Fiziologiyasi va gigiyenasi

Nazorat scivollari:
1. Sanitariya va gig ivena d eganda nim ani tushunasiz?
2. A n tig en va antitanalarning im m unitetning hosil b o 'lis h id ag i roli 
q a n d a y ?
3. O 'q u v yili nim a va uning gigiyenasi deganda nim ani tushunasiz?
4. K a sb -h u n a r kollejlarining kun tartibi va gigiyenasi haqida ayting.
5. M aktab yoshidagi m uassasalarn in g kun tartibi va gigiyenasi haqida 
ayting.
6. Kuni uzaytirilgan s in f bolalari uchun kun tartibi va gigiy enasi h aq i­
da ayting.
V BOB. OLIY ASAB FAOLIYATI
Bosh miya funksiyalarini o ‘rganishda I. M. Sechenov va
I. P. Pavlov ishlarining ahamiyati. 
Tabiatshunoslik tarixida bi- 
rinchi marta I. M. Sechenov o'zining 1863- yilda «Bosh miya ref- 
lekslari» deb atalgan buyuk asarida odamlarning ruhiy faoliyatini 
m aterialistik nuqtayi nazardan tushuntirib berdi. Bu asarda birinchi 
m arta miyaning reflektor ish tamovili haqidagi g'oya-m afkurani 
shakllantirdi.
I. M. Sechenovning buyuk g'oyasi 1. P. Pavlov tom onidan eks- 
perim ental yo 'llar bilan tasdiqlandi. birgina tasdiqlanm adi. balki 
I. M Sechenov va I. P. Pavlovlar insonlar tom onidan uni o'rab tur- 
gan organik olamni aks ettiruvchi tamoyilini materialistik nuqtayi 
nazardan tushuntirib bergan reflektor nazariyaning asoschilari hi­
soblanadi. I. P. Pavlov reflektor nazariyani rivojlantirdi va oliy asab 
faoliyati haqidagi ta ’limotni yaratdi. Atrof-muhit ta'siriga odam va 
oliy darajadagi hayvonlar tom onidan ta'm inlanuvchi reaksivaning 
murakkab shakllarining asab mexanizmini ochishga erishdi. Shartli 
refleks ana shu kashfiyotning mexanizmi hisoblanadi.
Katta yarim sharlar p o 'stlo g 'i va unga vaqin bo'lgan po'stloqosti 
hosilalarining vaxlit organizmning tashqi muhit bilan o'zaro aloqa-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

sini ta'rninlovchi faoliyatining murakkab shakllarining yig'indisi