Фарқларининг ўзгаришини аниқлаш

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI
O’ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
GEOGRAFIYA VA TABIIY RESURSLAR FAKULTETI
GEOGRAFIYA YO’NALISHI
GEOMORFOLOGIYA FANIDAN
AMALIY MASHG’ULOT
MAVZU: O’ZBEKISTON YOKI O’RTA OSIYO GIPSOMETRIK KARTASI ASOSIDA BO’YLAMA RELYEF PROFILINI CHIZISH VA TAHLIL QILISH

BAJARDI: FAYZIYEV Q.
QABUL QILDI: HAKIMOV K.

NAVOIY 2020
1-AMALIY MASHG’ULOT
I. Керак бўладиган ўқув қуроллари:
1. Географический атлас Узбекистана. 1-том. Ташкент. 1982 г.
2. Карантин ёки факультет кутубхонасидан фойдаланишнинг имконияти
бўлмаганлиги сабабли 1-том атласнинг ўрнига 7-синф ўқувчилари учун
чиқарилган Ўрта Осиё ва Ўзбекистон географик атласидан фойдаланишимиз
мумкин.
2. Миллиметрли чизма қоғоз (миллиметровка)
3. Чизғич, қора қалам
4. Рангли ручкалар (гел) ва рангли қаламлар
5. Циркуль-ўлчагич (измеритель)
II. Ишни бажариш тартиби
Ўзбекистоннинг текислик қисмидан А нуқта ва тоғлик қисмидан Б нуқта
олиниб, АБ
йўналишида (йўналиш талаба томонидан ихтиёрий танланади) қуйидагилар
бажарилади:
1. Гипсометрик картадан (Атлас.1-том. 54-55 бет ёки 7 синф географик
атласи) АБ йўналишида рельефнинг мутлақ баландлигини ўлчаб бўйлама
кесмасини (профилини) масштаб асосида чизиш;
III. Баландликларнинг текисликдан тоққа томон мутлоқ ва нисбий
фарқларининг ўзгаришини аниқлаш
1.Олинган назарий билимлардан ва адабиётлардан фойдаланиб рельеф
кесмаси (АБ) йўналиши бўйича ландшафт компонентларининг ўзгариб
бориши қонуниятларни аниқлаш.
IV. Тайёр бўлган ишни ҳимоя қилиш
1. Ишнинг мазмун-моҳиятини ва олинган хулосаларини айтиб бериш,
мавзуга оид саволларга жавоб бериш.

AMALIY MASHG’ULOT JAVOBLARI

O’zbekiston tabiiy kartasidan ikki nuqta orasidagi masofani bo’ylama profilga tushirish.

1-rasm. O’zbekistonning tabiiy kartasi

O’zbekistonning tabiiy kartasidan A va B nuqtalar orasidagi masofani gipsometrik shkalalar asosida bo’ylama profilga tushirish. A nuqta balandligi 478 m bo’lgan Ashitov tog’i bo’lsa, B nuqta O’zbekiston va Tojikiston chegarasidagi Bobotog’ tizmasiga to’g’ri keladi.

2-rasm. Relyefning bo’ylama profili.