Farmatsevtika ishini tashkil

55

---

4-BOB. DORIXONALARDA RETSEPTLARNI QABUL
QILISH VA ULAR ASOSIDA DORI VOSITALARINI
BERISH
4.1. RETSEPT VA UNING FUNKSIYALARI,
RETSEPT TURLARI
Yevropa ittifoqi direktiva maslahatiga muvofiq 31-m art 1992- 
yildan «Odam uchun dori vositalari kategoriyasini aniqlash haqida» 
(92/26/Y eI) da «Retsept» — dori vositasiga yozma buyruq, uni 
huquqli mutaxassis yozib beradi, degan aniqlik kiritilgan
Faqat retsept bo‘yicha qo'yiladigan dori vositalari uchun alohida 
kichik guruhlar belgilanadi:
— bir martalik yoki ko‘p martalik retseptlar bo‘yicha qo‘yiladi - 
gan dori vositalari;
— maxsus retsept bo‘yicha sotiladigan dori vositalari;
— retsept bo ‘yicha va ishlatishda cheklanishga ega boMgan dori 
vositalari.
Faqat retsept bo^yicha 
dori vositalari quyidagi hollarda sotilishi 
mumkin:
— agar iste’molchini sogMigMga xavf yetadigan (dorini to ‘g‘ri 
ishlatsa ham ) va tibbiy ko‘rigi boMmaganda;
— agar ko‘pchilik iste’m olchilam ing dori vositasini n o to ‘g‘ri 
iste’m ol qilishi natijasida ulam ing sog‘lig‘iga zarar yetadigan 
boMganda;
— agar dori vositasida keyinchalik izlanishni talab qiluvchi 
m oddalar, zararli ta ’sirlar boMganda;
— agar vosita parenteral qoMlash uchun boMganda.
Maxsus retsept 
bo‘yid ia sotiladigan dori vositalari:
— Xalqaro konvensiya va vakolatli milliy tizim tom onidan 
psixotrop yoki giyohvandlik vositasi sifatida aniqlanadigan moddalar;
— N o to ‘g‘ri ishlatilganda (su iste’mol qilish, o ‘rganish, 
noqonuniy maqsadlarda qoMlash) xavf-xatar tug‘diradigan dori 
vositalari;
56

---

— Yangiligi natijasida yoki farmakologik xususiyatlari tufayli 
ehtiyotlik yuzasidan bu guruhga ajratish mumkin bo‘lgan moddalar.
Retsept bo‘yicha sotiladigan va cheklangan doirada ishlatiladi- 
gan dori vositalari:
— farmakologik xususiyatlari, yangiligi uchun va aholining 
sog‘lig‘ini saqlanishi natijasida faqat statsionar sharoitlarda ishlatiladi;
— statsionar sharoitda q o ‘yilgan tashxisni davolash uchun 
foydalanadi, lekin boshqa sharoitlarda ham nazorat ostida bu dori 
vositasini qabul qilish mumkin;
— ambulatoriya sharoitida davolanish uchun moMjallangan, 
lekin uni ishlatishda jiddiy qo‘shimcha ta ’sirlarga olib kelish ehtimoli 
boMgani uchun retsept mutaxassis tom onidan yozilib, doimiy tibbiy 
nazoratda boMishi kerak.