Fizika ta’lim yo’nalishi bo’yicha bakalavr darajasini olish uchun Halimova Shahnoza Ikrom qizi

2.2.Mexanika masalalarini yechishda saqlanish qonunlarining qo`llanilishi.

Agar boshlang`ich shartlar, jismga ta’sir etuvchi kuchlarning koordinata va tezliklarga bog`liqligi ma’lum bo`lsa, mexanikaning asosiy masalasini-jismning vaqtning istalgan momentidagi holatini Nyuton qonunlari yordamida yechish mumkin. Amalda bu bog`lanishlar hamma vaqt ham ma’lum bo`lavermaydi. Biroq mexanikada ko`pgina muhim masalalarni jismga ta’sir etuvchi kuchlar xarakterlarini bilmay turib ham yechish mumkin, chunki jismlarning har qanday o`zaro ta’sirida o`zgarmay qoladigan kattaliklar mavjud.

Agar ma’lum vaqt momentidagi jismning vaziyati va uning tezligi ma’lum bo`lsa, u holda saqlanadgan kattaliklar qiymatini bilish shu jismning istalgan o`zaro ta’siridan so`nggi vaziyati va tezliklarini dinamika qonunlarini qo`llamay aniqlashga imkon beradi. Mexanikaviy protsesslarda saqlanadigan kattaliklar impuls, impuls momenti va energiya hisoblanadi.

Biroq konkret masalalarni yechishda saqlanish qonunlarini qanday yo`l bilan qo`llash mumkinligi hamma vaqt ham aniq bo`lavermaydi.

Mexanikaning turli masalalarini yechishda impuls, impuls momenti va energiyaning saqlanish qonunlarini qo`llash bilan bog`liq bo`lgan asosiy masalalarni ko`rib chiqamiz.