t/r
|
Bo‘linmalar nomi
|
YOng‘in o‘chirish texnikasi
|
Ob’ektgacha bo‘lgan masofa
|
Jangavor xisobdagi shaxsiy tarkibning soni
|
Joyga etib kelish vaqtining xisobi
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
Asosiy yong‘in o‘chirish avtoulovlari
|
2-chaqiriq bo‘yicha
|
1
|
1-YOQQ
|
ISUZI ATS -50
ATS -40 (130) 63 B
|
1 km.
|
6
6
|
1 daq.
|
2
|
2-YOQQ
|
ATS -40 (130) 63 B
|
7 km.
|
6
|
10 daq.
|
3
|
4-YOQQ
|
KAMAZ 7ATS -40
ATS -40 (130) 63 B
|
6 km.
|
6
6
|
8 daq.
|
4
|
11-YOQQ
|
Zil-130 ATS -40
|
5 km.
|
6
|
7 daq.
|
5
|
3-YOQQ
|
ATS -40 (131)63 B
|
4 km.
|
6
|
5 daq.
| Maxsus yong‘in o‘chirish avtoulovlari |
|
1- YOQQ
|
PNS-110
ASO-12
AL-30
|
1 km.
|
2
2
2
|
2 daq.
|
|
4- YOQQ
|
PNS-110
AR-2
|
6 km.
|
2
2
|
15 daq.
|
|
|
|
|
|
|
YUqori chaqiriq bo‘yicha jalb etiladigan kuch va vositalar
1-YOng‘in o‘chirish usuli.
Ma’muriy binosida sodir bo‘lgan yong‘inni bartaraf etish
MA’MURIY BINOSINING TEZKOR-TAKTIK XUSUSIYATLARI
Ma’muriy bino– Maskan xududining ma’muriy binosida bugalteriya, labaratoriya, fermerlar dam olish xonasi, oshxona va omborxonalar joylashgan. Ma’muriy bino 1 qavatli bo‘lib, 1962- yilda qurilgan bo‘lib, geometrik o‘lchami 150 kv, Devorlar pishgan gishtli, tom shifir va yog‘och to‘shamalari bilan koplangan. Binoning balandligi 3 m. Xavo keltiruvchi-tortuvchi vintilatsa mavjud emas.
SUV TA’MINOTI
Ma’muriy binodan 50 metr oraliq masofada doimiy Marg‘ilon soy suvi oqib turadi.
SHAMOLLATISH TIZIMI
Ma’muriy binosida shamollatish tizimi mavjud emas.
MA’MURIY BINODA YONG‘IN SODIR BO‘LGANDA
YOng‘in sodir bo‘lgan vaqtdan so‘ng, bino tutun bilan to‘ladi, xarorat ko‘tarilishi mumkin. YOng‘in va tutinning tezda tarqalishi tom qismining yog‘och to‘shamalari orasidan yuz berishi mumkin. Ma’muriy binosidagi xizmat xonalarida elektr toki bilan ishlovchi konditsioner va kompyuterlar joylashgan bo‘lib, elektr simlarida qisqa tutashuv bo‘lib alangalanib yonishi xamda xizmat xonalaridagi yog‘och stol va stullarga, shkaflarga xamda saklanayotgan xujjatlarini yonib atrofga tarkalib ketishi mumkin.
To‘silgan qoplamalarning ayrimlari emirilishi, kirish-chiqish yo‘llarini berkitib qo‘yishi mumkin.
Kuch va vositalarning hisob jadvali
t/r
|
YOng‘inni o‘chirish usuli
|
YOng‘in sodir bo‘lgan joy
|
Xona (joyning) umumiy maydoni (m.kv.)
|
YOnuvchi mahsulotlar
|
O‘chiriladigan maydon (m.kv.)
|
Sarflanadigan suv miqdori (l.s.)
|
Beriladigan dastaklar soni, turi
|
Himoyalanish uchun beriladigan dastaklar
soni, turi
|
SHaxsiy tarkib soni
|
GTHX guruhlari soni
|
YOng‘in o‘chirish avtomobillarini soni
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
1.
|
1
|
Ma’muriy bino xonasida
|
Ma’muriy bino xonasi
32m 2
|
xonadagi qo‘llanma
lar
mebel jixoz
lari, pol qoplama
lari
|
20 m2
|
Suv-22.2 l/s
|
2 ta
«QD-50» dastagi
|
4 ta
«QD-50» dastagi
|
20
|
2
|
5
|
Rishton paxta tozalash korxonasi tasarrufidagi BESH-BOLA paxta tayyorlash maskanini ma’muriy binosida sodir bo‘lgan yong‘inni
bartaraf etishning
KUCH VA VOSITALAR XISOBI
1. YOng‘inni erkin tarqalish vaqtini aniqlash.
T erk.yonish = Txabar +Tyig‘ilish+ Tborish+ Tk.v.yo =5+1+1+2=9 daq.
YOng‘inning bosib o‘tgan masofasini aniqlash.
R = 0,5 x vl x t1 = 0,5 x 1 x 9 = 4,5 metr.
