Fizika va kimyo

suyuq fazada

Bir necha fazalarda yuzaga keladigan muvozanat geterogen muvozanat hisoblanadi.

SaS0_3(q) Sa0_(q)+C0_2(g) (agar reaksiya yopiq idishda ketayotgan bo‘lsa, reaksiya chapga siljishi mumkin.) Geterogen sistemalarda reaksiya tezligi qattiq moddaning konsentratsiyasiga bog‘liq emas, chunki reaksiya uning sirtida ketadi. Geterogen tuzumlar uchun

reaksiya ham o‘rinli bo‘ladi.

Biz gomogen tuzumda boradigan reaksiyalarnigina ko‘rib chiqamiz.

Istalgan reaksiyaning gomogen muvozanati masalalar ta’siri qonuniga bo‘ysunadi. Masalalar ta’siri qonunini 1867 yilda Guldberg va Vaagelar aniqlashgan. Bu qonunga binoan:

kimyoviy reaksiyaning tezligi reaksiyaga kirishuvchi modda konsen-tratsiyalari ko‘paytmasiga to‘g‘ri proporsional.

Ba’zi reaksiyalar faqat bir tomonga boradi va dastlabki olingan moddalarning hammasi mahsulotga aylanadi. Ba’zan, bir vaqtning o‘zida jarayon ikki tomonga – to‘g‘ri va teskari tomonga boradi. Bunday jarayonlar qaytar jarayon (reaksiyalar) deyiladi. Bu hil jarayonda dastlabki olingan moddalarning qanchasi mahsulotga aylanganini; ya’ni jarayonning chiqimini muvozanat konstanta deb atalgan kattalik (K) ko‘rsatadi.

Quyidagi qaytar jarayon yuz bermoqda deb faraz qilaylik.