Fotihbek Komilov Genetikadan masalalar yechish

A) 25% 
 
Genlarning modifikator ta`siri 
Organizm genotipida belgiga bevosita ta’sir etuvchi gendan tashqari ushbu genlar faoliyatini 
kuchaytiruvchi yoki susaytiruvchi genlar ham bo‘ladi. Bunday genlar modifikator genlar deb 
nomlanadi. Chunonchi, qoramol yungi ba’zan ola-bula rangda bo‘ladi. Bu belgi bitta asosiy 
retsessiv gen va ikkita modifikator genlar ta’sirida rivojlanadi. Uning bittasi oq rangning hosil 
bo‘lishini kuchaytiradi, ikkinchisi esa susaytiradi. Natijada birinchi holatda terida oq rangli, 
ikkinchi holatda qora rangli dog‘lar ko‘proq bo‘ladi. Braxidaktiliya kasalligining barmoqlar 
kamroq qisqarishidan tortib ko‘proq qisqarishigacha bo‘lgan shakllari bor. Barmoqlari qisqa 
odamlar genotipi geterozigota (Bb), sog‘lom odamlar genotipi (bb) bo‘ladi. Ushbu mutatsiyaga 
uchragan odamlar shajarasini o‘rganish tufayli bu belgi fenotipda asosiy (B) genidan tashqari 
modifikator genlar ishtirokida namoyon bo‘lishi aniqlandi. Modifikator retsessiv genlar (n) 
gomozigota holatda bo‘lsa, barmoqlarning keskin qisqarishiga olib keladi. Modifikator 
genlarning dominant alleli (N) gomozigota holatda barmoqlarning kamroq qisqarishiga olib 
keladi, geterozigota holatda esa o‘rtacha qisqarishiga sababchi bo‘ladi. Lekin, bb tarzdagi 
sog`lom odamda, modifikator(Nn) allel fenotipga hech qanday ta`sir ko`rsatmaydi.
1. Braxidaktiliya dominant holda irsiylanadigan kasallik bo`lib, uning qisqarish darajasi 1 juft 
modifikator gen ta`sirida belgilanadi. Modifikator retsessiv genlar (n) gomozigota holatda 
bo‘lsa, barmoqlarning keskin qisqarishiga olib keladi. Modifikator genlarning dominant alleli 
(N) gomozigota holatda barmoqlarning kamroq qisqarishiga olib keladi, geterozigota holatda 
esa o‘rtacha qisqarishiga sababchi bo‘ladi. Modifikator genlari geterozigota holda bo`lgan, 
sog`lom yigitga, Braxidaktiliya bilan kasallangan digeterozigota qiz turmushga chiqdi. Oilada 
tug`iladigan farzandlar ichida barmoqlari keskin qisqargan farzandlar tug`ilish ehtimoli necha 
foiz? 
Yechish. 
Yigit genotipi: aaNn Qiz genotipi: AaNn 
P AaNn x aaNn