3. YOng‘in maydonini va uning tarqalish shaklini aniqlash.
Smaydon = a x b= 10 x 15 = 150 m2
4. YOng‘in o‘chirish maydonini aniqlash.
So‘ch = n x a x ho‘ch = 2 x 10 x 5 = 100 m2
YOng‘in o‘chirish uchun talab qilinadigan suv sarfini aniqlash.
QT= S o‘ch x JT = 100 x 0,1 = 10 l/sek.
YOng‘inni o‘chirish uchun talab qilinadigan dastaklar sonini aniqlash.
Ndastak = Qt /qd = 10/3,7 = 3 ta "B" dastak
7. Ximoya qilish qilish uchun talab qilinadigan dastaklar soni aniqlash.
N ximoya.dastak= 2 ta "B" dastak
8. YOng‘in o‘chirish uchun umumiy suv sarfi
Q umumiysuv = Ntalabdas+qsuv Nximoyadas+qsuv= 3x3,7+2 x3.7 = 18,5l/s
9. SHaxsiy tarkibning sonini aniqlash.
Nsh.t = No‘chidas x ngtxx odam + Nximdas x nodam + neng.nazorat + naloqachi =3x3+2x1+1+1=13 ta
10.Avtotsisternada keladigan yong‘in o‘chirish ekipajlarini sonini aniqlash.N ek.ats =Nsh.t / nsh.t.ek.ATS =13 / 4 = 3 ta ekipaj ATS
2-YOng‘in o‘chirish usuli.
2- Tarozixonasida sodir bo‘lgan yong‘inni bartaraf etish
2- TAROZIXONASINING TEZKOR-TAKTIK XUSUSIYATLARI
2-Tarozixona binosi 1 kavatli, geometrik o‘lchami 70 kv, 2-material omborining erto‘lasi mavjud emas. Devorlar pishgan gishtli, tom shifti yog‘och materiallari va shifir bilan koplangan. Trozixonaning balandligi 3 m. Xavo keltiruvchi-tortuvchi vintilatsa mavjud emas. Ma’muriyat binosining old tomonida joylashgan.
SUV TA’MINOTI
2-Tarozixonadan 60 metr oraliq masofada doimiy Marg‘ilon soy suvi oqib turadi.
SHAMOLLATISH TIZIMI
2- Tarozixonada shamollatish tizimi mavjud emas.
2- TAROZIXONASIDA YONG‘IN SODIR BO‘LGANDA
YOng‘in sodir bo‘lgan vaqtdan so‘ng, YOng‘in va tutinning tezda tarqalishi tom qismining yog‘och to‘shamalari orqali yuz berishi mumkin.Tarozixonada turgan traktordagi paxtaga o‘tib ketishi shuningdek, tarozixonadagi yog‘och stol va stullarga, shkaflarga xamda saklanayotgan xujjatlari va maskanga tegishli tavar moddiy boyliklarini yonib atrofga tarkalib ketishi mumkin.
To‘silgan qoplamalarning ayrimlari emirilishi, chiqish-kirish yo‘llarini berkitib qo‘yishi mumkin.
Kuch va vositalarning hisob jadvali
t/r
|
YOng‘inni o‘chirish usuli
|
YOng‘in sodir bo‘lgan joy
|
Xona (joyning) umumiy maydoni (m.kv.)
|
YOnuvchi mahsulotlar
|
O‘chiriladigan maydon (m.kv.)
|
Sarflanadigan suv miqdori (l.s.)
|
Beriladigan dastaklar soni, turi
|
Himoyalanish uchun beriladigan dastaklar
soni, turi
|
SHaxsiy tarkib soni
|
GTHX guruhlari soni
|
YOng‘in o‘chirish avtomobillarini soni
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
1.
|
1
|
Ma’muriy bino xonasida
|
Ma’muriy bino xonasi
32m 2
|
xonadagi qo‘llanma
lar
mebel jixoz
lari, pol qoplama
lari
|
20 m2
|
Suv-22.2 l/s
|
2 ta
«QD-50» dastagi
|
4 ta
«QD-50» dastagi
|
20
|
2
|
5
|
Rishton paxta tozalash korxonasi tasarrufidagi BESH-BOLA paxta tayyorlash maskanini tarozixonasida sodir bo‘lgan yong‘inni bartaraf etishning
KUCH VA VOSITALAR XISOBI
1. YOng‘inni erkin tarqalish vaqtini aniqlash.
T erk.yonish = Txabar +Tyig‘ilish+ Tborish+ Tk.v.yo =5+1+1+2=9 daq.
YOng‘inning bosib o‘tgan masofasini aniqlash.
R = 0,5 x vl x t1 = 0,5 x 1 x 9 = 4,5 metr.
3. YOng‘in maydonini va uning tarqalish shaklini aniqlash.
Smaydon = a x b= 8 x 10 = 80 m2
4. YOng‘in o‘chirish maydonini aniqlash.
So‘ch = n x a x ho‘ch = 2 x 8 x 5 = 80 m2
YOng‘in o‘chirish uchun talab qilinadigan suv sarfini aniqlash.
QT= S o‘ch x JT = 80 x 0,1 = 8 l/sek.
YOng‘inni o‘chirish uchun talab qilinadigan dastaklar sonini aniqlash.
