Fanidan amaliy mashg`ulotlar uchun uslubiy ko`rsatmalar

nb nd bt qt.max.tashqi

bu yerda
^knd
- qisqa tutashuv tokining nodavriy tashkil etuvchisini hisobga oluvchi

koeffitsient, differensial tokli kesim uchun transformatorli (RNT, DZT relelar) himoyalarda
^knd
^knd
^{ 2} , tez to`yinuvchi tok
^{ 1};

^kbt
- bir tipli koeffitsiyenti,
^kbt
^{ 1} chunki transformatorning yuqori va

past kuchlanish tomonlarida bir biridan farq qiluvchi tok transformatorlar o`rnatilgan.
^ - tok transformator magnitlovchi tokni iste‟mol qilishi hisobiga ruxsat

etilgan xatoligini ko`rsatuvchi kattalik
  0,1_;

I
(3)
qt.max.tashqi

• 
  maksimal ish holatidagi transformatordan keyingi (differensial
  

himoyaning ta‟sir doirasidan tashqarida) uch fazali qisqa tutashuv toki (transformatorning yuqori kuchlanish tomoniga keltirilgan).
Ikkinchi tashkil etuvchi transformatorlarda kuchlanish yuklama ostida rostlash qurilmasining mavjudligi tufayli yuzaga keladi:

I^  U
_{ I} (3)
. (6.6)

nb KYUR qt.max.tashqi

Uchinchi tashkil etuvchi RNT va DZT relelarning kommutatorlarida hisoblangan qoldiq o`ramlarni o`rnatib bo`lmasligidan kelib chiqadi.

I_n^_b^ 
(3)

 I
qt.max.tashqi
(6.7)

yoki tok transformatorlarni tanlashda himoya yelkalaridagi toklar to`liq tekislanmasligi natijasida kelib chiqadi:

I_n^_b^ 
(3)

 I
qt.max.tashqi
, (6.8)

bu yerda
^whis. yu.k

• 
  tenglashtiruvchi chulg`amning hisobiy o`ramlar soni (yuqori
  

kuchlanish tomondagi);

^wyu.k

• 
  tenglashtiruvchi chulg`amdagi qabul qilingan butun sondagi o`ramlar
  

soni (yuqori kuchlanish tomondagi);

^I2 yu.k ^va
I2 pa.k
- yuqori va pastki kuchlanish tomonlaridagi tok

S
transformatorlardan keyingi ikkilamchi nominal toklarning o`rtacha qiymati:

S
^I2 yuk ^ T
_ ^ksx yu.k _,
^ktt yu.k
^I2 pak ^ T
_ ^ksx pa.k _.
^ktt pa.k

Bu yerda
^ksx

• 
  tok transformatorlarning ikkilamchi chulg`amlari va relelarning
  

ulanish sxemasini hisobga oluvchi koeffitsiyent,
^ksx yu.k ^{ ,
k}sx pa.k ^{ 1;}

^ktt

• 
  himoyalanayotgan transformatorning yuqori va pastki kuchlanish
  

tomonlariga o`rnatilgan tok transformatorlarning transformatsiya koeffitsiyenti.


Misol: Quyida berilgan rasmda transformatorning differensial himoyasini hisoblang.


TMH-6 300/110
S_n  6 300kVA U_yu.k  110kV ; U _p.k  10kV ;
U_q.t  10,5%;
P_q.t  44kBt,
I_s  1%.

3. 
   – rasm. Tarmoqning prinsipial sxemasi
   

1. 
   – jadval
   

Qisqa tutashuv nuqtasi	K1	K2
I ^(3) (A) q.t max	2510	2943
I ^(2) (A) q.t max	2174	2549
I ^(3) (A) q.t min	2008	2871
I ^(2) (A) q.t min	1739	2486

Differensial tokli kesim sezgir emas, shu sababli PHT-560 turidagi rele yordamida differensial himoyani o`rnatamiz.

1. 
   Tokning magnitlovchi sakrashidan sozlash:
   

I_him.ish  k_z1  I_n.tr 1,3 33,1  43,03A.

2. 
   Nobalans tokining maksimalidan sozlash:
   

I_him.ish  k_{z 2}  I_n.b.max 1,3 53,5  69,55A.
^In.b.max ^{ I}n.b.tt ^{ I}n.b.rost ^{ I}n.b.kom ^{ 26,75  26,75  53,5A;}

I  ^N  I ⁽³⁾

 0,1 2943 ¹⁰
 26,75A ;
I  0A ^;

n.b.rost
100
q.t.max.tashqi
110
n.b.kom

I  k  k  f  I ⁽³⁾
 11 0,1 2943 ^{10
 26,75A} .

n.b.tt a bir.tip i q.t.max.tashqi

110

 I
Ikki shartdan katta bo`lgan Himoyaning sezgirligi:
I_him.ish  69,55A ^{ni tanlaymiz.}

^ksez
_k (2)
_ sx q.t.min.tashqi
^Ihim.ish
_ 1 2486 10 _{ 3, 25 2 .}
69,55 110

Relening ishlash toki:


I  k


_ ^Ihim.ish.asos


^{  69,55  8,03A}.

rele.ish sx.asos
ⁿtt.asos ¹⁵

Asosiy tomonga o`rnatilgan PHT-560 relesining hisobiy o`ramlar sonini aniqlaymiz:

^Wasos
_ ^Frele.ish
^Irele.ish
_ 100
8,03
^{ 12, 45}.

Ushbu qiymatni yaqin kichik songa yaxlitlab haqiqiy ishlash toklari topiladi:
I

W
asos
 12 , himoya va relening

_I 100 100
_I I ^I  n
8,33 15

^I_rele.ish ^{   8,33A};
_Ihim.ish.asos _ rele.ish tt.asos _{  72,14A .}

W

12
I
asos
^ksx.asos

Himoyaning sezgirligi:
k
_{ I} (2)
1 2486 10

^ksez ^
sx q.t.min.tashqi I

I
him.ish.asos
  3,13
72,14 110

PHT-560 relesining «asosiy bo`lmagan» chulg`amining o`ramlar sonini aniqlaymiz:

W ^I  I
12  4,33

^Wasos.bo`lmagan ^
asos dif . p.k
^Idif . yu.k
  7,85
6,62

Ushbu qiymatni yaqin butun songa yaxlitlab
I

W
asos.bo`lmagan
 8, hamda

W va W ^I farqlaridan (butun o`ramga yaxlitlaganda) kelib chiquvchi
asos.bo`lmagan asos.bo`lmagan
noballans tokning tashkil etuvchisini aniqlaymiz:



 I


10

^In.b.kom ^
Wasos.bo`lmagan
(3)
q.t.max.tashqi
7,85
 2943  5,11A 110

Endi himoyaning yangi noballans va ishlash toklarini topamiz:

I ^I  I  I  I  I  I  53,5  5,11  58,61A

n.b.max
n.b.tt n.b.rost n.b.kom n.b.max
n.b.kom

I ^II  k  I ^I
1,3 58,61  76,19A

him.ish z n.b.max

I
I
him.ish
bo`lganligi uchun
II

I
him.ish
yangi qiymat deb qabul qilib hisob

kitobni relening ishlash tokidan qaytadan hisoblaymiz.
Relening ishlash toki:

I
II
^Irele.ish ^{ k}sx.asos ^ him.ish ^
ntt.asos
3  ^76,19  8,8A .
15

Asosiy tomonga o`rnatilgan PHT-560 relesining hisobiy o`ramlar sonini aniqlaymiz:

^Wasos
_ ^Frele.ish
^Irele.ish
^{ 100  11,36}.
8,8

Ushbu qiymatni yaqin kichik songa yaxlitlab haqiqiy ishlash toklari topiladi:
I

W
asos
 11, himoya va relening

_I 100 100
_I I ^I  n
9,115

^I_rele.ish ^{   9,1A} ;
_Ihim.ish.asos _ rele.ish tt.asos _{  78,8A .}

W

11
I
asos
^ksx.asos

Himoyaning sezgirligi:


k


_{ I} (2)
1 2486 10

^ksez ^
sx.asos q.t.min.tashqi

I
I
him.ish
  2,86
78,8 110

PHT-560 relesining «asosiy bo`lmagan» chulg`amining o`ramlar sonini aniqlaymiz:

W ^I  I
11 4,33

^Wasos.bo`lmagan ^
asos dif . p.k
^Idif . yu.k
  7,19
6,62

Ushbu qiymatni yaqin butun songa yaxlitlab
I

W

 7
asos.bo`lmagan
hamda

W va W ^I farqlaridan (butun o`ramga yaxlitlaganda) kelib chiquvchi
asos.bo`lmagan asos.bo`lmagan
noballans tokning tashkil etuvchisini aniqlaymiz:



 I


10

^In.b.kom ^
Wasos.bo`lmagan
(3)
q.t.max.tashqi
7,19
 2943  7,07 A
110

Endi himoyaning yangi noballans va ishlash toklarini topamiz:

I ^I  I  I  I  I  I  53,5  7,07  60,57A

n.b.max
n.b.tt n.b.rost n.b.kom n.b.max
n.b.kom

I ^II  k  I ^I 1,3 60,57  78,74A

I
I
him.ish
him.ish z n.b.max


bo`lganligi uchun hisoblashlarni to`xtatamiz.