Fanidan barcha bakalavriat ta’lim yo

uzoq va og’ir kechishi - zo’riqishning asosini tashkil etadi. Bundan tashqari, ishning 
noqulayligi va ovqatlanishtartibining buzilishi ham zo’riqishning kuchayishiga olib 
keladi (masalan: bajarolmaydigan ishlarni bajarishga qilingan harakatlar.)
Zo’riqishning belgilari:
asab tizimining buzilishi, xotiraning susayishi va boshqa 
belgilar. Bu kabi zo’riqishlarning ortishi oqibatida insonda bosh og’riqi, uyqusizlik, 
ishtahaning 
pasayishi 
va 
asabiylasnish 
jarayonlari 
kuzatiladi. 
Mehnat 
jaravonlaridagi doimiy (surunkali) zo’riqish organizmning kuchsizlanishiga, tashqi 
ta’sir omillariga ко’rsatadigan qarshilikning kamayishiga olib kelib oqibatda turli 
xil jarohatlar va kasalliklar yuzaga keladi. Masalan: og’ir yuk ortadigan yoki 
tushiradigan kishilar mehnati. Bunda ko’proq asab kasalliklari avj oladi. Statistik 
ma’lumotlarga qaraganda ishlab chiqarish jarayonlaridagi gigiyenik sharoitlarning 
yetarli darajada bo’lmasligi ishchilar orasida asab kasalliklarining ko’payishiga 
sabab bo’lmoqda 
Pasayish profilaktikasi.
Insonning mehnat qilish faoliyatida xavfsiz mehnat 
sharoitini yaratish va mehnat xordig’ini chiqarish tadbirlarining to’g’ri tashkil 
qilinganligi pasayish profilaktikasining asosini tashkil etadi Bunday mehnat qilish 
sharoitlari katta jismoniy kuch talab qilinadigan hamda zararli va xavfli ish 
sharoitlarida ishlaydiganlar uchun bu muhim ahamiyat kasb etadi. Jumladan, 
kimyo, neftni qayta ishlash, tsement ishlab chiqarish, mashinasozlik va boshqa 
sanoat tarmoqlaridagi mehnat faoliyatlarini aytish mumkin.
 
Ishlab chiqarish havosi tarkibidagi changlar, ularning zararli ta’siri. 

---

39