Fizika,2 qism 20

Vîdîrîd  àtîmining  spåktri

Ì à z m u n i :  atîmning tuzilishi và uning nurlànish spåktri;

Bàlmår  såriyasi;  Pàshån  và  Làymàn  såriyalàri;  Bàlmårning

umumlàshgàn fîrmulàsi; kîmbinàtsiîn prinsi p; àtîmlàr  spåktri

và  Råzårfîrd  mîdåli.

Àtîmning tuzilishi và uning nurlànish spåktri. Yuqîridà qàyd

etilgànidåk, àtîmning o‘lchàmlàri judà kichik bo‘lgàni uchun

27-§.

---

106

(»  10

-10

  m)  uning  tuzilishini  båvîsità  o‘rgànish  judà  qiyin.

Shuning  uchun  uning  tuzilishini  bilvîsità,  ya’ni  ichki  tuzilishi

àkslànuvchi  õàràktåristikàlàr  yordàmidà  o‘rgànish  màqsàdgà

muvîfiqdir.  Shundày  õàràktåristikàlàrdàn  biri  –  àtîmning

nurlànish  spåktri.  Àtîmning  nurlànish  spåktri,  ya’ni  àtîm

elåktrîmàgnit  nurlàr  chiqàrishidà  (yoki  yutishidà)  hîsil

bo‘làdigàn  îptik  spåktrlàr  ànchà  bàtàfsil  o‘rgànilgàn.  Òàjribà

nàtijàlàrigà  àsîslànib,  ulàrni  tushuntirib  båruvchi  bà’zi  qînun-

làr  hàm  yaràtilgàn.  Ìàsàlàn,  bàrchà  elåmåntlàrning  spåktràl

chiziqlàrini bir qànchà såriyalàrgà (dàstàlàrgà) bo‘lish mumkin.

Òurli  kimyoviy  elåmåntlàr  mîs  såriyalàrining  tuzilishlàri  esà

bir-birlàrigà  judà  hàm  o‘õshàshdir.  Àytgànlàrimizni  eng  sîddà

àtîm  –  vîdîrîd  àtîmi  misîlidà  ko‘ràylik.