Ndastak = Qt /qd = 8/3,7 = 2 ta "B" dastak
7. Ximoya qilish qilish uchun talab qilinadigan dastaklar soni aniqlash.
N ximoya.dastak= 2 ta "B" dastak
8. YOng‘in o‘chirish uchun umumiy suv sarfi
Q umumiysuv = Ntalabdas+qsuv Nximoyadas+qsuv= 2x3,7+2 x3.7 = 14,8 l/s
9. SHaxsiy tarkibning sonini aniqlash.
Nsh.t = No‘chidas x ngtxx odam + Nximdas x nodam + neng.nazorat =
2 x3+2x1+1=9 ta
10.Avtotsisternada keladigan yong‘in o‘chirish ekipajlarini sonini aniqlash.
N ek.ats =Nsh.t / nsh.t.ek.ATS =9 / 4 = 2 ta ekipaj ATS
3-YOng‘in o‘chirish usuli.
Paxta buntlarida sodir bo‘lgan yong‘inni bartaraf etish
PAXTA BUNTLARINING TEZKOR-TAKTIK XUSUSIYATLARI
BESH-BOLA paxta tayyorlash maskani 7000 tona paxta qabul qilishga mo‘ljallangan. Maskanda jami bo‘lib 7 ta usti ochiq va 3 ta usti yopiq paxta saqlash buntlari mavjud.Usti ochiq paxta saqlash buntlari xar biriga 400-500 tona paxta g‘aramlari uchun joy ajratilgan.Paxta buntlarining o‘lchami: eni-14 m, uzunligi-25 m, ni tashkil qiladi.
Usti yopiq paxta saqlash buntlarining xar biriga 500-600 tona paxta g‘aramlari saqlash uchun mo‘ljalangan.Qurulish materiallari usti metal konstruksiya va shifer bilan yopilgan. Atrofida 16 ustunlari temir betondan qurilgan.O‘lchami: eni-18 m, uzunligi-32 m, ni tashkil qiladi.
SUV TA’MINOTI
Paxta buntlaridan 50 metr uzoqlikda 300 m3 suv xovuzi joylashgan.
SHAMOLLATISH TIZIMI
Buntlarning xavosini so‘ruvchi 2 ta (atso‘s) xavo so‘rgich bor.
PAXTA BUNTLARIDA YONG‘IN SODIR BO‘LGANDA
Dastlabki qayta ishlash paytida, paxta va uning maxsulotlarining yong‘inga xavflilik darajasi kuyidagi xususiyatlar bilan belgilanadi:
juda past xaroratda xam alangalanishi va o‘zidan o‘zi yonib ketishi ;
alangalanishning past kaloriyali manbalaridan xam tez yonib ketishga moyilligi;
issiqlik va kimyoviy o‘z-o‘zidan yonib ketishga moyilligi;
yonishning paxta maxsulotlari yuzasi bo‘ylab katta tezlikda tarqalishi.
Paxta xom ashyosining alangalanishi va yonishi gaz xolatidagi shaklida yuz beradi. Issiqlik ta’siriga tushgan molekulalar qurib, o‘z namligini yo‘qotadi, natijada undan gaz shaklidagi maxsulotlar ajralib chiqib, tutash jarayoni boshlanadi. Bu maxsulotlar xavodagi kislorod bilan aralashadi va qizib, oksidlanadi.
Deylik, yong‘in, paxta xomashyosi saqlanish joyidagi paxta g‘aramlarida sodir bo‘ldi. YOng‘inni o‘chirish uchun kerak buladigan kuch va vositalarni xisoblab chiqamiz.
T erk.yonish = Txab + Tbor+ Tj.yo
yong‘in sodir bo‘lgani xaqida xabar berilgunga qadar o‘tgan vaqt, qo‘riqlanayotgan maskanda o‘t o‘chirish avtomobili bo‘lganligini xisobga olgan xolda 5 daqiqa deb qabul qilamiz.(Uzbekiston xududidagi ob’ektlarda bo‘lib o‘tgan yong‘inlarning taxlili bo‘yicha , yong‘in xafvsizligi qismiga yong‘in xaqida xabar qilishgacha o‘tgan vaqt 10-13 daqiqa deb belgilangan).
T bor =1,7 + 1,55 L
SHunday qilib, maskanda KO‘O‘K bo‘lganligi sababli etib kelish vaqtini 2.5 daqiqa deb qabul qilamiz.
Tj.yo. = 0,035 L ml = 0,035 x 40 = 1,4 daq.
bu erda: Lml – magistral chizig‘ uzunligini 1,2 Lj.yo. = 1,2 x 50= 60 m deb qabul qilamiz.
Lj.yo. – suv manbaidan to yonayotgan joygacha bo‘lgan masofa.
T bor = 5 + 2,5 + 1,4 = 8,9 daqiqa
YOnib o‘tgan yo‘lni aniqlaymiz:
R = er= 3 x 8,9 = 26,7 m.
Birinchi bo‘lib etib kelgan bo‘linmaning kuch va vositalarini kiritish vaqtidagi yong‘inning aylanma ko‘rinish maydonini aniqlaymiz:
Syon = R2 = 3,14 x 26,72 = 2239 m2
YOng‘inga qarshi devorlarni xisobga olgan xolda, yonayotgan maydonni aniqlaymiz:
Syon. b. = kto‘l Syon
Bu erda: kzap – tuldirish koeffitsienti xomashyo zonasining maydoni, buntlar maydoniga nisbatan teng.
kto‘l = Syon.b /Ssыr.z = 2450/44000 = 0,06
Syon. b. = 0,06 x 2239 = 135 m2
Birinchi bo‘lib kelgan bo‘linmaning kuch va vositalarini kiritishda , yonayotgan paxta g‘aramlari xili va soni extimolini aniqlaymiz:
Nyon.b. = Syon.b. / Sb = 135 /350 = 1 ta buntta
YOnayotgan g‘aramlarni o‘chirish uchun kerak bo‘ladigan suv miqdorini aniqlaymiz :
Qtalt = Nyon.b. Sosn Jtal = 1 x 350 0,1 = 35 l/s
Bu erda: Jtal – perimetri buylab suv berish doimiyligi o‘rtacha 0,1 l/(s X m2)ga teng.
Ximoya uchun kerak bo‘ladigan suv miqdorini aniqlaymiz:
Qtalz = Qtalt / 3 = 35/3 = 12 l/s
YOnayotgan paxta g‘aramlarini o‘chirish uchun kerak bo‘ladigan dastaklar sonini aniqlaymiz:
Ndast. = Qtalt / qdas = 35/20 = 2 PLS-20P
Ximoya uchun beriladigan dastaklar sonini aniqlaymiz:
Ndasz. = Qtalz / qdas = 12/7 = 2 RS-70
Paxta g‘aramining shamollatish tonneli ichidagi yong‘inni uchirish uchun bir dastakdan foydalaniladi va g‘aramning yuza qismidagi yongan qismlari olib tashlanadi.
SHaxsiy tarkibini sonini aniqlaymiz;
- dastak bilan ishlayotganlar uchun yo‘nalishni tekshirish uchun 3 kishi, eng nazoratiga 3 kishi, aloqaga 3 kishi:
Nsh.t. = Ndasyon 3 + Ndasxim 2+ Nengnaz + Naloqa= 2 3 + 2 2+3+3 = 16 kishi.
Jami 32 kishi. G‘aramni tozalash uchun paxta zavod ishchilari va xizmatdan bo‘sh shaxsiy tarkib jalb etiladi:
Asosiy yong‘in o‘chrish avtomobilaridagi ekipaj sonini aniqlaymiz.
Nek = Nsh.t/ Nsh.t.ek = 16 / 4 = 4 ek
Maskanda ommaviy tadbirlar o‘tkazish vaqtida favqulotda xolat sodir bo‘lganda YOng‘in xavfsizligi xizmatini vazifalari
Maskanda favqulodda xodisa (terroristik akt, portlovchi uskunaning portlash xavfi, kimyoviy yoki biologik (bakteriologik) zaharlanish, jinoyatchilar tomonidan shifoxona binosi egallab olinib, fuqarolarning garovga olinishi holati vujudga kelishi mumkin va o‘z navbatida shifoxonadagi fuqarolarning hayotiga xavf tug‘diradi.
Ushbu xolatlarda navbatchilikda bo‘lgan yong‘in xavfsizligi xizmati xodimlari tomonidan quyidagi vazifalarni bajaradi:
YOng‘in xavfsizligi xizmatining mas’ul xodimi:
shifoxonada favqulodda xodisa, avariya va tabiiy ofat, terroristik akt, portlovchi uskunalarni portlash xavfi, kimyoviy yoki biologik (bakteriologik) zaharlanish xavfi mavjudligi, jinoyatchilar tomonidan shifoxonani egallab olingani va fuqarolarning garovga olinganligi haqida ma’lumot olinganda:
Jalb qilingan barcha yong‘in o‘chirish texnikalari va shaxsiy tarkibni ob’ektdan 100 metr uzoqlikda, o‘qqa tutish hududidan olib chiqib, xavfsiz joylarga avtomobillarni o‘rnatish imkoniyatini o‘rganadi hamda sodir etilishi mumkin bo‘lgan yong‘inni bartraf etishga ekipajlarni shay holatda turishini ta’minlaydi. Tezkor shtab hamda Farg‘ona viloyati IIB YOXB Markaziy dispetcherlik xizmati bilan doimiy ravishda aloqada bo‘ladi;
Voqea joyiga YOXBning Markaziy dispetcherlik xizmati orqali yuqori chaqiriq bo‘yicha tumanlarga jalb qilinadigan kuch va vositalarni jalb etilishini tasdiqlaydi;
Navbatchilikda bo‘lgan yong‘in xavfsizligi xizmati xodilariga ob’ektdan fuqarolarni evakuatsiya qilish ishlarini olib borishda, sarosimalikni oldini olish va fuqarolarni to‘siqsiz binodan chiqib ketishga rahbarlik qiladi;
Jamiyat atrofidagi tashkilot, muassasa, aholi yashash joylarini, xonadonlar va ko‘chalardagi fuqarolarni xavfli hududdan chiqib ketish ishlarini tashkil etishda ishtirok etadi;
Manzilga etib kelgan kuch va vositalarni 100 metr masofada xavfsiz joyiga joylashtirishni ta’minlaydi va ular bilan aloqa tiklaydi;
Terroristik akt yoki portlash natijasida ob’ektda yong‘in sodir bo‘lgan holatda tezkor shtab rahbari ko‘rsatmasiga asosan tezkor yong‘in o‘chirish rejasiga asosan harakat qiladi. YOng‘inni bartaraf etish yuzasidan amalga oshirilgan harakatlari hakida tezkor shtabga xabar beradi. Boshqa hollarda tezkor shtab rahbari ko‘rsatmasiga asosan harakat qiladi.
