Fotihbek Komilov Genetikadan masalalar yechish

belgilarning ajralish qonuni 
deb ataladi. Shunday qilib, 
Mendelning ikkinchi qonuni ajralish qonuni bo‘lib, uni quyidagicha izohlash mumkin: 
geterozigota holatdagi ikkita F1 bo‘gin duragaylarini o‘zaro chatishtirish natijasida ikkinchi 
bo‘g‘in (F2)da quyidagicha nisbatda ajralish kuzatiladi fenotip bo‘yicha 3:1, genotip bo‘yicha 
1:2:1. F2da olingan organizmlarning 25 foizi gomozigota holatda dominant (AA), 50 foizi 
dominant belgi bo‘yicha geterozigota (Aa), 25 foizi retsessiv belgi bo‘yicha gomozigota (aa) 
bo‘ladi. 
2.Odamda qo`yko`zlik dominant belgi bo`lib, ko`kko`zlik esa retsessiv. Qo`yko`z geterozigota 
yigit va hamda ko`kko`z gomozigota qizning nikohidan qanday genotip va fenotipli farzandlar 
hosil bo`lishi mumkin? 
Yechish: 
P Aa x aa
Gam. A a a 
F
1 
Aa aa

---

Fotihbek Komilov Genetikadan masalalar yechish 
7 
F1 da Aa(qo`yko`z) va aa(ko`kko`z) genotipga organizmlar hosil bo`lib, genotipik va fenotipik 
nisbatlarning ikkisi ham 1:1 tarzda bo`ladi. 
Javob: genotip-Aa va aa; Fenotip-qo`yko`z va 
ko`kko`z farzandlar; genotipik nisbat 1:1; fenotipik nisbat 1:1. 
 
3.
No`xatning sariq geterozigota formalari o`zaro chatishtirilganda, F1 da qanday genotip va 
fenotip olinadi hamda ular qanday nisbatda bo`ladi? Izoh: No`xatda donning sariqligi 
dominant(A), yashilligi retsessiv(a).
 
Yechish: 
x
Gam. A a
A a 
F
1 
AA Aa Aa aa
1 
1 1 1 
Bu chatishtirish natijasida, 4 xil genotipga ega bo`lgan organizmlar olinadi. Bundan, AA-1 ta, 
Aa-2 ta, aa-1 tani tashkil etadi. AA va Aa genotipli formalar sariq rangni, aa formalar esa yashil 
rangni yuzaga chiqaradi. 3 ta sariq, 1 ta yashil donli no`xatlar hosil bo`ldi.