Filologiya fakulteti o’zbek tili

“Bahor quyoshi ko’kning tiniq feruzasida Hirotning “Gavharshod” madrasasining haybatli gumbazi ustida porlar, gumbazning azamat pashtoqlarining naqshlari shu’lalarda jonli, havoiy bir chamanzor kabi turli – tuman olov ranglar chaqnatar, kabutarlar dam uchib, dam sirpanib qo’nib, gumbaz tevaragida quvonch bilan inoq o’ynashar edi”¹²⁸

“Bolalik” asarida esa mutlaqo boshqacha sintaktik qurilmani ko’ramiz. Ixcham, sodda, ravon. “Men chollarning atrofida aylanaman. Dam bobomning, dam o’rtog’ining gavronday uzun hassasini “ot” qilib minaman, tuproqda hassalar chizgan izga qiziqib qarayman. Keyin bu quruq tayyoqlarni taraqlatib uloqtiraman. Bobom o’siq qoshlari tagida yashiringan ko’zlarini yolg’ondaka olaytirib, ko’rsatkich barmog’i bilan po’pisa qiladi, men hassalarni tixirlik bilan egalariga qaytaraman”.¹²⁹

Produtsientning dunyoqarashi, o’ziga xosligi asar uslubini belgilaydi. “...tilda badiiylikka xizmat qiluvchi vositalar qanchalik ajralib, ma’lum bo’lib turgan bo’lsa ham har bir ijodkor ularni tanlashda o’ziga xos yo’ldan boradi. SHu orqali faqatgina g’oyaviy pishiq, badiiy mukammal, kitobxonga estetik zavq beradigan asarlar namunasini yaratibgina qolmasdan til vositalaridan foydalanishda o’ziga xos mahoratini ham namoyish qilishi va shu bilan badiiy uslub kamolotiga

¹²⁷ Долинин К.А. Интерпретация текста. М., 1985. С. 221.

¹²⁸ Ойбек. Навоий. Т., 1985. 3-б.

¹²⁹ Ойбек. Болалик. Т., 2002. 3-б.

o’z hissasini qo’shishi tabiiydir”.¹³⁰ Yozuvchi hayotni o’rganish, odamlarni kuzatish, asarga material to’plash jarayonida paydo bo’lgan g’oyaviy maqsadini o’z dunyoqarashi doirasida takomillashtiradi. Asarni yozish davomida esa o’z tafakkurida jamlangan voqea –hodisalardan eng zarurlarini tanlab, saralab oladi va ularni o’ziga xos tarzda ifodalaydi. SHu tarzda nimalarni ifodalashi va qay tarzda ifodalashiga ko’ra yozuvchi uslubi yuzaga chiqadi. O’ziga xos uslubga ega bo’lish hayotga boshqacha nigoh tashlash, uni turli rakurslardan kuzatish va to’g’ri xulosalar chiqarish qobiliyati sifatida namoyon bo’ladi.