Farmatsevtik kimyo

 

Xroman qator dori moddalar – tokoferol lar. Tocopheroli acetas. 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

186 

 

 

Tokoferol so‗zi lotinchada nasl qoldirish degani bo‗lib, tokoferollar ―urchish vitamini‖ – vit E 

hisoblanadi. Tokoferollar deyarli barcha ozuka mahsulotlari tarkibida bo‗ladi. 

Tokoferollarning  7  xil  izomeri  mavjud  bo‗lib,  ularning  orasida 



-tokoferol    barcha 

stereoizomerlar orasida biologik faolligi yuqori hisoblanadi. 

Tokoferol ni sintez yo‗li bilan ham olish mumkin. 

 



-tokoferol ni atsetillab tokoferol atsetat olinadi. 

 

Tasvirlanishi.  O‗ziga  xos  hidli,  och  sariq  rangli  moysimon  suyuklik,  organik  erituvchilar  va 

o‗simlik moylarida oson eriydi.  =1,4969-1,4985 

CHinligini aniqlash . 1. Dori modda spirtli eritmasiga kons. HNO

3

 ko‗shib kizdirilsa, kizil-sariq 

rangli o-toqoferilxinon hosil bo‗ladi. 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

187 

 

 

2.  Tokoferol    atsetat  ishkoriy  muhitda  K

3

[Fe(CN)

6

]  eritmasi  ta‘sirida  to‗q  sariq  rangli 



-

tokoferol  hosil bo‗ladi. 

 

 

 

Miqdorini aniqlash . Serimetrik usul. 

 

 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors: Iminova I.M., Olimov X.Q., Zaripova N.T.. 

 

188 

 

Indikator difenilamin. 

;

2

М

Э



 

Ishlatilishi.  Preparat  organizmda  qand,  lipid  va  pigmentlar  almashinuvida  ishtiroq  etadi. 

Ayollarda homiladorlik davrining normal kechishiga yordam beradi. 

Dori shakli – 5, 10 va 30% li moyli (in‘eksion) eritmalari ishlatiladi.   

Saqlanishi. Salqin joyda yorug‗lik ta‘siridan himoyalangan holda saqlanadi. 

Fenilxromon guruhiga kirgan dori moddalar tahlili (flavonoidlar). 

Bu  guruhga  vitamin  R  ta‘siriga  ega  bo‗lgan  moddalar  qirib,  ularning  asosida  2-fenilxromon 

(flavon) halkasi yotadi. 

 

Rutin va kversetin flavanol hosilalari hisoblanadi. 

 

Flavonoidlardan tibbiyot amaliyotida rutin va kversetin preparatlari keng qo‗llanilmoqda. 

Rutin birinchi marta nemis olimi Vays tomonidan Ruta graveolens – o‗simligidan ajratib (1842 

yilda) olingan. Kimyoviy tuzilishi esa 1927 yilda aniqlangan. 

Rutinum – 3-ramnoglikozil 3,5,7,3‘,4‘-pentaoksiflavon