Fizika” yo’nalishi 19. 10-guruh talabasi Odiljonov Bekmurod Dilmurod o’g’lining

Yupqa plastinkalardan qaytgan yorug’likning interferensiyasi.
Agar yorug’lik nuri yupqa tiniq plastinkaga yoki plyonkaga tushsa, bu nurlar plastinkaning ikkala sirtidan ham qisman qaytadi va qisman o’tadi.
Bu plastinkaning yuqori va pastki qismlaridan yorug’lik qaytishi natijasida hosil bo’lgan birinchi va ikkinchi kogerent nurlar hosil qilgan interferensiyani ko’rib chiqaylik.

4-rasmYupqa plastinkalardan qaytgan yorug’likning interferensiyasi

Birinchi va ikkinchi nurlar optik yo’llarining farqi qo’yidagicha bo’ladi.

(1)
ni topish uchun ( ) va ( ) larni topish kerak bo’ladi. Dastlab ni topamiz, buni dan topamiz.
bundan 2 (2)
Endi esa dan ( ) ni topaylik
bundan (3)
bu yerda noma’lum, buni topish uchun ABK dan foydalanamiz.

Bundan xuddi shuningdek AC=2AK demak
(4)

1. 
   ni hisobga olib (3) ni yozsak
   

(5)
hosil bo’ladi. (5) va (2) ni hisobga olganda (1) ni yozsak
(6)
Sinish qonuniga asosan
bundan (6) ni yozsak

ya’ni
(7)
hosil bo’ladi.
(7) ni boshqa ko’rinishda ham yozish mumkin

Yorug’lik optik zichligi katta muhitdan qaytganda elektr maydon kuchlanganligi vektori o’z fazasining 180⁰ ga o’zgartiradi,. Shuni hisobga olsih uchun (8) formulaga ( ) kattalikni qo’shish yoki ayirish kerak, ya’ni
(9)
Agar 1 va 2 nurlar yo’liga to’plovchi linza qo’yilsa, bu nurlar linza fokal tekisligining biror nuqtasida yig’ilib interferensiya hodisasini vujudga keltiradi.
Interferensiya natijasida optik yo’llar farqi ga bog’liq bo’ladi. shartni qanoatlantiruvchi nuqtalarida minimum hosil bo’lsa, shartni qanoatlantiradigan nuqtalarda esa maksimumlik hosil bo’ladi.