Fiziologiyasi va gigiyenasi


 ‘quv xonalariningyoritilishiga qo‘yi!gan gigiyenik talablar



Download 8,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet108/252
Sana29.04.2022
Hajmi8,61 Mb.
#594382
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)-857

0 ‘quv xonalariningyoritilishiga qo‘yi!gan gigiyenik talablar
K o'zning ko'rish qobiliyatini m e'yorida saqlash va keksalik 
davrida ham yaxshi ko'rish uchun ko'zga z o 'r kelmaydigan qulay 
sharoit yaratish zarur.
Bolalar va o'sm irlarning o'q ish va boshqa ishlar bilan shug'ul- 
lanadigan joylari, tik tushadigan yoki m e'yorida aks etuvchi quyosh 
nurlari (tabiiy yorug'lik) bilan yetarlicha yoritiladi. Ish о ‘mining 
tabiiy yorug'lik bilan n ech o g ii yoritilishi, o'q uv binosining joyla- 
nishiga, qo'shni binolargacha bo'lgan masofaning katta-kichikligi- 
ga, tabiiy yoritilganlik koeffitsiventi bilan yorug'lik koeffitsiyenti- 
ga bog'liq. O 'quv binosi gorizontga nisbatan to 'g 'ri joylashganda 
to 'rt iqlim mintaqasida bino derazalari janubga. janubi-sharqqa qa- 
ratib qurilsa maqsadga muvofiq bo’ladi. Shunda yorug'lik bolaning 
chap tom onidan tushadigan b o ia d i.
lo 
tug'lik koeffitsiyenti
(YoK) - oyna qoplangan derazalar yu- 
zasining, pol yuzasiga nisbatidir. Sinf xonalari va ustaxonalarda
www.ziyouz.com kutubxonasi


YoK kam ida 1 : 4 ni tashkil qilishi kerak. K oridor-rekreasivalar va 
jism oniy tarbiya zalida u 1 : 5-1 : 6 gacha kamaytirilishi mumkin; 
yordamchi xonalar uchun 1 : 8 va zinapovalar uchun 1 : 12 teng. 
Sinf xonalari va boshqa xonalarning tabiiy v o ru g iik bilan yoritil- 
ganligi derazalarning shakliga. pastki va ustki chetlarining baland- 
ligiga bog'liq va hokazo. Deraza tokchasining poldan balandligi 
80 sm. derazalar oralig'i 50 sm b o iish i kerak.
Ustki qismi dumaloq qilib ishlangan derazalar. v o ru g iik bir to- 
mondan tushadigan b o is a , deraza ustki cheti balandligining xona 
ichi (eni)ga nisbatini buzadi, bu nisbat 1 : 2 ni tashkil qilishi ke­
rak. Buning m a'nosi shuki, xonaning eni derazaning yorug'lik tu ­
shadigan ustki chekkasidan polgacha b o ig a n balandligidan yuqori 
b o im aslig i zarur. Modomiki shunday ekan. derazaning ustki che­
ti n e c h o g iik baland b o is a . sinf xonasiga tik tushadigan nurlarni 
ko'lam i shuncha kengroq b o ia d i va osmonning shuncha kattaroq 
qismi derazadan ko'rinib turadi. Bu holda derazadan hisoblaganda 
uchinchi qatordagi partalar yaxshiroq > oiitiladi.
Quyosh nurlari ko'zni qam ashtirm aydigan va xonalarni qizdirib 
yuborm aydigan b o iish i uchun oftobdan pana qiladigan soyabonlar 
va boshqa hitnoya qurilmalari bilan jihozlanishi zarur.
O ’quv xonalarining yoritilganligi va qaytgan nurlarning ko'zni 
qam ashtiruvchi ta'siridan saqlash. shift va devorlarning ichki par- 
dozi bilan b o 'v o g 'ig a bog'liq. Shift oq. devorlar esa ochiq rangli 
bo'yoqlar bilan bo'yalgani maqsadga muvofiqdir.
M aktab xonalarining yoritilganligiga jihozlar (partalar. sinf 
doskasi)ning rangi ta ’sir qiladi. Shu m unosabat bilan partalar och 
rangli bo'yoqlarga bo'yaladi. Sinf doskalari jig ar rang yoki to 'q
yashil rang linoleum yoki plastm assa bilan qoplanadi. T o'q yashil 
rangli doskalarga sariq b o 'r bilan. boshqa hollarda esa oq b o 'r bilan 
vozgan m a'qulroq.
S inf derazalarining peshtaxtalariga tig 'iz yoki baland bo'yli xo- 
naki gullar qo'yilsa. derazalarning oynasi iflos bo'lib ketsa. dera­
za va eshiklarga pardalar osilgan b o is a , tabiiy v o ru g iik kam tu­
shadi. Deraza oynalari. ultrabinafsha nurlarning 90 % tutib qoladi,
www.ziyouz.com kutubxonasi


iflos oyna esa ulami mutloqo o'tkazm aydi. Shuning uchun deraza 
oynalarini har oyda 1-3 marta yuvish tavsiya etiladi.

Download 8,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish