Fizika8 Uzb i-bob 1-26. pmd

Tok kuchini o‘lchash
Zanjirdagi tok kuchi ampermetr yordamida o‘lchanadi.
Maktab fizika xonasida foydalaniladigan ampermetrlardan biri 52-rasmda
tasvirlangan. Ampermetr shkalasiga «A» harfi yozib qo‘yiladi.
I =
t
q
.
Andre Mari Amper
(1775−1836)
12-§. Elektr kuchlanish va uni o‘lchash

---

38
II bob. Elektr toki
Elektr zanjir sxemasida ampermetr «A» harfi
bilan belgilanadi. Hozirgi kunda maktab fizika xona-
sida boshqa zamonaviy ampermetrlar ham qo‘llani-
ladi.
Ampermetr elektr zanjirdagi tok kuchi o‘lcha-
nadigan iste’molchi bilan ketma-ket ulanadi.
Ampermetrni zanjirga ulashda uning «+» belgisi
qo‘yilgan qutbi tok manbayining musbat qutbidan
kelayotgan o‘tkazgichga ulanadi (53-rasm).
Ampermetrni 53-rasmda ko‘rsatilgan zan-
jirdagi istalgan manba, kalit va iste’molchiga
ketma-ket ulash mumkin. Chunki bunday
zanjirning hamma qismida tok kuchi bir xil
bo‘ladi. Ampermetr iste’molchidan oldin
ulansa ham, keyin ulansa ham, uning ko‘rsa-
tishi bir xil bo‘ladi.