Фарзанд тарбиялашда ота-оналарга маслаҳатлар

Bola – oDoBI BIlaN aZIZ 
548
5. Aqlli odam o‘z nuqsonlari uchun uzr 
so‘raydi. Nodon odamning gapi ko‘p bo‘ladi.
6. Serjahl boshda aql bo‘lmaydi.
7. Aqlliga bir ishora yetarlidir.
8. Aqlli odam avval maslahatlashib, so‘ng 
ishga qo‘l uradi. Ahmoq esa avval ishga qo‘l 
urib, keyin maslahatlashadi.
9. Pulni ishlatsang kamayadi, aqlni ishlat-
sang sayqal topib ko‘payadi.
10. Ziyraklik bu insondagi tez fikrlilik va o‘y-
lagan narsasini darrov topa olish qobiliyatidir.
11. Ne’matlar ichida eng ulug‘i aqldir. Shu 
aql odamlarni boshqa yaratilganlar orasida mu-
karram va sharafli qilgandir.
12. Hayvonlar o‘zlariga keladigan zulm va 
jabrlarni shox, tish, tumshuq va tirnoqlari bi-
lan qaytaradilar. Lekin inson aql va idroki 
bilan o‘ziga keladigan zarar va zulmlardan
saqlanadi.
13. Zakovatlilar tushunadilar, bilimlilar bi-
ladilar. Bilimli aqllilar tilaklariga yetadilar.
14. Aql egalari kishining dilidagi fikr va ni-
yatini, ilm va quvvatini, qadr va qimmatini 
so‘zlagan so‘zidan biladilar.
15. Mulohazali bo‘lish – bu insonni saodatga 
olib keluvchi fazilatli fikrlarni, baxt-saodat uc-
hun izlangan narsalarni tiklay olish qobiliyatidir.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Farzand tarbiyalashda maslahatlar
549
16. Tafakkur etmaslik va muhokama qila 
bilmaslik diniy, ijtimoiy va shaxsiy hayotim-
izga juda ko‘p zarar keltiradi.
17. Aql tarozisida tortib ko‘rilmagan har qa-
nday bilim asossizdir.
donolar xislati
alq aqlli kishilarni dono deb ataydi. 
Chunki ular insonlarga foydali va zarur 
bo‘lgan narsalarni o‘ylab topadilar. Ko‘p so‘zlash 
bilan odam dono bo‘lmaydi. Ko‘p tinglab dono 
bo‘ladi va izzat topadi. Aqlli kishi deb shun-
day kishiga aytamizki, unda o‘tkir aql-idrok 
bo‘lishi bilan birga fazilat ham bo‘lsin. Bunday 
kishi o‘zining butun qobiliyati va idrokini yax-
shi ishlarni amalga oshirishga va yomon ish-
lardan o‘zini tiyishga qaratgan bo‘lishi kerak. 
Shunday odamni aqlli va to‘g‘ri fikr yurituv-
chi deb atash mumkin.
Bugunning chorasini ko‘rib, ertaga ehtiyo-
ji qolmagan kishi aqllidir. Oqil odam bir ma-
salaning har bir jihatini o‘ylab, tadqiq va taft-
ish qiladi, qat’iy hukm qilishga shoshilmaydi, 
ma’naviy jihatlarni ham tushunadi. Dalilsiz, 
hujjatsiz bir jumlaning qiyosini rad etish yoki 
qabul qilish ahmoqlik hisoblanadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---