Fanidan O’quv – uslubiy majmua

7 - mavzu. EKSKURSIYA XIZMATIDA OB’EKTLARNI

KO‘RSATISH USULLARI

7.1. Ekskursiya xizmatida ob’ektlarni ko‘rsatishning vazifasi

7.2. Ob’ektlarni ko‘rsatishning turlari va o‘ziga xos xususiyatlari

7.3. Ob’ektlarni ko‘rsatishning usullari

7.1. Ekskursiya xizmatida ob’ektlarni ko‘rsatishning
vazifasi

Ekskursiya jarayonida ob’ektlarni ko‘rsatish – bu ko‘rgazmalilik tamoyilini

amalga oshirish jarayoni bo‘lib, unda gid yordamida bir yoki bir nechta ob’ektlar

bilan tanishib chiqiladi va ob’ektning mohiyati yoritiladi.

Ekskursiya xizmatida ob’ektlarni ko‘rsatish bu ko‘rib-kuzatish orqali axborot

olishning ko‘prejali jarayonidir. Ushbu jarayonda ekskursantlar harakati aniq

maqsad va ketma-ketlikda amalga oshiriladi, ob’ektlarning ko‘z ilg‘amas

jihatlariga e’tibor qaratilib, tahlil qilinadi. Ekskursiya jarayonida ekskursantlar

ob’ektlarni to‘g‘ri ko‘rishni, kuzatishni o‘rganadilar bu esa ob’ektlarni

ko‘rsatishning asosiy vazifasidir. Yangi ekskursiya mavzusini tayyorlashda

ob’ektni ko‘rsatishning predmeti, maqsadini to‘g‘ri belgilab, mavzu to‘liq
yoritilishini inobatga olish kerak.

Ob’ektlarni ko‘rsatish insonning mushohada va tomosha qilish kabi

harakatlaridan yuzaga keladi. Mushohada va tomosha qilishda ob’ektlarni hech

kim ko‘rsatmasa (gid bo‘lmasa), kuzatuvchi predmetlarni passiv qabul qiladi.

Ob’ektlarni ko‘rsatish jarayonidan farqli ravishda ularni tomosha qilish
jarayonida shunchaki yuzaki tanishib chiqiladi. Kishi birovning yordamisiz biror

bino, yodgorlik yoki muzey ekspozitsiyasining tashqi ko‘rinishini tomosha qilishi

mumkin. Agar mutaxassis tomonidan ob’ekt ko‘rsatilsa, uning alohida qismlari,

o‘ziga xosligini farqlaydi, tahlil qiladi.

109

Mushohada

Passiv

qabul qilish

Tomosha qilish

Ob’ektlarni diqqat

bilan kuzatish

Ob’ektlarni ko‘rsatish

Maxsus usullar bilan

malakali mutaxassis gid

rahbarligida ob’ektlarni

ko‘rib chiqish

7.1- rasm. Ekskursiya xizmati jarayonida ob’ektlarni ko‘rsatish