|
57-mavzu: OKSIDLARDAN ASOS, KISLOТA VA ТUZLARNING OLINISHI. ASOSLARDAN OKSID VA ТUZLARNING OLINISHI.
1. Temirdan foydalanib bir necha xil murakkab modda hosil qiling? J: 1) 2Fe+O2=2FeO
2) Fe+H2SO4(suyul)=FeSO4+H2 3) Fe+2HCl=FeCl2+H2
2. Mis (II)-gidroksiddan foydalanib, qanday oddiy moddalar olish mumkin?
J: 1) Cu(OH)2→CuO+H2O 2) 2H2O→2H2+O2 3) CuO+H2=Cu+H2O
3. Quyida berilgan asoslarni qanday oksidalardan olish mumkin: KOH, NaOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2.
J: K2O, Na2O, CaO, BaO
4. Cu(OH)2 va Fe(OH)2 larning ham tegishli oksidlardan olish mumkinmi? J: Ha olish mumkin. CuO, FeO
5. P2O5, SO2, SO3, CO2, N2O5 lardan qanday kislotalar olish mumkin? J: H3PO4, H2SO3, H2SO4, H2CO3, HNO3
6. CaSO4, CaCO3 tuzlarini qanday oksidlarning o‘zaro ta’sirlashuvidan olish mumkin?
J: CaO+SO3=CaSO4 CaO+CO2=CaCO3
7. CuSO4 tuzini quyidagi sxema bo‘yicha oling: Cu CuO CuSO4?
J: 1) 2Cu+O2=2CuO 2) CuO+H2SO4=CuSO4+H2O
8. Cu(OH)2, Fe(OH)2, Fe(OH)3 lardan qanday oksidlar olinadi? J: CuO, FeO, Fe2O3
9. Ca(OH)2 dan foydalanib 4 xil tuz hosil qiling. J: 1)Ca(OH)2+2HCl=CaCl2 +2H2O
2) Ca(OH)2+H2SO4=CaSO4+2H2O 3) Ca(OH)2+2HNO3=Ca(NO3)2+2H2O
4) Ca(OH)2+H2S=CaS+2H2O
10. Karbonat angidrid va kremniy (IV)-oksidlarini tegishli kislotalardan hosil bo‘lish reaksiya tenglamalarini yozing? J: 1) H2CO3→CO2+H2O 2) H2SiO3→SiO2+H2O
11. Mis(II)-gidroksikarbonat tuzidan qanday 3 xil oksid olish mumkin?
J: Cu2(OH)2CO3→CuO+H2O+CO2
12. Cu(OH)2, Fe(OH)2, Fe(OH)3 larini tegishli tuzlardan oling? J:
1) CuCl2+2NaOH=Cu(OH)2+2NaCl 2) FeSO4+2KOH=Fe(OH)2+K2SO4
3) 4Fe+6H2O+3O2=4Fe(OH)3 ; FeCl3+3NaOH=Fe(OH)3+3NaCl
13. Sulfid, sulfit va silikat kislotalarini qanday tuzlardan olish mumkin? Reaksiya tenglamalarini yozing? J: 1) Na2S+2HCl=2NaCl+H2S 2) K2SO3+2HNO3=2KNO3+H2SO3
3) Na2SiO3+2HF=2NaF+H2SiO3
14. Qaysi moddalar o’zaro tasirlashadi: Cu(II)-oksid, sulfat kislota, kalsiy gidroksid, uglerod (IV)-oksid, rux gidroksid, natriy gidroksid. Reaksiya tenglamalarini yozing. J:
1) CuO+H2SO4=CuSO4+H2O 2) CuO+Ca(OH)2=? 3) CuO+CO2=CuCO3
4) CuO+Zn(OH)2=CuZnO2+H2O 5)CuO+NaOH=? 6) H2SO4+Ca(OH)2=CaSO4+2H2O
7) H2SO4+CO2= ? 8) H2SO4+Zn(OH)2=ZnSO4+2H2O 9) H2SO4+2NaOH=Na2SO4+H2O
10) Ca(OH)2+CO2=CaCO3+H2O 11) Ca(OH)2+ Zn(OH)2= Ca[Zn(OH)4] 12) Ca(OH)2+NaOH=? 13) Zn(OH)2+CO2=ZnCO3+H2O 14) 2NaOH+CO2=Na2CO3+H2O
15. Metallar qanday birikmalar sinflari bilan reaksiyaga kirishadi? Reaksiya tenglamalarini yozing: J: 1) 2Me+O2=2MeO 2) Me+ H2=MeH2 3) Me+S=MeS 4) Me+ 2HCl= MeCl2+H2 5)Me+CuSO4=MeSO4+Cu 6) Me+2H2O=Me(OH)2+H2
16. Тemir va mis qirindilarining aralashmasidan misni fizikaviy usulda ajratib olishni bilganingiz holda, ushbu aralashmadan misni kimyoviy usulda ajratib oling. Reaksiya tenglamlarini yozing.
J: Fe+2HCl=FeCl2+H2 Cu+HCl=? Cu o’zi qoladi
17. Sizga mis birikmasi sifatida qora rangli kukun berilgan. Siz ushbu kukun toza mis (II)-oksidimi yoki qo‘shimcha tutgan aralashma ekanligini tajriba yo‘li bilan aniqlash usulini taklif qiling va isbotlang. Reaksiya tenglamalarini yozing. J: Xlorid kislota yordamida aniqlash mumkin: CuO+ HCl=CuCl2+H2O
Cu+HCl=? Cu o’zi qoladi
18. Sizga rangsiz eritmalar quyilgan 3 ta raqamlangan probirkalar berilgan. Qaysi probirkada natriy xlorid, sulfat kislota, o‘yuvchi natriy borligini qanday aniqlash mumkin? Reaksiya tenglamalarini yozing.
