Farmakologiya

Giðofizning gormonal va antigormonal
preparatlari
Giðofiz bosh miyaning pastki qismida — asosida joylashgan
bo‘lib, kattaligi no‘xatdek keladi, u bosh miya giðotalamusining
ortig‘i hisoblanadi va, asosan, 3 qismdan iborat:  old, orqa
va o‘rta bo‘laklar. Old va o‘rta bo‘laklari bez hujayralaridan iborat
va adenogiðofiz nomi bilan umumlashtiriladi. Old bo‘lagida
adrenokortikotrop, somatotrop, tireotrop, follikulostimul-
lovchi, lyuteinlovchi va laktotrop gormonlar hosil bo‘ladi. Ular
giðotalamusning maxsus kuchaytiruvchi (rilizing) va susayti-
ruvchi (statin) gormonlari tomonidan boshqarib turiladi.
Giðotalamus va giðofizning faoliyati o‘zaro bir-biriga bog‘liq
bo‘lib, teskari aloqa prinsiði bo‘yicha bajariladi. Chunonchi,
ularning faoliyati qondagi gormonlar miqdoriga qarab o‘zgarib
turadi. Gormonlar miqdori qonda kamayishi bilan rilizing
omillar ajralib, giðofiz faoliyati kuchayadi yoki aksincha,
qonda gormonlar miqdorining oshishi ularga susaytiruvchi
ta’sir ko‘rsatadi. Ikkinchi tomondan, giðofizning old qismidan
ishlab chiqariladigan gormonlar boshqa endokrin bezlarga
stimullovchi ta’sir ko‘rsatadi. Shuning uchun ham giðofiz
boshqa endokrin bezlar faoliyatini boshqaradigan bez deb
ta’riflanadi.