Fani bo‘yicha taqdimot ishi fani bo‘yicha

Saylov tizimi

• “O’zbekiston Respublikasining fuqarolari davlat hokimiyati vakillik organlariga saylash va saylanish huquqiga egadirlar. Har bir saylovchi bir ovozga ega. Ovoz berish huquqi, o’z xohish-irodasini bildiish tengligi va erkinligi qonun bilan kafolatlanadi.”
• O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi
• 117-modda

Saylovga oid qabul qilingan huqiqiy normativ xujjatlar

Saylovlarning funksiyalari

Saylov jaroyonining asosiy bosqichlari

Saylov tizimining turlari

Majoritar saylov tizimi

Proporsional saylov tizimi

Aralash saylov tizimlarida majoritar va proporsional saylov tizimlarining elementlarini uyg’unlashuvini ko’ramiz. Bunda har bir partiya alohida o’z nomzodlari ro’yxatini tuzadi. Ushbu tizimning qo’llanishi mayda partiyalarning ko’payib ketishini oldini oladi.

• Aralash saylov tizimlarida majoritar va proporsional saylov tizimlarining elementlarini uyg’unlashuvini ko’ramiz. Bunda har bir partiya alohida o’z nomzodlari ro’yxatini tuzadi. Ushbu tizimning qo’llanishi mayda partiyalarning ko’payib ketishini oldini oladi.
• (Litva, Somali, Tayvan, Janubiy Korea, Albaniya, Gviniya, Yapniya).

• Aralash saylov tizimi

• Кonsensusli saylov tizimi

• Konsensusli saylov tizimi pozitiv yo’nalishga ega, ya’ni raqib tanqid qilinmaydi. Saylovchilar barcha uchun ma’qul bo’lgan nomzodga yoki uning saylovoldi dasturiga e’tibor qaratadilar (BMT). Amalda saylovchi bir nomzod uchun emas barcha nomzodlar uchun ovoz beradi va ularning ro’yxatini saylovchi o’z ixtiyoriga ko’ra qayta tuzib o’rinlar belgilab chiqadi. (masalan, I-o’rin uchun 5 ball, II- o’rin uchun 4 ball singari, so’ng ballar yig’ilib g’olb aniqlanadi)