J: 1) NaCl 2) H2SO4 3) NaOH
Indikator nomi
|
Neytral eritmadagi rangi
|
Kislota eritmasidagi rangi
|
Lakmus
|
Binafsha
|
Qizil
|
Fenolftalein
|
Rangsiz
|
Rangsiz
|
Metilzarg‘aldog‘i
|
Тo‘q sariq
|
Qizil
|
Indikatorlar yordamida ajratish mumkin: NaCl muhit neytral lakmusda binafsha ranga kiradi, H2SO4 muhit kislotali lakmusda qizil ranga kiradi;
Indikator nomi
|
Neytral eritmadagi rangi
|
Ishqoriy eritmadagi rangi
|
Lakmus
|
Binafsha
|
Ko‘k
|
Metilzarg‘aldog‘i
|
Тo‘q sariq
|
Sariq
|
Fenolftalein
|
Rangsiz
|
Pushti
|
NaOH muhit ishqoriy bo’lgani uchun lakmusda ko’k ranga kiradi;
Yana bir yo’li reaksiya tenglamalr orqali: 1) NaCl+AgNO3=NaNO3+AgCl↓ oq cho’kma
2)Sulfat kislota va sulfat ionlari uchun BaCl2 ni ta’sir ettiramiz reaksiya natijasida suvda va nitrat kislotada erimaydigan oq ch’kma hosil bo’ladi; H2SO4+BaCl2=BaSO4↓+2HCl
3) NaOH uchun CuCl2+2NaOH=Cu(OH)2↓+2NaCl reaksiya natijasida havorang cho’kma hosil bo’ladi
19. Quyidagi o‘zgarishlarni amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan tajribalarni bajaring:
CuO CuCl2 Cu(OH)2 CuO
Zarur reaksiya tenglamalarini yozing; J: 1) CuO+ HCl=CuCl2+H2O
2) CuCl2+2NaOH=Cu(OH)2↓+2NaCl 3) Cu(OH)2→CuO+H2O
20. Sizga uchta probirkada soda, suyuq shisha, kaustik soda eritmalari berilgan. Тegishli reaksiyalar yordamida har bir moddani aniqlang. Reaksiya tenglamalarini yozing. J: Soda-Na2CO3, suyuq shisha-Na2SiO3, kaustik soda-NaOH 1) Na2CO3+2HCl=2NaCl+H2O+CO2↑ gaz ajralib chiqadi
2) Na2SiO3+2HCl=2NaCl+H2SiO3↓ cho’kma 3) NaOH+HCl=NaCl+H2O hech qanday gaz va cho’kma hosil bo’lmadi
21. Uchta idishda bo‘r, so‘ndirilgan ohak, alebastr berilgan bo‘lsa qaysi idishda qanday qurilish materiali borligini aniqlang. Reaksiya tenglamalarini yozing. J: Bo’r-CaCO3 , so‘ndirilgan ohak-Ca(OH)2, alebastr-CaSO4∙0,5H2O : 1) CaCO3+2HCl=CaCl2+H2O+CO2↑ gaz ajralib chiq,
2) Ca(OH)2+CO2=CaCO3↓+H2O oq cho’kma 3) CaSO4∙0,5H2O+ BaCl2=BaSO4↓+CaCl2+0,5H2O reaksiya natijasida suvda va nitrat kislotada erimaydigan oq ch’kma hosil bo’ladi;
22. Kaliy karbonat, alyuminiy xlorid va natriy sulfat berilgan. Faqat bitta reaktivdan foydalanib ularni ajratish yo‘lini toping. Reaksiya tenglamalarini yozing. J: 1) K2CO3+2HCl=2KCl+H2O+CO2↑ gaz ajraldi
2) AlCl3HCl= reaksiya bormaydi 3) Na2SO4+2HCl=2NaCl+H2SO4 reaksiya boradi.
23. Uchta probirkada natriyning sulfid, sulfit va sulfat tuzlarining quruq kukunlari berilgan. Ularni aniqlash usulini toping. Reaksiya tenglamalarini yozing. J: 1)Na2S+Pb(NO3)2=2NaNO3+PbS↓ qora rangli cho’kma
2) Na2SO3→Na2O+SO2↑ gaz ajraladi 3) Na2SO4+ BaCl2=BaSO4↓+2NaCl oq rangli cho’kma
24. Uchta probirkada natriyning xlorid, bromid va yodid tuzlari eritmalari bor. Qaysi probirkada qanday tuz eritmasi borligini aniqlashning ikki usulini toping: J: 1) NaCl+AgNO3=NaCl+AgCl↓ oq rangli cho’kma 2) NaBr+AgNO3=NaNO3+AgBr↓ 3) NaJ+AgNO3=NaNO3+AgJ↓ Sariq rangli cho’kma
Ikkinchi usuli: 1) 2NaJ + Cl2=2NaCl+J2 kristallari hosil bo’ladi 2) 2NaBr+Cl2=2NaCl+Br2 badbo’y is ajralib chiqadi 3) NaCl+Cl2= reaksiya bormaydi
25. Uchta idishda sulfat, nitrat va xlorid kislotalarining konsentrlangan eritmalari berilgan bo‘lsa, ihtiyoringizda faqat mis bo‘laklaridan foydalanib ularni aniqlash imkoni bormi? Reaksiya tenglamalarini yozing. J: 1) Cu+2H2SO4=CuSO4+SO2↑+2H2O rangsiz lekin o’tkir hidli gaz ajralib chiqadi 2) Cu+4HNO3=Cu(NO3)2+2NO2↑+2H2O qo’ng’ir rangli gaz hosil bo’ladi 3) Cu+HCl= raksiya bormaydi
Do'stlaringiz bilan baham: |
