Farg’ona politexnika instituti klt fakulteti 51-21 guruh talabasi Jabborov Bobur ning Oliymatematika fanidan tayyorlagan mustaqil ishi



Download 195,31 Kb.
Sana29.01.2022
Hajmi195,31 Kb.
#416867
Bog'liq
oliy matematikadan mustaqil ish Bobur

Farg’ona politexnika instituti KLT fakulteti 51-21 guruh talabasi Jabborov Bobur ning Oliymatematika fanidan Funksiya va uni to’la tekshirish mavzusida tayyorlagan mustaqil ishi

Funksiya va uni to’la tekshirish.

Reja:

1.Funksiya tushunchasi.

2.Teskari funksiya.

3.Funksiyani to’la tekshirish bosqichlari.

1.Funksiya tushunchasi.

  • Bu atamaning boshqa maʼnolari ham mavjud. Qarang: Funksiya (maʼnolari).
  • {\displaystyle {\begin{aligned}&\scriptstyle \\&\textstyle f(x)={\frac {(4x^{3}-6x^{2}+1){\sqrt {x+1}}}{3-x}}\end{aligned}}} funksiyasining grafigi.
  • Funksiya — matematikaning eng muhim va umumiy tushunchalaridan biri. Funksiyaning turlari koʻp boʻlib, eng koʻp qoʻllaniladigani bu chiziqli funksiyadir yaʼni {\displaystyle f(x)=ax+b}. Oʻzgaruvchi miqdorlar orasidagi bogʻlanishni ifodalaydi va muhim.

Funksiyaning davriyligi


Funksiyaning berilish usullari
  • Analitik usulda, ya`ni formula yordamida.
  • Jadval ko`rinishida.
  • Grafik ko`rinishida

  • Jadval va grafik usulda
  • Funksiyaning juft-toqligi
  • Ta`rif 1: O`zining aniqlanish sohasidan olingan x lar uchun f(-x)=f(x) shart bajarilsa, funksiya juft funksiya deyiladi.
  • Ta`rif 2: O`zining aniqlanish sohasidan olingan x lar uchun f(-x)=-f(x) shart bajarilsa, funksiya toq funksiya deyiladi.
  • Agar f(x) funksiya uchun f(-x)=f(x) ham,
  • f(-x)=-f(x) ham bajarilmasa, funksiya juft ham emas, toq ham emas deyiladi.
  • Funksiyaning davriyligi
  • Aniqlanish sohasidan olingan f(x) funksiya uchun f(x+T)=f(x) shart bajarilsa, T soniga f(x) funksiyaning davri deyiladi.
  • Sinx sin5x
  • Cosx
  • tgx tg(4x-1)
  • Ctgx

Teskari funksiya

  • Teskari funksiyalar, umumiy maʼnoda, bu bir-birining "aksiʻ boʻlgan funksiyalardir.
  • Masalan, bu yerda fff funksiya xxx ga 111 ni, zzz ga 222 ni, va yyy ga 333 ni mos qoʻyishini koʻramiz:

Teskari funksiya

  • Teskari funksiya' - yqf(x) tenglikni x ga nisbatan yechish natijasida hosil boʻladigan xqg(y) funksiya. Odatda, x va u oʻrinlarini almashtirib, xqg(x) kabi yoziladi. yqg(x) funksiyaning aniklash sohasi. X qiymatlar sohasi Y toʻplamdan iborat boʻlsin. Agar 1) LGdan olingan har bir x0 elementga Y ning yagona yoqf(x) elementi moye kelsa; 2) Y ning har bir ud elementiga X ning u^Dxd) boʻladigan yagona x0 elementa moye kelsa, J(x) ga teskari funksiya mavjud boʻladi. Xususan, monoton oʻsuvchi yoki monoton kamayuvchi uzluksiz funksiyaga Teskari funksiya mavjud boʻladi. Monoton oʻsuvchi yoki monoton kamayuvchi uzluksiz funksiyaga Teskari funksiya mavjud.

Funksiyani to’la tekshirish.

  • 1.Funksiyani aniqlanish sohasini topamiz
  • Funksiyani aniqlanish sohasi – bu funksiyaning argumenti qabul qilishi mumkin bo’lgan qiymatlar to’plamidir.
  • Qaralayotgan funksiya har qanday sonni qabul qiladi. Shuning uchun:
  • D(y)=(-∞; ∞)

Funksiyani to’la tekshirish.

  • 2.Funksiyadan hosila olamiz.
  • 3. Funksiyaning hosilasini 0 ga tenglaymiz.
  • 4. Funksiyaning minimum va maksimum nuqtalarini topamiz Teorema. Agar nuqtadan chapdan o’ngga o’tishda f `(x) o’z ishorasini musbatdan manfiyga o’zgartirsa,u holda nuqtada funksiya maksimumga erishadi. Agar nuqtadan chapdan o’ngga o’tishda f `(x) o’z ishorasini manfiydan musbatga o’zgartirsa,u holda nuqtada funksiya minimumga erishadi.

Funksiyani to’la tekshirish.

  • 5.Funksiyani kamayuvchi yoki o’suvchiligini aniqlaymiz
  • 6.Funksiyadan 2-tartibli hosila olamiz
  • 7.Funksiyaning 2-tartibli hosilasini 0 ga tenglaymiz
  • 8.Funksiyaning qavariq yoki botiqligini tekshiramiz
  • 9.Funksiyaning asimptotalarini topamiz Funksiya aniqlanish sohasi bo’lgani sababli uning asimptotalari yo’q. D(y)=(-∞; ∞)

Download 195,31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish