|
DARSNING BOSQICHLARI
T.r.
|
Bosqichlar
|
Mazmuni
|
Uslublar
|
Vaqti
|
I.
|
Tashkiliy
Ishlar
|
Salomlashuv.
Tiglovchilarni darsga qatnashishlarini aniqlash
|
og‘zaki
muloqot
|
3
daqiqa
|
|
II.
|
Dars
mazmunini tushuntirish
|
Turli ma’lumotlardan tarkib topgan taqdimot vositasida yangi
mavzuni tushuntirish.
|
tasviriy vositalarni qo‘llash, O‘quv taqdimoti.
|
25 daqiqa
|
|
III.
|
O‘rganilgan mavzuni musta’kamlash
|
Mavzu bo‘yicha tiglovchilarning bilim, ko‘nikma va malakalarini aniqlash va ularni yanada rivojlantirish.
|
Amaliy mashg‘ulotlar orqali mavzu mustahkamlanadi
|
12
daqiqa
|
IV.
|
Dars
yakunlarini chiqarish
|
Fikr almashinuvini o‘tkazish, tiglovchilarni baholash.
|
O‘quv sikli orqali mavzu mustahkamlanadi.
|
5
daqiqa
|
O‘quv mashg‘ulotining borishi
I. Tashkiliy qism (2 daqiqa).
Dars salomlashish bilan boshlandi.
Tiglovchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorgarligi tekshiriladi.
Tiglovchilar guruhlarga bo‘linib, guruh nomlari yozildi va taoriflandi.
Baholash mezonlari bilan tanishtirildi. “ Ofarin “, “ Barakallo “, “Barakat qil” so‘zlari yozilgan shakllar.
B aholash mezonlari. “ Ofarin “, “ Barakallo “, “Harakat qil” so‘zlari yozilgan shakllar.
O`tilgan mavzuni so`rab o`quvchilar baholanadi.
IX.Yangi mavzu bayoni
«Arxeologiya» so'zini dastlab miloddan awalgi IV asrda yashagan grek olimi Platon (Aflotun) ishlatgan. Ilmiy maqsadlardagi dastlabki arxeologik qazishlar XVII asr boshidan boshlangan. XIX asr yirik arxeologik kashfiyotlar davri bo'lib, arxeologiya fan sifatida rivojlanib bordi. XIX asrgacha arxeologiya asosan 4 qismga bo'linib o'rganilar edi: ibtidoiy arxeologiya, Yunoniston va Rimnnng quldorlik davri yodgorliklarini o'rganuvchi mumtoz arxeologiya, o'rta asr moddiy-madaniyat yodgorliklarini o'rganuvchi umumiy arxeologiya va sharq arxeologiyasi. XX asr boshlarida ular birlashib, keng mazmunli, zamonaviy arxeologiya shakllandi.
O'zbekistonda arxeologiya fani XX asrning 20-30-yillarida shakllandi. V. L.Vyatkin Afrosiyob xarobasini (1925; 1929-30), B. P. De-nike qadimiy Termizni (1926-27), M. Ye. Masson Ohangaron vodi-ysini (1925-28), Ayritom xarobalarini (1932-33) qazib o'rgandilar. 30-yillarda keng ko'lamda qazish ishlarini A. Yu. Yakubovskly Zarafshon vodiysida (1934, 1939), M. Ye. Masson qadimiy Termizda (1936-38), V. A. Shishkin TaU Barzuda (1936-39), Varaxshada (1937-39), S. P. Tolstov, Ya. Ye. G'ulomov qadimiy Xorazm voha-sida (1937-50), A. P. Okladnikov Teshiktosh va Machay g'orlarida (1938-39), V. V. Grigoryev Qovunchitepa xarobalarida (1934-37) olib bordilar. To'plangan arxeologik materiallar O'zbekiston tarixini davrlashtirishda muhim manba bo'ldi, yangi arxeologik mada-niyatlar (Kaltaminor, Tozabog"yop. Qovunchi madaniyatlari va b.) o'rganilib, fanga kiritildi. Tpshiktosh g'oridan neandertal tipidagi odam skeletining topilishi O'zbekiston arxeologiyasida buyuk kashfiyot bo'lib, dunyo olimlarida katta qiziqish uyg'otdi.