YOng‘in o‘chirish ekipaj komandirining vazifalari:
Ommaviy tadbirlar o‘tkazilayotgan ob’ektda favqulodda holat yuzaga kelganda yong‘in xavfsizligi xizmatini mas’ul rahbarining ko‘rsatmasiga asosan jangovar ekipajni xavfsiz joyga joylashtirish va shu atrofdagi suv manbalariga o‘rnatish ishlarini olib boradi;
Xizmatni o‘tash joyida va uning atrofida kuzatuv ishlarini olib boradi, vaziyat bo‘yicha yong‘in xavfsizligi xizmati rahbariyatiga axborot berib boradi;
YOng‘in xavfsizligi xizmati rahbariyati ko‘rsatmasiga asosan boshqa tezkor xizmatlar bilan ob’ektdagi fuqarolarni xavfsiz joyga olib chiqish, jabrlanganlarni qutqarish va ularga birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish hamda jarohat olganlarni davolash muassalariga yuborishni amalga oshiradi;
Voqea joyida yashirinishga harakat qilayotgan terrorchilarni aniqlash, ularni ushlab qolish choralarini ko‘rish;
Tezkor vaziyat va ko‘rilgan choralar haqida ma’lumot to‘plab, yong‘in xavfsizligi xizmatining rahbariyati va shahar markaziy dispetcherlik xizmati bilan uzluksiz aloqada bo‘ladi.
YOng‘in sodir bo‘lgan hollarda (shaxsiy tarkibni to‘liq himoyasi ta’minlanganligiga ishonch hosil qilganda) shahar IIB YOXB boshlig‘ining ko‘rsatmasiga asosan ushbu rejaning usullari bo‘yicha harakat qiladi.
YONG‘IN O‘CHIRISH RAHBARI UCHUN TAVSIYALAR
YOng‘in holatini aniqlash ishlarini tashkil etadi.
YOng‘in o‘chirish shtabini tashkil etadi.
YOng‘in o‘chirish shtabi boshlig‘i orqali shtab tarkibiga maskan mutaxassislari kiritiladi.
YOng‘in o‘chirish uchastkasi, shtab, ta’minot uchastkalarida mehnatni muhofaza qilish qoidalariga javobgarlarni ta’minlaydi.
2 ta YOng‘in o‘chirish uchastkalarini tashkil etadi: 1–YOng‘in o‘chirish uchastkasi yonayotgan moyni o‘chirish uchun; 2–YOng‘in o‘chirish uchastkasi texnalogik uskunalarni himoyalash uchun.
Maskan ma’muriyatidan yong‘in sodir bo‘lgan joyning elektr ta’minotidan uzilganligi haqida ma’lumotni oladi.
Ishchi va xizmatchilarning evakuatsiyasi bo‘yicha ishlarni bajaradi.
YOng‘in o‘chirish uchastkalari joylashgan joylarda suv quvuri tarmog‘ida yuqori bosimni tashkil qiladi.
9. YOng‘inni o‘chirish rahbari yong‘inni o‘chirishda ishtirok etayotgan yong‘indan saqlash xizmati shaxsiy tarkibi hamda yong‘inni o‘chirishga jalb etilgan kuch va vositalarning xavfsizligini ta’minlaydi.
10. YOng‘inni o‘chirish rahbari yong‘inni o‘chirish harakatlari amalga oshirilayotgan hudud chegaralarini, harakatlarni bajarilishining tartibini belgilaydi, shuningdek yong‘in chog‘ida odamlarni, yuridik va jismoniy shaxslarning mol-mulkini qutqarish bo‘yicha qarorlar qabul qiladi.
11. Zarur hollarda, YOO‘R boshqa qarorlar, shu jumladan yong‘inni o‘chirish harakatlari amalga oshirilayotgan hududdagi yuridik va jismoniy shaxslarning huquqlarini cheklaydigan qarorlar qabul qilishga haqli.
12. YOO‘R quyidagilarni bajaradi:
yong‘in holatini aniqlash va vaziyatni baholash, odamlarni qutqarishni tashkil qilish va shaxsan o‘zi shu ishni boshqarish, kuch va vositalardan foydalanib sarosimalikni oldini olishni;
hal qiluvchi yo‘nalishni, kuch va vositalarni kerakli miqdorini, yong‘inni bartaraf etishdagi harakatlarning usul va yo‘llarini aniqlashni;
yong‘in chiqish sabablarini aniqlash uchun choralar ko‘rishni;
yong‘in kelib chiqish sabablarini aniqlashda yong‘in nazorati va yong‘in texnik laborotoriyasi xodimlarini jalb qilishni;
yong‘in bartaraf qilinganiga shaxsan ishonch hosil qilish va kuzatishni davom ettirish zaruratini aniqlashni;
yong‘in sodir bo‘lgan joydan bo‘linmalarni va o‘zaro harakat xizmati turlarini chiqib ketish tartibini belgilashni.
