Fotoenergetikada nanostrukturali yarimo‘tkazgich materiallar II xalqaro ilmiy anjumani

Fotoenergetikada nanostrukturali yarimo‘tkazgich materiallar

II xalqaro ilmiy anjumani 
 
19-20 noyabr 2021 yil 
315 
Хайратланишга эса асос бор эди, чунки бу хайратга солган нанонайчалар 
одам сочи толасидан 100 минг марта ингичка бўлишига қарамасдан жуда ҳам 
мустаҳкам материал бўлиб чиқди. Нанонайчалар пўлатдан 50-100 марта 
мустаҳкамроқ ва 6 марта кичик зичликка эга. Юнг модули - материалнинг 
деформацияга қаршилик даражаси - бу нанонайчаларда оддий углерод 
толаларига нисбатан икки баробар юқори. Найчалар нафақат мустаҳкам, 
балки ўта қаттиқ мустаҳкам резина найчаларга ўхшайди. 
(3-расм). Нанонайчаларнинг тузилиши ва структураси. 
Нанонайчалардан ўта енгил ва ўта мустаҳкам композицион 
материаллар яратиш мумкин, улардан эса ҳаракатни қийинлаштирмайдиган 
ўт ўчирувчилар ва фазогирлар учун кийимлар тикиш мумкин, Ердан Ойгача 
бўлган битта найчали нанокабелни кўкнор уруғи ўлчамидаги ғалтакка ўраш 
мумкин. Нанонайчалардан ташкил топган диаметри 1 мм.ли унча катта 
бўлмаган ип, ўзининг массасидан юз миллиардлаб катта бўлган 20 т юкни 
кўтара олган бўлар эди. Тўғри, ҳозир нанонайчаларнинг максимал узунлиги 
ўн ва юзлаб микрон - атомлар масштабидан жуда катта, шундай бўлса ҳам 
улар доимий фойдаланиш учун жуда кичиклик қилади. Лекин олинаётган 
нанонайчаларнинг узунлиги аста-секин ошиб бормоқда - ҳозир олимлар 
сантиметрли чегарага яқин келишди. 4 мм узунликка эга бўлган кўп қатламли 
нанонайчалар олинди. Шунинг учун ҳам олимлар яқин келажакда метр в 
юзлаб метрли узунликдаги нанонайчаларни ўстиришга эришадилар деб умид 
қилсак бўлади. Нанонайчалар турли шаклларда бўлади: бир қатламли, 
кўпқатламли, тўғри ва спиралсимон. Бундан ташқари улар кутилмаган 
электрик, магнит, оптик хоссаларини намойиш қилишмоқда. Мақсадга 

---