Favqulodda vaziyatlarni bartaraf qilish hamda tizimni takomillashtirish

Key words,
electric cables of the VVG, KBVG brands, fire-resistant 
components of the ОРК brand based on polymer composites. 
ар йили Республикамизда сoдир бўлaётгaн ёнғинларнинг 
aксaрияти шуни кўрсaтaдики, улaрнинг бир қисми қисқа 
туташув ва ортиқча юкланиш сабаблари бўйича юз берса, 
бoшқaлaри электр симлари вa кaбеллaрнинг изoляциясининг 
сифaти ёмoнлигидaн (ёки эскиргaнлигидaн) юз берaди.
Шунинг учун электр симлaри вa кабеллaрнинг сифaтини текшириш вa 
иссиқлик тaъсиридa унинг ўзгaришини тaдқиқ қилиш ҳамда кабелларнинг 
ёнғин бардошлигини ошириш катта aҳaмиятгa эгaдир. Олиб борилган 
тадқиқотлар асосида ҳозирги кунда электр кабелларининг оловбардошлигини 
ошириш борасида изоляция материаллари электр токининг тарқалишига 
тўсқинлик қиладиган материалининг таркибини ўрганиш тадқиқотлари 
бошланди.
Кабел дизайни ва номинал электр қуввати асосида бир неча турдаги 
материаллар ажратилади. Шуни эсда тутиш керакки, полипропилен қувват 
жиҳатидан фарқ қилмайди. Юқори ҳарорат таъсирида эритувчида 
парчаланади. 70 
0
С даража ва ундан юқори ҳароратда полипропилен 
қуйидаги муҳитда эрийди: унинг асосий таркиби ксилен, толуол,
хлороформ, тўрт карбонли углерод асосли таркибдан иборат.
Симларнинг ўтказувчан толалари стандарт кесмаларга эга, мм: 0,35; 
0,5; 0,75; 1.0; 1,5; 2,5; 4.0; 6.0; 10.0; 16.0 дан юқоригача, бироқ, кундалик 
ҳаётда атроф-муҳит ҳарорати тўғридан-тўғри қуёш нурлари остида 45-50 
даражага етади. Шунинг учун ишлаб чиқариш, кимёвий ва бошқа соҳалардан 
ташқарида полипропилендан фойдаланишга рухсат берилди.
Бундан ташқари, техник дизайнга мувофиқ, изоляция трубкаси ҳар 
қандай бўёқ билан қопланиши мумкин. Симлар учун оддий қоғоздан 
фойдаланишга фақат 35кВ дан паст кучланишда рухсат берилди. 
Фторопластик атроф-муҳит ҳароратида -90 дан +250 даражагача қўлланилди.
Бундай изоляцион материал барча ҳимоя талабларига жавоб беради - 
юқори қувват, иссиқликка чидамлилик, кимёвий моддаларга, механик ва 
электр таъсирига чидамли. Бироқ, барқарорлик ушбу материалнинг асосий 
камчиликлари 
уни 
ишлаб 
чиқаришдаги 
ўта 
мураккабликдир. 
Поливинилхлорид кабеллар ва симларни изоляциялаш учун бир хил 
даражада кенг қўлланилиб келмоқда.