“Fizika va kimyo” fakulteti “Ilmiy va metodologik kimyo” kafedrasi

Toshkent viloyati Chirchiq Davlat Pedagogika Instituti

• Toshkent viloyati Chirchiq Davlat Pedagogika Instituti

“Fizika va kimyo” fakulteti

“Ilmiy va metodologik kimyo” kafedrasi

1-kurs 21/3-guruh (o’zbek kunduzgi) talabasi

Fan nomi: Kimyo tarixi.

Mavzu:Yatro kimyo. Pnevmo-kimyo va uning mashhur namoyondalari R.Boyl. Shakllanish (birlashish) davri Flogiston nazariyasi. A.Lavuazening antiflogistik faoliyati.

Qabul qildi: M.T.Akbarova

Bajardi: Sharifova Sarvinoz

Chirchiq 2021-yil

Adabiyotlar

• www.ziyo.net
• www.nuuz.uz
• Kimyo tarixi – Bako Umarov, Tolib Niyazxanov

REJA

• Yatrokimyoning rivojlanishi.
• Pnevmokimyoning rivojlanshi
• R.Boylning ilmiy ishlari
• Flagiston nazariyasi. A.Lavuozening anteflogistek

Teofrast Paratsels nems shifokori va kimyogari, kimyogari, kimyo faniga asoslangan tabobat sanati bilan yatrokimyoga asos solgan. T.Paratsels Aristotel va Galen talimoti davomchisi bòlib inson organizimini tort unsur va uch boshlanģich moddadan ( simob, oltingugurt va mishyak) tashkil topgan deydi. Paratsels òz davridagi malum moddalardan kòpchiligini dori sifatifa ishlatib koradi avvalo ularni tashqi teri kasaliklarga qarshi davolashda qòllaydi keyinchalik ichki kasaliklar uchun ham tavsiya qiladi. Ayni bir paytda kimyo va tabobat bilan shuģullangani uchun òzini yatrokimyogar (lotincha ,,iatros- shifokor degani) deb atay bishlaydi. U men òzimni tabobat va kimyoni yaxshi bilganim uchun òzimni ,,yatrokimyogar hisiblayman,, deb ataydi.

Andres Libaviy Galleda shaxrida tuģilgan shifokor va kimyo òqtuvchisi Paratsels ishlari davomchilaridan bolgan. Katta shuxrat qozongan yatrokimyogar. Libaviy butun umri davomida tibbiyot, alkimyo va metallurgiyaga doir bir qancha risola va adabiyotlar yozadi shu bilan bilan birga Koburgdagi gimnazya direktori lavozimida ishlaydi. Paratselisning kuchli ta’sir etuvchi dorilarni qòllash fikriga qarshi chiqadi va bu olim olim tarafdorlarining kamchiliklarini ochiq oydin korsatib beradi. Ayniqsa ammoniy tuszlardan foydalanish uning tomonidan qòllanilgan.