqiramiz. Buning uchun funksiya nomini yozamiz va qavslarni ochib, yopamiz (esingizda bo'lsa bizning funksiyamiz qiymat qabul qilmaydi, shuning uchun qavslar ichi bo'sh).

Natija: Assalomu alaykum!



Foydalanuvchi funksiyalari

Siz allaqachon bilganingizdek, Python sizga print () va shu kabi ko'plab ichki funktsiyalarni beradi. Pythonda mavjud bo’lgan tiplarni o’zgartiruvchi va ba’zi bir qo’shimcha funksiyalar bilan quyida tanishishingiz mumkin:

• 
  bool(x)- rostlikka tekshirishni standart usulidan foydalanuvchi bool tipiga o`zgartirish. Agar x yolg`on bo`lsa yoki tushirib qoldirilgan bo`lsa, False qiymatini qaytaradi, aksincha esa True qaytaradi.
  
• 
  bytearray([manba, [kodlash[xatolar]]]) - bytearray ga o`zgartirish. Bytearray- 0<=x<256 diapazondagi butun sonlarni o`zgarmas ketma-ketligi. Konstruktor argumentlari bytearray() ga mos ko`rinishga ega bo`ladi.
  
• 
  complex([real],[image]) - kompleks songa o`zgartirish.
  
• 
  dict(object) - lug`atga o`zg artirish.
  
• 
  float([x]) -haqiqiy songa o`zgartirish. Agar argument ko`rsatilmagan bo`lsa, 0.0 qaytaradi.
  
• 
  int([object],[asosiy sanoq sistemasi]) - butun sonni berilgan sanoq sistemasidan o`nlik sanoq sistemasiga o`tkazish.
  
• 
  list([object])-ro`yxat tuzadi.
  
• 
  memoryview(object) - memoryview obyektini tuzadi.
  
• 
  object() - hamma obyektlarga asos bo`lgan bosh obyektni qaytaradi.
  
• 
  range([start=0], stop,[step=1]) - step qadamli start dan stop gacha bo`lgan arifmetik progressiya.