13. YOng‘inni bartaraf etish uchun qo‘shimcha kuch va vositalarni kerakligini aniqlashda yong‘inni o‘chirish rahbari quyidagilarni hisobga olishi kerak:
chaqirilgan kuch va vositalarni harakati boshlangunga qadar yong‘inning tarqalish maydoni yuzasini;
dastaklarni berish uchun kerakli kuchlar soni, odamlarni qutqarish ishlari va bino inshootlarini buzish-ochish, mol-mulklarni xavfsiz joyga olib chiqish ishlarini;
maxsus xizmat xodimlarini jalb qilinishi zarurati;
suvni avtotsisternada tashib kelish yoki bir-biriga uzatish yo‘li bilan suv keltirishni tashkil qilishni.
14. YOng‘inda kuch va vositalarni joylashishiga o‘zgartirish kiritilsa, yong‘inni o‘chirish rahbari yangitdan guruhlash to‘g‘risida qaror qabul qilishi va uni bo‘linma rahbarlariga etkazib kimga, qaysi vaqtda, qanday guruhlash ko‘rsatiladi.
15. YOng‘inni o‘chirish rahbari buyruqni bajaruvchilarga shaxsan, tezkorlik shtabi, aloqa boshlig‘i yoki aloqachi orqali hamda texnik aloqa vositalari yordamida etkazadi.
16. YOng‘inni o‘chirish rahbari yong‘inni to‘g‘ri o‘chirilayotganini va yong‘inni bartaraf qilinishiga kuch va vositalarni etarliligini aniqlaydi.
SHTAB BOSHLIG‘I UCHUN TAVSIYALAR
1. Tezkorlik shtabi boshlig‘i yong‘in o‘chirish rahbariga bo‘ysunadi va uning o‘rinbosari hisoblanadi, yong‘in o‘chirish rahbari qarorlarini bajarilishini ta’minlaydi, tezkorlik shtabini boshqaradi.
2. YOng‘in o‘chirish rahbari qabul qilgan qarorga asosan kuch va vositalarni joylashtirib, yong‘in holatini uzluksiz aniqlab va yong‘in o‘chirish uchastka boshliqlaridan olgan ma’lumotlari asosida vaziyatni o‘rganib boradi.
3. Zarur holatda qo‘shimcha yordamga kuch va vositalarni jalb qilinishi bo‘yicha hamda yong‘in o‘chirish rahbari tomonidan berilgan buyruqlarni yong‘in o‘chirish uchastka boshliqlariga etkazadi.
4. YOng‘inda muntazam ravishda aloqani tashkil qilishi va amalga oshirilayotgan ishlar haqida yong‘in o‘chirish rahbariga hamda vaziyat o‘zgarishiga qarab tezkorlik shtabiga xabar beradi.
5. Kechiktirib bo‘lmaydigan holatlarda mustaqil qaror qabul qilib, uni yong‘in o‘chirish rahbariga etkazadi hamda yong‘in o‘chirish rahbari tomonidan berilayotgan buyruqlarini bajarilishini nazorat qiladi.
6. Voqea joyiga etib kelgan bo‘linmalardan zahira kuch va vositalarini tuzishi, zarur holatlarda maxsus xizmat xodimlarini chaqirib, ular bilan hamkorlikda ishlashni tashkil qiladi.
7. YOng‘indagi vaziyat o‘zgarishiga qarab markaziy (qism) dispetcherlik xizmatiga axborot berib, yong‘in sodir bo‘lishining taxminiy sabablari va bo‘linmalarni yong‘inni bartaraf etishdagi harakatlari bo‘yicha ma’lumot to‘playdi.
8. Ta’minot boshlig‘i va tezkorlik shtabi tomonidan amalga oshirilayotgan ishlarni o‘rganib, nazorat qiladi.
9. Uzoq davom etuvchi yong‘inlarda shaxsiy tarkib almashtirilishini va ovqatlantirilishini tashkillashtiradi.
10. Zarurat tug‘ilsa tezkorlik shtabi boshlig‘ining o‘rinbosarini tayinlaydi.
TA’MINOT BOSHLIG‘I UCHUN TAVSIYALAR
1. Ta’minot boshlig‘i boshliqlar tarkibidan tayinlanib yong‘in o‘chirish rahbariga va tezkor shtab boshlig‘iga bo‘ysunadi hamda yong‘inda ta’minot ishlarini tashkillashtiradi.
2. YOng‘in o‘chirish texnika va anjomlaridan unumli foydalangan holda yong‘in joyiga uzluksiz suv etkazib berish ishlarini tashkil qiladi.
3. Suv tashib keltiriladigan yoki uzatib beriladigan holatlarda zarur bo‘ladigan bo‘linmalar haqida tezkorlik shtabi boshlig‘iga axborot berib, suv manbalarining joylashgan joyini, bosim va holatini aniqlaydi.
4. Voqea joyiga etib kelgan kuch va vositalarni kutib olib, ularning oldiga tegishli vazifalar qo‘yadi.
5. YOng‘in o‘chirish avtomobillariga yoqilg‘i va moy mahsulotlarini hamda yong‘in o‘chirish vositalarini o‘z vaqtida etkazib berish choralarini ko‘radi.
6. Eng yo‘llarini nazorat qilish va qo‘riqlash, yong‘in sodir bo‘lgan joyda transport vositalari harakatini boshqarishda yo‘l harakati xavfsizligi xodimlari bilan o‘zaro ishlarni tashkil qiladi.
7. YOng‘in o‘chirish texnikasi va himoya apparatlarining ishlashini hamda modda va materiallarini sarf qilinishini hisobga olib, qisqartirilgan shartli belgilardan foydalanib, suvoqava xizmati bilan hamkorlikda yong‘in o‘chirish avtomobillarini suv manbaiga o‘rnatib, asosiy eng yo‘llarining chizmasini chizadi.
8. Havo harorati sovuq vaqtda shaxsiy tarkibni issiq xonalarda yoki avtomobil kabinasida isinishlarini, yong‘in joyida uzoq vaqt ishlaganda ularni ovqatlantirish va jangovar kiyimlarini almashtirish choralarini ko‘radi.
9. YOng‘in va falokat joyiga kislorod yoki havo ballonlarini o‘z vaqtida olib kelinishini ta’minlab, zaruriy anjomlar zahirasini yaratish choralarini ko‘radi.
10. Ta’minot ishlarini boshqarish uchun ta’minot boshlig‘i yordamchilari tayinlanadi.
YONG‘IN O‘CHIRISH UCHASTKA BOSHLIQLARI UCHUN TAVSIYALAR
1. YOng‘in o‘chirish rahbari, shtab va ta’minot boshliqlarining ko‘rsatmalarini bajarishi hamda o‘z uchastkasida yuz bergan vaziyatga asosan harakat qilishi.
2. SHaxsiy tarkibni o‘zboshimchalik bilan elektr qurilmalaridan elektr quvvati o‘chirilganligi yuzasidan yozma ruxsatnoma olgunga qadar yong‘in o‘chirish vositalarini qo‘llash bo‘yicha mustaqil harakatlarni bajarishlari ma’n etishi.
3. O‘zining yong‘in o‘chirish uchastkasidagi oldiga quyilgan vazifalarni bajarishda, shuningdek yong‘inni bartaraf etishda unga bo‘ysunuvchi shaxsiy tarkibning xavfsizligi va yong‘in o‘chirish asbob-anjomlarini saqlanishiga javobgar hisoblanadi.
4. Uzluksiz yong‘in holati aniqlash ishlarini olib borish, yong‘in o‘chirish uchastkasidagi vaziyat haqida yong‘in o‘chirish rahbari yoki tezkorlik shtabi boshlig‘iga axborot berishi.
5. Odamlarni va moddiy boyliklarni xavfsiz joyga olib chiqish hamda yong‘inni bartaraf etishda kuch va vositalardan to‘liq va samarali foydalanishni tashkil etishi.
6. O‘zining yong‘in o‘chirish uchastkasida ishlayotgan bo‘linmalar orasida o‘zaro harakatni ta’minlashi.
7. Jangovar vazifalarni bajargandan so‘ng yong‘in o‘chirish rahbariga amalga oshirilgan ishlari yuzasidan axborot berishi.
8. YOng‘in o‘chirish rahbari, shtab va ta’minot boshliqlarining ko‘rsatmalarini bajarish, zarur hollarda yong‘inga berilayotgan dastaklarni manyovr (dastaklarni berish uchun qulay vaziyat olish maqsadidagi harakati) ishlarini olib borishi.
9.Unga topshirilgan yong‘in o‘chirish uchastkasidagi tom to‘shamalari va quvurlar uskunalarini himoyasi va sovutish bo‘yicha oldiga qo‘yilgan vazifalarni bajarishda javobgarlikni olib borishi.
10. YUqori xarorat ta’siri ostidagi quvurlar, texnologik uskunalarning holatini uzluksiz kuzatib borish va yong‘in o‘chirish rahbari yoki tezkorlik shtabiga yong‘in o‘chirish uchastkasidagi vaziyatning o‘zgarishi haqida axborot berish.
OB’EKT HUDUDIDA SODIR BO‘LGAN YONG‘INNI BARTARAF ETISHDA MEHNATNI MUHOFAZA QILISH QOIDALARI
Xavfli zonalarda shaxsiy tarkibni to‘planishiga yo‘l qo‘ymaslik.
SHaxsiy tarkibni va yong‘in o‘chirish texnikasini hosil bo‘ladigan zarbaviy (portlovchi) to‘lqin natijasida shikastlanishidan saqlanishini e’tiborga olishlari.
Englik yo‘llarini o‘tkazishda pana joylardan hamda texnikalardan foydalanish.
Evakuatsiya vaqtida, qurilmalarni qismlarga ajratishda, buzib ochishda, mexanikaviy ta’sirdan portlovchi, portlash extimolini oldini olish qoidalariga rioya qilishlarini ti’minlash.
SHaxsiy tarkibni ishlayotganda himoyalash gaz-niqoblarini va sozligini nazoratga olish.
Barcha o‘zgarishlar to‘g‘risida yong‘in o‘chirish boshlig‘iga axborot berib turish va shaxsiy tarkibni xavfsizligni ta’minlash.
