Farg`ona politexnika instituti

Etilen  sopolimerlari  –  propilen  bilan    SEP  -    markali,  vinilatsetat  bilan 
«svelen»,  Germaniyada,  «miraviten»    nomi  bilan,  buten  bilan  I  –  SEM  markali 
turlari  ishlab  chiqariladi.  Bu  materiallar  biroz  pastroq  kristallik  darajasiga  ega 
bo`lib  yuqori  bikirlikka,  zarbiy  mustahkamlikka,  shafoflikka,  past  haroratlarga 
bardoshlikka  va  darzbardoshlikka  ega  xisoblanadi.  Ammmo  ular  polietilenga 
nisbatan kichik pishiqlikka va erish hararotga ega. Materialga 15-30% sopolimerlar 
kiritilsa  material  kauchuk  xossasiga  ega  bo`lib  oladi.  Sopolimerlar  odatda  kuyma 
usulda olinadigan detallar tayyorlashda ishlatiladi. 
Rasm 4 da polietilen va SEP materiallarining cho`zilishga mustahkamliginig 
σ
ch
 va nisbiy cho`zilishining ε haroratga ta’sir diagrammasi keltirilgan.  
 
 
Rasm 4. Polietilen va SEP cho`zilishdagi mustahkamligining  va nisbiy 
cho`zilish darajasining haroratiga bog`likligini ko`rsatuvchi diagramma:  a – 
mustahkamligi; b – nisbiy cho`zilishi; 1- PEND; 2 – SEP; 3 – PEVD