Fotoenergetikada nanostrukturali yarimo‘tkazgich materiallar II xalqaro ilmiy anjumani

Fotoenergetikada nanostrukturali yarimo‘tkazgich materiallar

II xalqaro ilmiy anjumani 
 
19-20 noyabr 2021 yil 
351 
незначительно, и оно не может препятствовать использованию их в качестве 
рабочих тел термоэлекторогенератора. Использование лигатуры теллурида 
возможно при получения легированных сплавов Bi
2
Te
3
-Bi
2
Se
3
, т.к. упругость 
пара лигатуры практически не отличается от упругости пара чистого теллура.
Литература 
1.
Knudsen.M. J.Ann.Phys, 1969,28, C.75. 
2.
Горбов.М.И., Крестовников А.Н.-Изв. АН Россия. Серия 
неоргонические материалы,1966, 2, №9, С.1702. 
3.
Устюгов Г.П., Вигдорович Е.Н.- Изв. АН Россия. Серия 
неоргонические материалы,1969, 5, №1, С.166. 
4.
Горлек С.С., Лашевский М.Я., Материаловедение полупроводников и 
диэлектириков: Учебник для вузов.-М.:МИСиС, 2003. 
 
 
CoreAFM YORDAMIDA Fe/SiO
2
/p-Si GIBRID STRUKTURASINING 
SIRTI MORFOLOGIYASINI OʻRGANISH 
 
Arzikulov E. U., Axrorov S. Q., Nurimov A. D., Quvondiqov Sh.J. 
Samarqand davlat universiteti, e-mail: [e-mail] 
Atom kuch mikroskopi (AKM) turli xil sirtlarning morfologiyasini, 
topografiyasini va boshqa xusiyatlarini nanometr aniqligida o‘rganish uchun 
qo‘llaniladigan eng zamonaviy va ajoyib qurilma hisoblanadi. Sirtning 
topografiyasini bilish biologik jarayonlar dinamikasini, tribologik xususiyatlarini, 
mexanik xususiyatlarini va asosiy yupqa qatlamlar sirtlarini baholash imkonini 
beradi. Bu qurilmaning ko‘p qirrali ekanligi sirtni puxta kuzatish va baholashga 
xizmat qiladi va boshqa qurilmalarga nisbatan yaxshiroq hisoblanadi. Sirtning 
teksturasi (tuzilishi) sirtning g‘adur-budurligini, to‘lqinlilikni, qatlamliligini va 
kamchiliklarini o‘z ichiga oladi. Qurilma dasturiy ta’minotidan mukammal 
foydalanish orqali yupqa qatlamning optik, mexanik, sirt, magnetik va elektrik 
xossalarini o‘rganishda muhim bo‘lgan g‘adur-budurligi, g‘ovakligi, o‘rtacha 
kattalik va zarralarning joylashuvi kabi tavsiflarni katta aniqlikda baholash 
mumkin. AKM qurilmasida biz 2D va 3D shakldagi tasvirlarga ega bo‘lishimiz 
mumkin. 
Gibrid nanostrukturalar spintronika rivoji uchun eng istiqbolli material 
sifatida qaralmoqda [1]. Bu struktura yupqa yarimo‘tkazgich va magnit 
materialdan tashkil topishi mumkin. Bunday strukturalarni olish uchun juda 
ko‘plab usullar va qurilmalar yaratilgan. Jumladan bunday nanostrukturlarni yuqori 
vakuumda bug‘latish yo‘li bilan hosil qilish mumkin. 
Quyidagi rasmda VUP-5 qurilmasi yordamida kremniy taglikka elektron 
nurli bug‘latish usuli bilan toza temirning yupqa qatlami o‘tqazilgan (1-rasm).

---