Fan o‘qituvchisi: Nizamov a talaba : Muhitdinov Asatbek



Download 123,85 Kb.
bet2/3
Sana15.06.2022
Hajmi123,85 Kb.
#672240
1   2   3
Bog'liq
Qattiq jism zonalar nazariyasi elementlari Reja

ruxsat etilgan zona deb ataluvchi energetik zonalar hosil bo`ladi. Ruxsat etilgan zonalar orasida taqiqlangan zonalar joylashadi. Energetik zonada ruxsat etilgan sathlar soni kristaldagi atomlar soniga teng. Ruxsat etilgan zonalar kengligi odatda bir necha elektron — voltni tashkil etadi. Ruxsat etilgan zonadagi minimal energetik sath ( )zona tubi deb, maksimal sath ( ) esa —zona shipi deb ataladi.
Yarim o`tkazgich yoki dielektrikning ruxsat etilgan eng yuqori
energetik sathlari o`tkazuvchanlik zona deb ataladi. Ushbu zona
energiyalariga ega bolgan elektronlar yarimo'tkazgich hajmida tashqi
elektr maydon ta'sirida harakatlanib elektr o'tkazuvchanlikni hosil
qiladilar. O‘tkazuvchanlik zonasiga tegishli energetik sathda joylashgan
elektron o`tkazuvchanlik elektroni yoki erkin zaryad tashuvchi deb ataladi. Taqiqlangan zona ostida joylashgan ruxsat etilgan zona valent zona deb ataladi. Qattiq jismning zonalar diagrammasi 1.2-rasmda keltirilgan. Ko‘pchilik yarim o'tkazgich asboblarning ishlashi valent zona shipi va o‘t kazuvchanlik zona tubi energiyalariga yaqin ((2+3) k T energetik oraliqdagi) energiyaga ega elektron harakati bilan belgilanadi. Bir jinsli (hajmning istalgan nuqtasidagi kimyoviy tarkibi bir xil) arsenid galley va kremniyning zonalar energetik diagrammalari, mos ravishda, 1.3, ava b-rasmlarda keltirilgan. Elektronlar harakatlanganda ularning impulsi P va energiyasi W o ‘zgaradi. Bunda elektron energiyasining im pulsga bog‘liqligi o‘tkazuvchanlik zona tubi va valent zona shipi yaqinida taxminan kvadratik (elektron massasi taxminan o‘zgarmas) bo`ladi. Impuls P elektronlar to`lqin vektori k bilan bevosita bog`liq. Arsenid galliy va kremniy uchun W=f(k) bogliqlik 1.3-rasmda keltirilgan. Arsenid galliyning valent va o‘tkazisvchanlik zonalari uch n W = f(k) parabolaning cho‘qqilari k ning bir xil qiymatlariga, kremniy uchun esa turli qiymatlariga mos keladi. Arsenid galliyda elektron zonalararo o'tganda harakatning avvalgi holatida qoladi, ya’ni k ning qiymati o ‘zgarmaydi. Kremniyda esa elektronning toMqin vektori k zonalararo o‘tish amalga oshirilganda aniqlik kiritilishiga muhtoj. Kristall panjara tebranishlari zonalararo o'tish sodir etayotgan elektronga uning impulsini saqlash imkonini yaratadi. Odatda, arsenid galliy holida zonalararo to‘g`ri (vertikal) o‘tish haqida, kremniy holida esa, to‘g‘ri bo`lmagan zonalararo o‘tish haqida so'z yuritiladi va ular mos ravishda, zonalararo
Download 123,85 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish