Fanidan tayyorlagan labaratoriya ishi


Амалий қисм Кодлар китоби



Download 469,5 Kb.
bet2/2
Sana24.02.2022
Hajmi469,5 Kb.
#187515
1   2
Bog'liq
5 labaratoriya

Амалий қисм Кодлар китоби


Кодлар китоби кўринишидаги классик шифрлаш биринчи жахон уруши даврида оммалашган. Кодлар китоби луғатга ўхшаш китоб бўлиб, сўзлардан (очиқ матн сўзлари) ва унга мос бўлган код сўзлардан (шифрматн) ташкил топган. Шифрлаш учун ушбу кодлар китобидан зарур бўлган сўз аниқланади ва унга мос бўлган код сўз шифрматн сифатида олинади. Дешифрлашда эса ушбу жараённинг тескариси амалга оширилади. Яъни, кодлар китобидан шифрматндаги код сўз топилади ва очиқ матн сифатида унга мос бўлган сўз танланади. Биринчи жахон уруши даврида Немислар томонидан фойдаланилган кодлар китоби наъмунаси қуйидаги жадвалда келтирилган:



Очиқ матн

Шифрматн

Februar

13605

fest

13732

finanzielle

13850

folgender

13918

Frieden

17142

Friedenschluss

17149





Масалан, “Februar” сўзини шифрлаш учун бутун сўз 5-белгили код сўз 13605 билан алмаштирилган. Юқорида келтирилган кодлар китоби, шифрлаш учун фойдаланилган бўлиб, дешифрлаш учун код сўзлар устуни бўйича тартибланган кўринишдаги код сўзлар китобидан фойдаланилган. Код сўзлар китоби ўрнига қўйиш акслантиришига асосланган бўлиб, бунда бир белги эмас балки бутун сўз, баъзида эса бутун бошли ибора ўрнига код сўз қўйилган.
Юқоридаги жадвалда келтирилган код сўзлар машҳур Zimmermann телеграмини шифрлаш учун фойдаланилган. 1917 йилда биринчи жахон уриши даврида, Германия ташқи ишлар вазири Артур Зиммерман Германиянинг Мексикадаги элчисига шифрланган кўринишдаги телеграм юборади. 5.1-расмда келтирилган шифрланган хабар Британияликлар томонидан тутиб олинади. Бу вақтда Британия ва Франция Германия билан урушаётган ва АҚШ эса бетараф ҳолатда эди.

5.1- -расм. Зиммерман телеграми


Руслар томонидан Немислар кодлар китобини зарар этган версияси тикланади ва Британияга юборилади. Мураккаб таҳлилдан сўнг, Британияликлар Зиммерман телеграми ёзилган вақтидаги кодлар китобидаги бўшлиқларни тўлдиришади ва уни дешифрлашади. Телеграмда айтилишича, Германия ҳукумати чекланмаган сувости уруши бошланишини режалаштирмоқда ва бу АҚШ билан урушга олиб келиши мумкин деган хулосага келинади. Натижада, Зиммерман ўз элчисига Мексикани АҚШга нисбатан урушда Германия иттифоқчиси бўлишга ундаши кераклигини айтади. Хусусан, Мексика Техас, Ягни Мексика ва Аризона штатларидаги ҳудудларини қайтариб олишга ундаган. АҚШда ушбу телеграмма ошкор бўлгандан сўнг, жамоатчилик Германияга қарши турди ва шундан сўнг АҚШ урушга киради. Зиммерман телеграмини тўлиқ дешифрланган кўриниши қуйидаги 5.2-расмда келтирилган.




5.2-расм. Дешифрланган кўринишдаги Зиммерман телеграм
Download 469,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish