Vektor so‘rovi. GATda vektor ma’lumotlar bo‘yicha amalga oshiriladigan umumiy ikki xil so‘rov mavjud:
Atribut ma’lumot bo‘yicha so‘rov.
Fazoviy ma’lumot bo‘yicha so‘rov.
Atribut ma’lumot bo‘yicha so‘rov deganda operator bergan talablar asosida mavjud ma’lumotni o‘zgartirish kiritmasdan olish tushuniladi. Kartadagi ba’zi xususiyatlar ham atribut asosida olinishi mumkin. Masalan, biz shunday buyruq berishimiz mumkin: berilgan joydagi barcha 1km2 maydonga 1000 kishidan katta zichlikka ega shahar hududlarini ko‘rsating. SHunda ushbu so‘rov natijasi zichligi berilgan o‘lchamdan katta bo‘lgan hududlarni ko‘rsatadi, qolganini esa ko‘rsatmaydi. Bunday so‘rov bizga qaror qabul qilishimizda birmuncha qulaylik yaratadi. Ko‘pgina GAT dasturlari GAT ma’lumotlar bazasidan ma’lumot qidirish uchun shakli moslangan so‘rov tiliga ega (SQL – Structured Query Language).
Bunda yagona kodga va jadvalga ega bo‘lgan atribut ma’lumot geometrik ma’lumotga bog‘langan bo‘ladi. Bu atribut ma’lumotlar bazasi orqali ma’lum bir xususiyatlarni izohlash mumkin. Bunday ma’lumot izlash jarayoni oddiydan murakkab turgacha bo‘lishi mumkin va u SQL tomonidan amalga oshiriladi.
SQL ga ko‘ra, quyidagi asosiy uchta xususiyat mavjud:
SELECT
FROM
WHERE
|
TANLA< atribut/maydon nomi>
QAERDAN
QAERGA
|
Oxirgi shartli joyga degan buyruq orqali uchta operator yordamida tasvirlanadi:
Bog‘liqli (relational): >,<,=,≤, ≥ (SELECT*FROM road WHERE road_width>10.
Arifmetik (arithmetic): +, -, x, ÷ (SELECT road_name, road_width + 2AS new_width FROM road WHERE road_width>10.
Bulean (Boolean): AND, OR, NOT, XOR (mutlaq OR) (SELECT*FROM road WHERE road_width>10.
Demak, yuqoridagi arifmetik amallar orqali so‘rov natijalari amalga oshiriladi.Ushbu misollar oddiygina ko‘rinishda, lekin SQL dasturi ham alohida kurslardan biri hisoblanadi va bu dastur GATdan tashqari boshqa axborot dasturlarida ham so‘rov ishlarini olib borish uchun qo‘llaniladi.
Rastr so‘rovi. Rastr ma’lumot so‘rovi quyidagi usullar yordamida bajariladi:
Rastr ma’lumotning piksel qiymatlari orqali. Bu so‘rov usuli rastr ma’lumot so‘rovida eng ko‘p qo‘llaniladigan usul hisoblanadi. Bunga qiymati 10 dan kam bo‘lgan barcha piksellarni belgilashni misol qilib keltirsak bo‘ladi. Rastr ma’lumot so‘rovi Boolean operatsiya orqali ham (AND, OR, NOT) bajarilishi mumkin.
Atributlar orqali. Bu usul rastr ma’lumot mavzuli yoki tasniflangan va rastr piksellari atribut ma’lumotlar bilan bog‘langan bo‘lsa amalga oshiriladi.
Fazoviy ma’lumot orqali. Rastr so‘rovi kursorni monitordagi kerakli katakcha ustiga olib borilib amalga oshirilishi mumkin.
6. Fazoviy so‘rov
Fazoviy ma’lumotlar asosida so‘rov (Spatial query) − bu kartadagi belgilar bilan izohlash orqali kartadan ma’lumot olish jarayonidir. GAT bunday so‘rov turlaridan bir qanchasini amalga oshirishi mumkin. Fazoviy ma’lumotlar asosida so‘rov, o‘z navbatida, uch turga bo‘linadi. Ular quyidagilardir:
|
Do'stlaringiz bilan baham: |