Фитопрепаратлар кимёси ва технологияси фанидан

Santonin preparatini olish
 
Probirkaga – seskiviterpenli lakton. T
DD
q171,5-173,5
0
[a
]D – 172, 5
0
(xloroform ) suvda 
juda kam eriydi, qaynab turgan suvda oz eriydi, 95 % spirtda qiyin eriydi; xloroformda, issiq 
95 % li spirtda, benzolda,efir yog‗larida yaxshi eriydi, efirda esa qiyinroq eriydi.
Santonin rangsiz kristall modda, xidsiz, nordon ta‘mli. Nur ta‘sirida sarg‗ayadi va izomer 
– xromosantonin xoliga o‗tadi. Oxirgi maxsulotda santonin 95% dan kam bo‗lmasligi kerak. 
Њsimlikning nomi – Darmana shuvoq
–
Artemisia cina Berg; 
Oilasi – murakkabguldoshlar – 
Compositae. 
Kimyoviy tarkibi. g‗unchalar tarkibida 2,5 – 7 % gacha asosiy ta‘sir etuvchi birikma – 
santonin bo‗ladi. Poyasining yuqori qismi va barg aralashmasida 5,4 % gacha santonin bor. 
Ishlatilishi. Gul g‗unchasi va uning preparatlari dumaloq gijjalar (ayniqsa, askoridlar)ni 
xaydash uchun ishlatiladi. 
Dorivor preparatlar. Santonin poroshok va tabletka xolida chiqariladi: gul g‗unchasi moyi 
– revmatizmda surtma dori sifatida ishlatiladi. 
Dorivor o‗simlik darmana shuvoqdan santonnini olish jarayonining bayoni 
Ishchi aralashma tayyorlash. Aralashtirgichga oxak, suv solib aralashtiriladi. xosil bo‗lgan 
aralashmaga darmana shuvoq solinadi. 40 minut aralashtiriladi, bu vaqtda gul g‗unchalar 
ochilishi kerak. So‗ngra diffuzorga solinadi. 
Diffuziya jarayoni. 12 ta diffuzor batareyalar ishlatiladi. Xar bir diffuzor tubiga qamish 
yoki somon solinadi, bu filtrlovchi qavat xisoblanadi, ustiga tayyor ishchi aralashma solinadi. 
Diffuziya jarayoni 60 – 75 % da 10 marta bajariladi. So‗ngra kuchli bunda 30 – 40 minut 
davomida darmin moyi xaydaladi. Moy tandiriladi. Idishni tag qismi ochilib, shlaklar chiqarib 
yuboriladi. Diffuziya jarayonida quyuq ekstrakt olinadi.