Fanning o’quv dasturi Oliy va o’rta maxsus, kasb-hunar ta`limi o’quv-uslubiy birlashmalari

I davr 1901 yilgacha, qon guruhigacha bo’lgan davr  
          a) qadimdan to 1628 y.(V. Garveygacha) 
          b) 1628-1901 y. gacha  
II davr  1901-1980 yy.  

---

150 
 
   1 bosqich 1901-1925 yy. qon va qon urnini bosuvchi suyuqliklarni quyish (AVO) 
   2 bosqich 1925-1938 yy. Donorlik, qon qonservlash, saqlash, bemorlarga qon quyish va 
effektivligi. 
   3 bosqich 1938-1945 yy. qon qonservlash va quyishni omilashtirish, qon xizmati taraqqiyoti. 
   4 bosqich 1945-1980 yy.  Rezus faktor, fraktsiyalab qonni komponentga ajratish. 
III davr   1980-` 2005 yy.:  
 Monoklonal antitelalar (eritrotsitlar, leykotsitlar va b.). 
HLA bo’yicha aniqlash. 
 PSR xizmatga kiritish. Autodonorstvo, autogemotransfuziya.  
Xizmatda komp'yuterizatsiya va b. 
IV davr XX asrning 90y.- 2015 yy. 
a) Gemokomponent terapiyadan preparat terapiyaga o’tish bosqichi  
b) Biotexnologiya va geminjeneriya yutuklari asosida preparat va komponent terapiya  
  
 IMMUNOLOGIYa 
Qon guruhi nasldan naslga gomozigot va geterozigot ko’rinishida beriladi. 
Antigenlar 3-4 oylik homilada bilinadi, maksimum ko’rinishi 16 yoshda bo’ladi.  
Antitelalar chaqaloqda aniqlanmasligi mumkin. Bo’lsa ham kam titrda (1:1, 1:2, ba`zan 1:4) 
aniqlanadi.  
Antitelalar maksimumi 5-10 yoshda bo’ladi. 
 Izogemagglyutinatsiya bir xil antigen va antitelalar uchrashganda yuz beradi. 
Antitelalar qariyalarda kamayadi. 
 1980 y. qon quyish Xalkaro jamiyati terminologiya ishchi yio’ilishi 270 eritrotsit antigenini 
ruyxatga olgan: 
1. qon guruhi tizimi (26 tizim).   
2. qon guruhi kollektsiyasi (5 antigen kollektsiyasi).  
3. Kam uchraydigan antigenlar (37 antigen), 1% aholida uchraydi. 
4. Tez uchraydigan antigenlar(14 antigen), 90% ao’olida uchraydi.  
Antigenlar tarqalishida regional va millat ta`siri mavjud. AKSHda asosan O(1) uchraydi.  
    Oq tanlilarda D antigeni 15g`40%, Yaponiya va Xitoyda 1%. 
  
         Qon guruhi nasliy faktorlari: 
Eritrotsitlarda (antigeng`antitelo reaktsiyasi bilan aniqlanadi).   
Eritrotsitlarda fermentlar ko’rinishida.  
Leykotsit va trombotsit antigenlari. 
 qon zardobi faktorlari  
          Antigenlar ximik tizimi: 
  glikoproteidlar (ABO, Lewis, R) 
proteinlar (Rhesus, MNS)  
glikoproteinlar (HLA)