O'zbekistonda arxeologiya fanini rivojlantirishda O'rta Osiyo davlat universitetida arxeologiya kafedrasining ochilishi (1940), O'zFA Arxeologiya boMimining tashkil etilishi (1943) katta aha-miyatga ega bo'ldi. Arxeologik yodgorliklarni tumanlarga bo'lib o'rganishda Termiz arxeologik kompleks ekspeditsiyasi, Xorazm arxeologiya-etnografiya ekspeditsiyasi. Pomir-Oloy va Pomir-Farg'ona ekspeditsiyalari katta rol o'ynadi. XX asrning 50-yillarida O'zbekiston arxeologiya ekspeditsiyasi otryadlari Toshkent vodiysida mozorqo'rg'onlarni (T.A'zamxo'jaev). Zamonbobo bronza davri qabristonini (Ya.G'ulomov), Bolaliktepa yodgorligini (L.I.Al-baum) va boshqalarni o'rganishga kirishdi. 60-yillarda Moxondaryo arxeologik otryadi Ya.G'ulomov rahbarligida Zarafshonning quyi oqimida mil.av. 4—2-ming yillikka mansub 60 dan ortiq neolit va bronza davriga oid manzilgohlar, Uchtut-chaqmoqtosh konlari (A. Asqarov, M. Qosimov, U. Islomov va T. Mirsoatov), Mo'minobod qabristoni (A. Asqarov), Samarqand makoni (D.N.Len, M. Juraqulov), Chust bronza davri qishlog'i xarobasi (V.Sprishevskiy), Dalvarzintepa (Yu. A.Zadneprovskiy), Xolchayon (G. A Pugachen-kova) va boshqa arxeologik obyektlarida keng koiamda qazishlar olib bordi. Tuproqqal'a, Varaxsha, Bolaliktepa, Afrosiyob, Quva hukmdor saroylari va ibodatxonalaming o'rganilishi, Samarqand va Mug' tog'ida qadimiy sug'd, Xorazmda xorazmiy yozuvlarining topilishi O'zbekiston madaniyatining yuqori darajaga ko'tarilganini ko'rsatadi.
IV. O'tilgan mavzuni mustahkamlash. 17 daqiqa.
Quyidagi savollar orqali o'quvchilaming o'tilgan mavzudan olgan bilimlari sinab ko'riladi:
l.« Arxeologiya» so'zi qanday ma'noni anglatadi? (qadimshunoslik)
2. Arxeologiya qachondan boshlab fan sifatida shakllangan? (XIX asrdan)
3. "Akademik Yahyo G'ulomov o'z davrining fidoyi allomasi bo'lgan" so'zlari kimga tegishli? (Prezidentimiz Islom Karimov)
4. Arxeologlar tarixni qanday manbalar asosida o'rganadilar? (moddiy manbalar)
O'zbekistonda dastlabki qazish ishlari qachondan boshlangan? (XIX asrning oxirgi choragida)
Birinchi o'zbek arxeologi kim edi? (Muso Saidjonov)
Akvalang asbobi kim tomonidan ixtiro qilingan? (Jak Iv Kusto)
V. Dars yakunlarini chiqarish. 4 daqiqa.
VI. Uyga vazifa. 2 daqiqa.
X.Dars yakuni; dars yakunida dardavomida o’tilgan yangi mavzu yuzasidan savol-javob o’tkaziladi. Va shu orqali o’quvchilar baholanadi.
XI.Uyga vazifa; o’tilgan mavzuni o’qib kelish va qo’shimcha topshiriqlarni bajarish
Adabiyotlar; darsliklar va qo’shimcha adabiyotlar.
Imzo joyi_________________________ O’IBDO
Samarqand viloyati Urgut tumani XTMTTEBga qarashli 13-umumta’lim maktabi tarix fani o’qituvchisi
Erolova Irodaning
Bir soatlik ochiq dars ishlanmasi
Urgut 2017
Maqsad va vazifalar
|
Darsning maqsadi:
Mashg‘ulotning ta’limiy maqsadi – : O`quvchilar bilimlarni boyitish va yangi bilim berish..
Mashg‘ulotning rivojlantiruvchi maqsadi– : O’quvchilarni teran fikrlashga o’rgatish va tarixiy bilimlarni shakllantirish.
Mashg‘ulotning vazifalari: tinglovchilarda mavzu bo‘yicha o‘zlashtirilishi lozim bo‘lgan bilim, ko‘nikma, malaka va kompetensiyalarinilarga ega bo‘lishlariga ko‘maklashish. Egallangan bilim, ko‘nikma va malakalarni amaliy qo‘llay olish kompetensiyalarini shakllantirishga yo‘naltirish.
|
O‘quv__jarayoniga__oid_tayanch__kompe-__tensiyalar'>O‘quv
jarayoniga
oid tayanch
kompe-
tensiyalar
|
o‘z bilimini mustaqil ravishda oshirib borishi, o‘qib o‘rganganlarini o‘rtoqlari bilan mu’okama qilishi;
mavzu yuzasidan o‘zaro munosabatga kirisha olishi va muomala madaniyatiga ega bo‘lishi;
tarixiy davrlarni taqqoslashi va qiyoslay olishi.
o‘rganilgan mavzudagi voqeylikni chuqur ta’lil qilgan ‘olda ja’on tarixidagi voqealar bilan taqqoslashni va o‘rganish
|
O‘quv
materialining
mazmuni
| |
Do'stlaringiz bilan baham: |
