Фарғона давлат университети

Йўловчиларнинг вазифалари
Йўловчилар транспорт васитасига фақат у тўла тўхтагандан сўнг тротуар ёки йўл ёқаси томонидан чиқишга ва тушишга мотоцикл ҳаракатланганда эса махсус бош кийишини тугмалашга мажбурдирлар.
Йўловчиларнинг транспорт воситаларидан тратуар ёки йўл ёқаси томонидан тушиши ёки уларга чиқишининг иложи бўлмаган ҳолларда қатнов қисмида амалга оширилиши мумкин, бунда бошқа йўл ҳаракати қатнашчиларига халақит берилмаслиги ва хавф туғдирмаслиги керак.
Йўловчиларга:
- траспорт воситаси ҳаракатланаётган вақтда хайдовчини бошқаришдан чалғитиш ва унга ҳалақит бериш;
- бортли юк-автомобилларда тик туриш, бортлар сатҳидаги ёки ундан юқоридаги юк устида ўтириш;
- транспорт воситаси ҳаракатланаётган вақтда унинг эшикларини очиш тақиқланади.
Ҳайдовчиларнинг умумий мажбуриятлари
Механик транспорт воситасининг ҳайдовчиси: ҳайдовчилик гувоҳномаси ва унинг талонини ёки транспорт воситасини вақтинчалик бошқариш хуқуқини берувчи талонни, ҳайдовчилик гувохномаси белгиланган тартибда олиб қўйилган бўлса, унинг талонини, ҳайдовчилик гувоҳномаси ва унинг талони олиб қўйилган ҳолларда вақтинчалик рухсатномани;
вақтинчалик бошқариш хуқуқини берувчи талон ёки вақтинчалик рухсатномаси билан транспорт воситасини бошқаришда эса ҳайдовчининг шахсини тасдиқловчи ҳужжатни;
транспорт воситаси рўйхатдан ўтказилгани ҳақидаги ҳужжатни транспорт воситасининг эгаси бўлмаган ҳолларда эса умумий эгалик ҳуқуқини берувчи, тасарруфга ёки фойдаланишга берилганликни тасдиқловчи ҳужжатни, белгиланган ҳолларда йўл варақаси ва ташилаётган юкнинг ҳужжатларини ёнида олиб юриш, милиция ходимлари талаб қилганда текшириш учун бериш шартдир.
Тегишли тоифадаги ҳайдовчилик гувохномасига эга бўлган шахс ўзига қарашли бўлмаган транспорт воситасини, унинг эгаси, ёғуд тасарруфга ёки фойдаланишга берилганлигини тасдиқловчи ҳужжатлари бўлган шахс иштирокидагина бошқариш мумкин.
Мотоциклда ҳаракатланаётганда ҳайдовчи махсус бош кийимини кийиб олиши, тугмалаши, йўловчилар ҳам махсус бош кийимини кийган ва тугмаланган ҳолда бўлиши шарт. Халқаро йўлларда ҳаракатланишда иштирок этаётган механик транспорт воситаси ҳайдовчисининг ёнида «Йўл ҳаракати ҳақидаги» конвенция талабларига мос келадиган ҳайдовчилик гувохномаси ва транспорт воситасининг рўйҳатдан ўтган давлатнинг рақами ва таниқли белгиси бўлиши шарт.
Транспорт воситаси ҳайдовчиси қуйидагиларга амал қилишга мажбурдир:
Харакатланишдан олдин транспорт воситасининг техник созлигини, тозалигини ва тўлиқ жиҳозланганлигини текшириши;
Ҳаракатланишни вақтида транспорт воситасининг техник ҳолатини соз ҳолда бўлишини таъминлаши;
Ҳаракатланиши бошлашдан олдин йўловчиларнинг транспорт воситасига тўлиқ жойларини эгаллашганлигига, транспорт воситасининг эшиклари ёритилганлигига, йўловчилар ташиш учун махсус жиҳозланган юк автомобилларида йўловчилар ташиётганда ушбу қоидаларнинг 6.2 банди талабалари бажарилганлигига ишонч ҳосил қилиши;
Ҳаракатланиш жараёнида пиёдалар, айниқса болалар, ногиронлар, қарияларга ва велосипедчиларга нисбатан эҳтиёткорлик чоралари кўриши;
Милиция ходимларининг талабига кўра мастлик ҳолатини аниқловчи махсус текширувдан ўтиш;
Йўл транспорт ходисаси туфайли шикастланган транспорт воситасини шатакка олиш, табиий офатлар содир бўлган жойларга етиб бориш, шунингдек, кечиктириб бўлмайдиган хизмат вазифаларини бажариш зарурати туғилган ҳолларда милиция ходимларига, йўлакай йўналишда тиббий ёрдам кўрсатишга келаётган тиббий ходимларига, зудлик билан тиббий ёрдамга муҳтож бўлган фуқароларни даволаш муассасасига олиб бориш учун тиббий ва милиция ходимларига, милициянинг штатдан ташқари ҳодимларига ва жамоатчи автоназоратчиларга транспорт воситасидан фойдаланишга имкон бериш.