Farmatsevtik kimyo

Miqdoriy tahlil: K'el‘dal usuli 

Dori shakli: tabletka, in‘eksiya uchun eritma, 

shamcha. 

Spazmolitik vosita. 

Ksantinol nikotinat-Xantinoli nicotinas 

7-[2-Oksi-3-(N-metil-β-oksietil-amino)-

propil]-teofillin nikotinat. 

Oq kristallik kukun. Suvda oson, spirtda kam 

eriydi.  

Chinligi:  

1) mureksid reaksiyasi; 

2) UB-spektr; 

3) nikotin kislota uchun YuQX;   

4) nikotin kislota piridinning ajralib chiqishi 

bo`yicha aniqlanadi (qizdirilganda.);   

5) mis sulfat bilan. 

Miqdoriy tahlil: Suvsiz muhitda kislota-asosli 

titrlash. 

Dori shakli: draje, in‘eksiya uchun eritma. 

Periferik va serebral qon aylanishini 

yaxshilovchi vosita. 

 

KSANTIN HOSILALARI 

Purin  halqasining  2,6-vaziyatidagi  vodorodlarning  gidroksil  guruhiga  almashtirilgan  hosilasi 

ksantin yoki 2,6- dioksipurin deb ataladi va u ikki xil tautomer shakl o‗zgarishida uchraydi.  

 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

322 

 

 

 

Ksantinning  1,  3,  7-  holatidagi  vodorod  atomlari  metil  radikaliga  almashtirilgan  hosilalarini 

teofillin, teobromin va kofein alkaloidlari tashkil qiladi. Ular o‗zaro bir-birlaridan  ksantin  halqasidagi 

metil guruhlarining soni va tutgan o‗rinlari bilan farqlanadi. 

Ksantin qator alkaloidlari tabiatda choy bargi, kofe va kakao ypyg‗larida ko‗p uchraydi. 

CHoy  bargi  va  kofe  urug‗ida  ularning  naviga  qarab  2  %  dan  5  %  gacha  kofein,  teofillin, 

teobromin  xamda  ksantin  va  adeninga  o‗xshash  boshqa  asos  xossali  organik  moddalar  bo‗ladi. 

Ularning asosiy qismini (1—3 % gacha) kofein alkaloidi tashkil qiladi. 

Kakao urug‗ida taxminan 0,3 % gacha kofein va 3 % gacha teobromin bo‗ladi. CHoy bargida 

teobromin va teofillin alkaloidlari juda kam miqdorda uchraydi.