Физикавий кимё фанидан

Ўлчаш хатоликларини баҳолаш

(XIX.1) тенгламани логарифмлаганда ва дифференциаллагандан кейин қуйидагини оламиз:

Реакция бошида вақтни белгилашдаги хатолик катта аҳамиятга эга (масалан, 10 мин дан сўнг у ±10% ни ташкил қилади) бўлса, бурилиш бурчакларини белгилашдаги хатолик бурчак кичиклашган сари ортиб боради ва реакция охирида алоҳида аҳамият касб этади.
Тажриба олиб бориш шароитларидан келиб чиқадиган хатоликларни ҳам ҳисобга олиш керак. Шунинг учун турли вақт онларига ҳисобланган константаларнинг бир-бирига мослиги 10% оралиғида бўлади (кўпгина кинетик ўлчашларнинг аниқлиги шунга ўхшашдир). Шу туфайли реакциянинг тезлик константасини турли вақт онлари учун ҳисобланган константаларнинг ўртачаси сифатида олинади.


Саволлар: Берилган ҳарорат учун сахароза инверсиясининг тезлик
константасини аниқланг. Берилган эритмадаги сахарозанинг 2 соат ўтгандан кейинги концентрациясини ҳисобланг. Қанча вақт ичида 50% инверсия боришини ҳисобланг.
Тезлик константасининг водород ионларининг концентрациясига боғлиқлигини аниқланг (реакцияни кучли ва кучсиз кислота билан битта концентрацияда ёки кучли кислота билан иккита концентрацияда катализга учратинг).
Инверсия реакциясининг активланиш энергиясини топинг
(реакция тезлигини икки хил ҳароратда ўлчаш асосида).

Тажриба тартиби

Астрономик вақт

Реакциянинг бошланишидан кейин ўтган вақт, t, мин

Топилган бурчак

Тузатма киритилган бурчак

t - 