Binodagi navbatchi xodim bilan birgalikda markaziy elektr energiyasini o‘chirish.
TIJORAT MASALALARI BO‘YICHA BOSH DIREKTOR MUOVINI
VA TRANSPORT BO‘YICHA BOSH DIREKTORNING VAZIFALARI
YOng‘in o‘chirish shtabi bilan doimo birgalikda aloqa bog‘lab turadi, shuningdek avtotransport sexida ajratilgan yordamchi texnika, avtoko‘targich va boshqalar mexanizmlarni o‘z vaqtida etib kelishini ta’minlaydi. Uzoq davom etadigan yong‘inlarni bartaraf etayotgan ishchi va xizmatchilar hamda yong‘indan saqlash xizmati xodimlari uchun issiq ovqat, kiyim-kechak, dam olish punktlarini tashkil qilishi hamda yong‘in o‘chirish avtomobillari uchun yoqilg‘i-moy mahsulotlarini etkazib berishni tashkil etadi.
EKOLOGIYA VA TEXNIKA XAVFSIZLIGI BO‘YICHA
BOSH MUHANDIS MUOVININING VAZIFALARI
Tezkorlik yong‘in o‘chirish shtabi boshlig‘i bilan doimiy aloqada bo‘lib, hizmat ko‘rsatayotgan va boshqa yong‘inga jalb etilgan xodimlar hamda xizmatchilarning mehnatni muhofaza kilish qoidalariga rioya qilishi yuzasidan nazoratni amalga oshiradi. Xavfsiz joyda birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish punktni tashkil etish choralarini amalga oshiradi.
BOSH MUXANDISNING VAZIFALARI
YOng‘in o‘chirish rahbari bilan doimiy aloqada bo‘ladi, yong‘in o‘chirish shtabiga jalb etilgan maskan mutaxassislari harakatlarini umumiy rahbarligini tashkil etadi. Birlashma xizmatini va yong‘in o‘chirish bo‘linmalari bilan o‘zaro aloqasini tashkil etadi. Zaruriy yordamchi texnikalarni, shuningdek yong‘in o‘chirish va konstruksiyalarni qismlarga ajratishda yong‘in o‘chirish bo‘linmalariga yordam ko‘rsatish maqsadida lom yoki boshqa kerakli anjomlar bilan ta’minlaydi. YOqilg‘i-moy mahsulotlari va ko‘pik hosil qiluvchilar moddalarni keltirishni tashkil qiladi.
BOSH ENERGETIKNING VAZIFALARI
Suv ta’minoti, elektr ta’minoti, aloqa sexlari ishini tashkil qiladi. Elektr qurilma va elektr tarmoqlarini kuchli va yorug‘lik asboblarini o‘chirish bo‘yicha ishlarni tashkil qiladi. Tungi vaqtda yong‘in joyini kerakli yoritish asboblari bilan ta’minlaydi. YOng‘in o‘chirish avtomobillari, shaxsiy tarkib hamda yong‘inni bartaraf etishda ishtirok etayotgan ishchilarni elektrdan himoyalash vositalari bilan ta’minlaydi. YOng‘in o‘chirish uchastkalari joylashgan joylarda suv quvuri tarmog‘ida yuqori bosimni tashkil qiladi.
BOSH MEXANIKNING VAZIFALARI
YOng‘in o‘chirish tezkorlik shtabi bilan doimiy aloqada bo‘lib, yordam ko‘rsatishga jalb etilgan ishchi xizmatchilar bilan birgalikda uskuna, qurilma moddiy boyliklarni evakuatsiya qilishni amalga oshiradi. YOng‘in o‘chirish rahbari bilan kelishilgan holda maxsus texnika va mexanizmlar ishni tashkil qiladi, ya’ni texnologik liniyalar bo‘yicha xom ashyo berilishini to‘xtatish vintel va surma klapanlar (zadvijka)ni berkitish, bosimni ko‘tarib beruvchi nasoslarni ishga tushirish yo‘li bilan suv quvuri tarmog‘idagi bosimni ko‘tarish bzasidan ishlarni amalga oshiradi.
1-MAXSUS BO‘LIM BOSHLIG‘INING VAZIFALARI
YOng‘in o‘chirish tezkorlik shtabi bilan doimiy aloqada bo‘lib, yong‘in o‘chirish bo‘linmalarini yong‘in sodir bo‘lgan joyga qarshiliklarsiz o‘tkazilishni ta’minlaydi. Evakuatsiya qilingan mol-mulk va moddiy boyliklarning qo‘riqlanishini o‘z zimmasiga oladi. YOng‘in sodir bo‘lgan hududni perimetr bo‘ylab, o‘rab olish ishlarini bajarib, yong‘inni bartaraf etish bilan bog‘liq bo‘lmagan begona shaxslarni u erga kiritmasligini ta’minlaydi.
t/r
|
Amalda o‘rganilgan sana, oy va yil
|
Smenaning raqami
|
YOng‘in o‘chirish tezkor rejasini chiqish sharoitlari
(mashq, mashg‘ulot, yong‘in).
|
Amalda o‘rganish vaqtida boshchilik qilgan shaxs
|
Imzosi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |