Fanni o‘qitishdan maqsad fitots noz yoki o‘simliklar jamoasi, fitots noz



Download 3,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/83
Sana16.03.2022
Hajmi3,12 Mb.
#495601
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   83
Bog'liq
geobatanika

12-rasm. Raunker
hayotiy formalarni 5
guruhga bo‘lgan:
1-daraxt;
2-buta;
3-butacha;
4-chala butacha;
5-uzun poyali.
O‘simliklarnig ustidagi
raqamlar ularning
taxminiy yoshlari
ko‘rsatadi.


41
2. O‘t o‘simliklar; bir yillik va ko‘p yillik o‘simliklar.
3. O‘rtalik, yarim daraxt o‘simliklar gruppasi, chala butalar va cha-la
butachalar.
Sinuziya
grekcha
sin
birgalikda, lotincha
uzus
foydalanish,
qo‘llanish demak. Sinuziya atamasi va tushunchasini birinchi marta da-niyalik
botanik Gams fanga kiritgan. Sinuziya ekologik jihatdan o‘x-shash hayotiy
formalarni birlashtiruvchi o‘simliklar assotsiatsiyasining bir bo‘lagi. Sinuziyalilik
deganda, jamoani tashkil etuvchi turlarning ha-yotiy shakllari bo‘yicha turli
tumanligi tushuniladi. Bir jamoada sinuzi-yalilik yaqqol ko‘zga tashlanadi. Bu esa
jamoadagi turlarning aspektini belgilaydi. Cho‘llardagi jamoada efemerlar alohida
ajralib turadi.
Qurama-mozaiklik.
Fitotsenozda gorizontal taqsimlanishni moza-iklik deb
ataladi. Boshqacha aytganda, fitotsenozning turli maydonlarda o‘simlik
guruhlarining turli mikrorelyefda o‘ziga xos bo‘lib shakllanishi mozaiklik diyiladi.
Mozaiklik fitotsenoz arealining turli maydonlarida turli-tuman bo‘lishi, suv
rejimining har xil bo‘lishi natijasida hosil bo‘la-di. Cho‘l mintaqasida shunday
o‘simliklar qoplamini kuzatish mumkin-ki, bu yerlarda turlar tarkibi ham, miqdor
va sifat ko‘rsatkichlari ham, qavatligi ham, tashqi qiyofasi ham bir xil bo‘ladi.
Hammasi bir xil fito-tsenozga o‘simliklar qoplamiga kiradi. Bu yerda har bir tur
o‘simlik o‘ziga xos joyda ko‘karadi. Ular orasida shu yerga mansub o‘simlik tur-
lari joylashadi. Shunday bo‘lsa-da, har bir yer o‘ziga xos gorizontal tuzi-lishga ega.
Shuning uchun ham ular bir-birlaridan eng kichik belglari bi-lan bo‘lsa-da, farq
qiladi. Bunday maydonlarni mikrogruppa yoki mikr of itotsyenoz deb atash
mumkin.
Cho‘llarda, asosan, saksovul (Haloxylon aphyllum), shuvoq (Arte-misia sp.),
yantoq (Alhagi sparsifolia Shap), hozirgi kunda isiriq (Pega-num harmala L.)
hukmron turlar hisoblanadi. Lekin hukmron turlarning zich joylashgan joylarida
ham boshqa turlarning mikrogruppa hosil qilib o‘sayotganini ko‘rish mumkin.

Download 3,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish