Farmatsevtik kimyo

PIRIDITOL

 

Piriditolum

 

Bis-(2- metil-3- oksi-4- oksimetil-piridil-5- metil)-disulfid, digidroxlorid, monogidrat 

 

Uni piridoksin gidroxloriddan quyidagi sxema bo‘yicha sintez qilib olinadi: 

                                                             

11.

 

12

 

A.N.Yunushodjaev, Q.A.Ubaydullaev va b. Farmatsevtik kimyo.  Toshkent, «Extremum 

press», 2011 

 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors:  Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T.  R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova 

 

275 

 

 

Piriditol fizikaviy xossasi jihatidan oq yoki biroz sarg‘imtir kristall kukun bo‘lib, suvda 

engil eriydi, spirtda kam eriydi, xloroform va efirda erimaydi. 

Piriditolning chinligini IQ-  spektroskopiya usuli bo‘yicha standart eritma bilan taqqoslab 

aniqlash tavsiya  qilinadi. Uning chinligini yana yupqa qatlamli xromatografiya usuli bo‘yicha 

aniqlashdan keng foydalaniladi. Bunda erituvchi sifatida propanol (50 qism), xloroform (45 

kism), chumoli kislota (20 kism) va suv (10  qism) dan iborat aralashma ishlatiladi. 

Xromatogrammani yuzaga chiqaruvchi (ochiltiruvchi) reaktiv sifatida 2,6-dibromxinonxlorimidning 

1% li metanoldagi eritmasi va ammiakning 10% li eritmasi bilan purkaladi. 

Piriditolning tarkibidagi oltingugurtni aniqlashda uning kukun holdagisini natriy gidrrksid bilan 

qizdiriladi. Bunda parchalanib ulgurgan preparatni suvda eritiladi va eritmaga sulfat kislota qo‘shilsa, 

yoqimsiz hidli vodorod sulfid ajralib chiqadi. 

 

Preparatdagi xlor ionini odatdagicha kumush xlorid holida cho‘ktirib aniqlanadi. 

Piriditolning miqdorini aniqlash uchun qo‘llanadigan yodometrik usul uning tarkibida sulfid 

birikkan  oltingugurtni oksidlashga asoslangan. Buning uchun ma’lum miqdordagi preparatni sulfat 

kislota saqlangan suvda eritib, so‘ngra uni qaytarish maqsadida kadmiy granulasi solingan shisha 

naychadan o‘tkaziladi. Naychani avval suv, keyin esa 0,5% li sulfat kislotasi bilan yuviladi. So‘ngra 

yig‘ib olingan suyuqlikni kraxmal indikatori ishtirokida yodning 0,1 mol/l eritmasi bilan titrlanadi. 

---

Pharmaceutical chemistry  

Autors:  Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T.  R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova 

 

276 

 

 

 

Piriditolning miqdorini yana undagi xlorid kislota qoldig‘i asosida argentometrik va neytrallash 

usuli bo‘yicha ham aniqlash mumkin. 

Piriditolni markaziy nerv sistemasining turli kasalliklarini (shizofreniya, asab buzilishi va 

boshqa) davolashda ishlatiladi. Uni 0,05—0,1 g dan tabletkalarda chiqariladi. 

Preparatni quruq va yorug‘lik tushmaydigan joylarda saqlanadi.