«физика ва астрономия тарихи» ЎҚув фани бўйича таълим технологияси

Кейинчалик араб халифатида бу асарнинг араб тилига таржима қилиниши, Шарқда астрономия ривожига катта ҳисса бўлиб қўшилди. Гарчи унда планеталарнинг сиртмоқсимон ҳаракатининг сабаби нотўғри асосда тушунтирилсада, бирқš биринчи марта кўринма бу ҳаракатнинг кўринмалиги аниқ тан олиниб, ҳақиқатда қандай эканлигини қидириш йўлидаги дадил қадам эди. Айнан шуниси билан Птолемей космологияси алоҳида аҳамият касб этади


2 -илова


3-илова


7-мавзу. Сақланиш қонунлари ва Лагранж тенгламалари


7.1. Маъруза машғулотининг ўқитиш технологияси

Вақти – 2 соат	Талабалар сони: 50-60 нафар
Ўқув машғулотининг шакли	Ахборот, визуал маъруза
Маъруза машғулотининг режаси	1.Сақланиш қонунлари ва фазо-вақт симметрияси. 2.Вақт бижинслиги ва энергиянинг сақланиш қонуни. 3.Фазо биржинслиги ва импульснинг сақланиш қонуни. 4.Фазо изотроплиги ва импульс моментининг сақланиш қонуни. .
. Ўқув машғулотининг мақсади Мазкур маърузада асосий эътибор фазо-вақтнинг симметрия хоссаларига таяниб механик система ҳолатини аниқловчи Лагранж функциядан фойдаланиб энергия, импульс ва импульс моментини сақланиш қонунлари келтириб чиқарилади.
Педагогик вазифалар: 2 маърузада баён қилинган табиатнинг симметрия қонунларига таяниб механиканинг асосий сақланиш қонунлари келтирилиб чиқарилади; Вақт бижинслиги симметриясига таяниб Лагранж функциясини ёзиш ва унинг асосида энергиянинг сақланиш қонунини келтириб чиқариш ва тарифлаш; Фазо биржинслиги симметриясига таяниб импульснинг сақланиш қонунини келтириб чиқариш ва таърифлаш; Фазо изотроплиги симметриясига таяниб импульс моментини сақланиш қонунини келтириб чиқариш ва таърифлаш; Умумлашган импульс ва умумлашган куч; Масса маркази ва инерция маркази -ҳақида тушунча бериш;	Ўқув фаолиятининг натижалари: Талаба: -симметрия қонунлари ёрдамида механиканинг сақланиш қонунлари қадай қилиб ҳоси қилишни математик шакллари билан танишади - Вақт биржинслигига таянган ҳолда энергиянинг сақланиш қонунини Лагранж формасида келтириб чиқаришни ўрганади - Фазо биржинслигига таянган ҳолда энергиянинг сақланиш қонунини Лагранж формасида келтириб чиқаришни ўрганади - Фазо изотроплига таянган ҳолда энергиянинг сақланиш қонунини Лагранж формасида келтириб чиқаришни ўрганади -умумлашган импульс ва умумлашган кучлар тушунчаси билан танишади ва ньютон тенгламалари билан қиёслашни билади. -маърузани яхши эгаллаши орқали биринчи, иккинчи ва учинчи ҳаракт интегралларни таърифлашни ўрганади.
Ўқитиш услуби ва техникаси	Маъруза, муаммоли ҳолатларни ечиш, график органайзер: кластер, концептуал жадвал.
Ўқитиш воситалари	Проектор, тарқатма материал, график органайзерлар, доска,бўр
Ўқитиш шакли	Индивидуал, фронтал, умумжамоа ва жуфтликда ишлаш .
Ўқитиш шарт-шароити	Проектор ва компьютер билан таъминланган аудитория