Fan yuzasidan seminar mashg’ulotlari 1-seminar mashg’uloti Mavzu: Psixodiagnostika va eksperimental psixologiya fan sifatida

Tayanch tushunchalar

Validlik atamasi Evropa til I arid an olingan bo‘lib u quyidagi ma’noni anglatadi: «to‘laqonli», «yaroqli», «mos». Psixodiagnostik metodikaning validlik sifatidagi tavsifi uning aynan o‘rganilayotgan psixologik xususiyatga moijallan- ganligi va ushbu psixologik xususiyatni baholashga mosligi hamda yaroqliligini ko'rsatib beradi.

Nazariy validlik - qo'llanilgan metodika yordamida olingan ko'rsatkichlarni, boshqa metodik vositalardan olingan ko'rsatkichlar bilan ya’ni ko‘rsatkichlar orasida nazariy asoslangan bog‘liqlik borligini va tadqiqot qilinayotgan sifat ko‘rsatkichlari mosligi bilan aniqlanadi.

Empirik validlik - sinaluvchining reaksiyasi va xatti-harakatini kuzatish orqali, uning haqqoniy xulqidagi diagnostik ko‘rsatkichlarning bir-biriga mosligi bilan tekshiriladi.

Ichki validlik - metodikadagi topshiriqlar, subtestlar, mulohazalarning umumiy maqsadga mosligini anglatadi.

Tashqi validlik ham xuddi empirik validlikka o‘xshash, undan farqli tomoni shundaki, sinaluvchining xulqiga taalluqli asosiy tashqi ko'rinishlarning ko‘rsatkich- lari bilan metodikadagi ko‘rsatkichlarning o‘zaro bogiiqligiga e'tibor qaratiladi.

Metodikaning ishonchliligi - metodika yordamida barqaror, qat'iy ko‘rsatkichlarni olish imkoniyatlari bilan tavsiflanadi.

Reprezentativlik (frans. representatif- namunali) tanlanma to‘plam bosh to‘plam xususiyatlarini aks ettiradi degan ma'noni anglatadi.