|
2-bobga xulosa. Yorug‘lik nurlarini interferensiyasini kuzatish uchun kogerent yorug‘lik dastalarini hosil qilish kerak. Kogerent yorug‘lik manbai olishning eng mumtoz usullaridan biri yuqorida bayon etilgan Yung usulidir. Interferensiya hodisasiga asoslanib ishlaydigan qurilmalarga interferometrlar deyiladi. Interferometrlar ishlash prinsipi va tuzilishiga asosan ikki nurli va ko‘p nurli interferometrlarga bo‘linadi. Ikki nurli interferometrlarga Jamen va Maykelson interferometrlari, ko‘p nurli interferometrlarga Fabri-Pero interferometrlari misol bo‘la oladi. Fabri-Pero interferometri ko‘p nurli interferometrlar turiga kiradi. FabriPero interferometri ko‘proq spektral chiziq konturini tekshirish uchun ishlatiladi.Keyingi vaqtlarda to‘lqin uzunligining ma’lum oblastida yorug‘likni utkazuvchi interferension filtrlar keng ishlatiladi. Bu filtrlar Fabri Pero interferometrining ishlash prinsipiga asoslangan.Interferensiyaning ikki qo‘shni tartiblarining ustma-ust tushmasligi uchun interferometr tomonidan tekshirilayotgan struktura kengligi ikkita qo‘shni
maksimumlar orasidagi masofadan oshmasligi, ya’ni quyidagi shart bajarilishi
kerak.
Yakuniy xulosa
Fizika sanoatni yangi asboblar bilan boyitdi, ishlab chiqarishda mehnat unumdorligi salmog‘ini oshirishga qodir bo’lgan yangi usullaming yaratilishiga asos bo’ldi.
Ishlab chiqarishning jadal rivojlanishida o’zining muhim hissasini qo’shgan avtomatlashtirish, kompleks mexanizatsiyalash kabi muhim sohalar fizik hodisa va qonuniyatlarga asoslanadi. Yangi texnologik jarayonlarni ishlab chiqarish, mavjud texnologiyalami yanada takomillashtirish kabi vazifalar ushbu jarayonlaming fizik asoslarini puxta bilishni talab qiladi.
Ushbu kurs ishida esa interferensiya hodisasi hamda undan fan va texnikada foydalanishhaqida fikr yuritilgan. Yorug‘lik nurlarini interferensiyasini kuzatish uchun kogerent yorug‘lik dastalarini hosil qilish kerak. Kogerent yorug‘lik manbai olishning eng mumtoz usullaridan biri yuqorida bayon etilgan Yung usulidir. Interferensiya hodisasiga asoslanib ishlaydigan qurilmalarga interferometrlar deyiladi.Interferometrlar ishlash prinsipi va tuzilishiga asosan ikki nurli va ko‘p nurli interferometrlarga bo‘linadi. Ikki nurli interferometrlarga Jamen va Maykelson interferometrlari, ko‘p nurli interferometrlarga Fabri-Pero interferometrlari misolbo‘la oladi. Fabri-Pero interferometri ko‘p nurli interferometrlar turiga kiradi. FabriPero interferometri ko‘proq spektral chiziq konturini tekshirish uchun ishlatiladi.Keyingi vaqtlarda to‘lqin uzunligining ma’lum oblastida yorug‘likni utkazuvchi interferension filtrlar keng ishlatiladi. Bu filtrlar Fabri-Pero interferometrining ishlash prinsipiga asoslangan.
Interferensiyaning ikki qo‘shni tartiblarining ustma-ust tushmasligi uchun
interferometr tomonidan tekshirilayotgan struktura kengligi ikkita qo‘shni
maksimumlar orasidagi masofadan oshmasligi kerak.
Yuqorida aytib o’tilganidek hozirgi kunda texnika va texnologiya rivojlanib borgani sayin ilm fandagi ayrim muammolar ham yuzaga qalqib chiqadi. Bu muamolarning ayrimlarini hal qilish uchun tabiatdagi fizik jarayonlarlarni hususan interferensiya hodisasini ham chuqur organish kerak.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1.Sh.Mirziyoyev. “ Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz.” Toshkent “O’zbekiston” 2007
2.O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. Mirziyoyevning “ Fizika sohasidagi ta’lim sifatini oshirish va ilmiy tadqiqotlarni rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida” gi PQ-5032 sonli qarori/
3.O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga Murojaatnomasi 06.01.2021
4. 2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha harakatlar strategiyasi.
5.М.Исмоилов, П.Хабибуллаев, М.Халиулин. Физика курси. Тошкент, “Ўзбекистон”, 2000.
6.Детльаф А.А., Б.М.Яворский, Курс физики. III том. Mосква,“ Высшая школа”, 1994.
7.Умумий физика курсидан масалалар тўплами(М.С.Цедрик таҳрири остида). Тошкент. “Ўқитувчи”, 1996.
8..M.O`lmasova va boshqalar. Fizika (Elektr, optika, atom va yadro fizikasi) Toshkent, “O`qituvchi”, 2000.
9..U.SH. Begimkulov, O.A.Gadoev, X.M. Maxmudova Fizikadan praktikum. Optika va kvant fizika. Toshkent, “Musiqa”, 2007.
10. F.A. Korolev. Fizika kursi. Optika, atom va yadro fizikasi, T., «O‘qituvchi», 1978.
11. G.S. Landsberg. Optika, T., «O‘qituvchi», 1981.
12. Трофимова Т.Н. Курс физики. М.: Высшая школа, 1999.
13. М.Гершензон и др. Курс общей физики. Оптика и атомная физика. Москва, "Просвещение", 1997.
14. R.I. Grabovskiy. Fizika kursi, Т., «O‘qituvchi», 1973
Internet resurslari
1. www.hozir.org
2. www.ziyonet.com
3. www.wikipedia.com
4. www.orbita.uz
5. www.youtube.com
6. www.arxiv.uz
7. www.optics.arizona.edu/Research/Specialties
8. www.ziyonet.uz
9. www.google.ru
10. www.en.edu.ru
Do'stlaringiz bilan baham: |
