Fani bo’yicha O’quv-uslubiy majmua bilim sohasi

Буддавийлик таълимоти асосан уч амалий қисмдан иборат

Медитация

Ахлоқ

Донолик

3-slayd

Бу буддавийликнинг асосий мақсади бўлиб, нарсалар табиатини тўғри тушуниш.

Mavzuni mustahkamlash uchun test savollarni yeching

1. 
   Dinlarning bir-biridan farqi nimada?
   

A) turli tillarda ibodat qilishida

B) mintaqalarida turli aholining joylanishida

V) diniy urf-odat va marosimlar amalga oshirilishida

G) jahonda tinchlik uchun kurashishda.

2. 
   Budda ta’limoti nechta haqiqatda ifodasini topgan?
   

A) 6 ta

B) 4 ta

V) 5 ta

G) 8 ta

3. 
   Buddaviylikning muqaddas kitobining nomi?
   

A) Tripitaka

B) Maxayana

V) Xinayana

G) Karma

4. 
   Buddaviylikning asosiy maqsadi?
   

A) donishmandlik

B) nirvana xolatiga yetish

V) meditasiya

G) ahloq normalari

5. 
   Buddizm sobiq SSRning qaysi joylarida tarqalgan?
   

A) O’rta Osiyo, Oltoy va Qolmig’istonda

B) Buryatiya, Volga bo’yi va Tuvada

V) Buryatiya, Qolmig’iston va Tuvada

G) Uzoq Sharq, Chukchi va Kaspiy bo’yida.

1-slayd

Христианлик дини

Жаҳон дини бўлиб, унга 254 мамлакатнинг 2 миллиард аҳолиси эътиқод қилади. Асосчиси Иисус Христос (Исо Масиҳ, Ешуа Машиах) тахминан милодий 1-33 йилларда Фаластинда яшаб ўтган

2-slayd

2-slayd

4-slayd

Христианлик динининг православ оқими 14 мустақил черковларга бўлинади.

1. Константинополь

2. Александрия

3. Антиохия

4. Қуддус

5. Рус

6. Грузин

7. Серб

8. Румин

9. Болгар

10. Кипр

12. Албания

13. Польша

14. Чехословакия

11. Эллада

Ilova

Venn diagrammasi

Mavzu bo’yicha test savollarga javob bering

1. Xristianlikning qaysi okimi Yevropa va Lotin Amerikasida eng o’up tarqalgan?

A) pravoslaviye

B) baptizm

V) katolisizm

G) protestantizm.

2. Rusiyaga xristianlik qachon kirib kelgan?

A) 1 asrda

B) 988 yilda

V) 999 yilda

G) 900 yilda

3. Katolik oqimining bosh ruxoniysi?

A) monax

B) pop

V) kardinal

G) papa

4. Cherkov, ikonalarga qarshi chiqqan oqim nomi?

A) pravoslav

B) katolik

V) protestant

G) xamma javoblar tugri

5. Xristian cherkovlarida oliy unvon qanday ataladi?

A) yepiskop

B) kardinal

B) senator

G) oligarx
2-slayd

Рўза

Иймон

Ҳаж

Закот

3-slayd

ИСЛОМДАГИ ОҚИМЛАР

СУННИЙЛАР

ШИАЛАР

4-slayd

Исломда имоннинг етти шарти бор

Mavzu bo’yicha test savollarini yeching

1. 
   Shariat nima?.
   

A) Islom dini qoidalarini urgatuvchi ta’limot

B) barcha musulmonlar uchun bajarilishi majbur bo’lgan qonunlar, huquqiy-axloqiy ko’rsatmalar tizimi.

V) xadislar asosida tuzilgan to’plam.

G) oilaviy munosabatlarni tartibga soluvchi qonun.

2. Islom dinida qanday mazxablar bor?

A) xanafiylar, sunniylar, xorijiylar va vaxobbiylar

B) molikiylar, xanafiylar, shofi’iylar va xanbaliylar

V) islom dinidan ajralib chikkan xamma okimlar mazxablardir.

G) akromiylar., nurchilar, xorijiylar

3.Islomdagi asosiy amaliy va marosimiy talablar qaysilar?

A) sunnat, bibiseshanba, irim-sirimlar

B) imon keltrish, namoz ukish, ruza tutish, zakot berish, imkoni borlarga xajga borish.

V) janoza, xudoyi, ashur oshi, navruz, nikox.

4.Islom dinining nazariy va goyaviy manbalari nima ?

A) shariat konun-koidalari

B) muxaddislar yozgan xadisi shariflar.

V) Kur’oni karim, xadisi sharif va fatvolar

G) Allo-taolo kalomi bulgan Kur’on

1. 
   Nima uchun islom Rusiya va boshka mintakalarda keng tarkala olmagan?
   

A) ularda islomni qabul qilishga extiyoj yo’qligidan

B) o’z vaqtida islomni joriy etish mumkin bo’lmaganligidan

V) keng tarqalgan xristian dini borligidan

G) diniy ijtimoiy psixologiya bu dinga mos kelmaganidan.

Iboralar asosida vizual materiallar

1.	Islom.	16.	Yassaviylik.
2.	Musulmon.	17.	Qubroviylik.
3.	Muhammad.	18.	Naqshbandiylik.
4.	Qur’on.	19.	Mustaqillik.
5.	Hadis.	20.	Diniy qadriyatlar.
6.	Muhaddislar.	21.	Tafsiri hilol.
7.	Al-Vasaniya.	22.	Fiqh.
8.	Diniy va dunyoviy iymon.	23.	Xorijiylik.
9.	Halol va harom.	24.	Sunniylik.
10.	Beshikdan to qabrgacha ilm izla.	25.	Shialik.
11.	Ilm ibodatdan afzaldir.	26.	Vijdon erkinligi.
12.	So’fiy.	27.	Ma’naviyat.
13.	Tasavvuf.	28.	Nabiy.
14.	Tasavvuf va nafs.	29.	Vahy.
15.	Tasavvuf inson qalbiga sayqal berish ilmi.	30.	Musxafi Usmon.

3-slayd

4-slayd

Қуръон (араб. ўқимоқ, қироат қилмоқ) – мусулмонларнинг асосий муқаддас китоби. Қуръон ўзидан олдин нозил бўлган барча илоҳий китобларнинг маъно, ҳикмат ва аҳкомларини ўзида жамлаганига ишорат бордир. Қуръон Аллоҳ таолонинг Муҳаммад (с.а.в.)га ваҳий орқали нозил қилган, тавотур ила нақл қилинган, ибодатда ўқиладиган, ожиз қолдирувчи каломидир.

Qur’onning nomi va sifatlari

“Каломуллоҳ”(Аллоҳнинг сўзи), “Китоб”(Ёзув), “Фурқон”(ҳақ билан ботилни ажратувчи),”Зикр”(Эслатма), “Танзил”(нозил қилинган). “Нур”(ёруғлик), “Ҳудо”(ҳидоят), “Муборак”(баракотли), “Мубин”(очиқ-равшан), “Бушро”(хушхабар), “Азиз”(эъзозланувчи), “Мажид”(улуғ), “Башир”(башорат берувчи), “Назир”(огоҳлантирувчи)

6-slayd

Qur’onning tarkibiy tuzilishi

Қуръон суралардан иборат. Сура қуръондан бир бўлак бўлиб, энг ками учта ёки ундан ортиқ оятларни ўз ичига олади. Қуръонда жами 114 та сура мавжуд. Оятлар сони эса, қуръон матнларини тақсимлашнинг турли йўлларига кўра, 6204 та, 6236 та, ҳатто 6666 тагача белгиланган.

Оят (араб. илоҳий белги, мўъжиза) –Қуръон сураларининг бандлари. Оят Аллоҳнинг ўз элчиси Муҳаммад (с.а.в.)га ваҳий қилиб, бандаларга қўлланма сифатида юборган мўъжизаси. Энг қисқа оятлар “Тоҳо” ва “Ёсин”. Энг узун оят “Бақара” сурасининг 282-ояти. Сура (араб. тизма, қатор, қўрғон,манзил ва шараф маъносида) – фақат Қуръонга хос тушунча, унинг бўлимлари(боблари) Сура дейилади. Энг қисқа сура “Кавсар” (3 оят). Энг узун сура “Бақара” (286 оят).

Қуръон суралари икки қисмга бўлинади: 1) “Макка суралари” – ҳижратдан олдин нозил бўлган (610 - 622 йй. 90 та сура). 2) “Мадина суралари” – ҳижратдан кейин нозил бўлган (622 й.дан 24 та сура).

7-slayd

Qur’on suralarining xronologik tartibi

1. Макка даври (610 - 615 йй.). Бу даврда юксак адабий ижод намуналари бўлган сажъ жанридаги суралар ўқилган. Европа олимлари уларга «Назмий суралар» деб ном берганлар. 2. Макка даври (616 - 619 йй.). Муҳаммад (с.а.в.) ва уларнинг издошлари доимий таъқиб остида яшаган ва кўпчилик Ҳабашистонга кетган муҳитда ўқилган. Бу сураларда Аллоҳнинг «Раҳмон» сифатида кўп тилга олинганлиги сабабли Европа олимлари уларни «Раҳмон суралари» деб атаганлар. 3. Макка даври (610 йил бошларидан 622 йил сентябригача). Бу даврда ҳам Муҳаммад (с.а.в.) ва унинг издошлари таъқиб остида яшаганлар, махфий равишда, кўпинча шаҳардан ташқарида ибодатга тўпланганлар. Бу давр сураларида исломнинг ақоид таълимотига кенг ўрин берилгани сабабли, европалик олимлар буларга «Пайғамбарлик суралари» деб ном берганлар.