Farmatsevtik texnologiya


Emulsiyalarning turg’unligi va qatlamlarga ajralishi



Download 2,9 Mb.
bet63/189
Sana12.04.2022
Hajmi2,9 Mb.
#546550
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   189
Bog'liq
Dori turlari texnologiyasi kafedrasi farmatsevtik texnologiya (1)

Emulsiyalarning turg’unligi va qatlamlarga ajralishi
Vaqt o’tishi bilan emulsiyalar buziladi va gomogenligini yo’kotadi. Oldin dispers darajasi o’zgarmagan holda yog’ tomchilari suvdan ajraladi, keyinchalik bir-biri bilan qo’shilib, emulsiya ikki bo’lakka ajraladi. Emulsiyada tarkibidagi tomchilarini koplab olgan ximoya qatlamining mustaxkamligi qancha kam bo’lsa emulsiya shuncha tez ikki bo’lakka ajraladi.
Emulsiyalarning qinetik turg’unligi emulgator strukturasi, undagi radikalning o’zunligi va emulsiya tarkibiga kiruvchi emulgatorning konsentratsiyasiga bog’liqligi to’yinmagan dikarbon kislotasi hosilalaridan detsil va setilmaleinatlarning trietanol ammoniyli tuzlarida yakkol namoyon bo’ldi. Bu SFMlarni emulsiyalash xossasini o’rganish jarayonida shunday xulosaga kelindiki, emulgatorning alkil radikalidagi uglerod soni S10 dan S16 oshgan sari hamda konsentratsiyasi 2,2% dan 6% gacha oshirilganda emulsiyaning kinetik turg’unligi ortadi.
Dorixonada emulsiyalarni tayyorlashda emulgator sifatida yuqori molekulali birikmalar ishlatiladi. YUMB tarkib jixatdan gidrofil va gidrofob guruhlarga ega bo’lib, ana shu guruhlarni u yoki bu suyuqlikda oson tarqalishi hisobiga ikki suyuqlik chegarasida turg’un ximoya qavati hosil qilib, tomchilarni bir-biriga qo’shilib ketishiga yo’l ko’ymaydi.
Emulsiyaning barkarorligi qo’shilgan emulgatorning miqdoriga ham bog’liqdir. Emulgator kam qo’shilganda ma’lum qismdagi sirt taranglikni kamaytiradi va buning natijasida yirik zarrachali emulsiya hosil bo’ladi. Bunday emulsiyalarning barqarorligi to’la ta’minlanmaydi. Bunda hosil bo’lgan yog’ tomchilari yiriklashib, tomchini qoplagan ximoya pardasi uzilib ketadi. SHuning uchun har bir emulgatorni va yog’ emulsiyasini tayyorlashda kerakli miqdorini hisoblab olish emulsiyalarning dispers darajasini va turg’unligini ta’minlaydi.
Murakkab emulsiyalarda fazalarning almashinuvi
Emulsiya turlarining o’zgarishi, ya’ni moyning suvdagi, suvning moydagi emulsiya turlarini bir-biriga almashinishini amaliyotda kuzatish mumkin. Bu holat asosan emulsiya tarkibiga biron-bir modda qo’shilishi asosida yoki bu emulsiyalar saqlash sharoitining o’zgarishi natijasida ro’y beradigan holatdir.
Misol: moyning suvdagi emulsiya turlari yog’ kislotalaridan oleat natriy tuzi bilan turg’unlashtirilgan.
Emulgator sifatida olingan oleat natriy suvda yaxshi eriganligi tufayli to’gri turdagi emulsiyaning turg’unligini saqlaydi. Agar shu emulsiyaga biron-bir og’ir metall tuzlaridan ta’sir ettirilsa, faza almashish xodisasi, ya’ni emulsiya moyni suvdagi turidan suvni moydagi turiga aylanadi. Bu xodisaning ro’y berishiga sabab — oleat natriyni og’ir metal tuzlari bilan hosil bo’lgan tuz suvda erimay moyda yaxshi erishi fazaning o’zgartirilishiga, ya’ni moyni muxitga va suvni fazaga aylantiradi. Qarama-qarshi emulgator qo’shilganda fazalar o’zgarishi tez bo’lmaydi. Oldin emulsiyaning ikki turi hosil bo’lib, keyin bitta turg’unrok turini, ya’ni emulgator yaxshi eriydigan muxit barkarorlashadi. Emulsiyalar turlarining o’zgarishiga olinadigan moddalarning nisbati ham sababchi bo’ladi. Ko’pincha murakkab emulsiyada moyni suvdagi va suvning moydagi aralashmasi turlari yuzaga keladi.

Download 2,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   189




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish