Boshlang’ich sinf o’qituvchisi XAYDAROVA YULDUZ ning 3-sinf uchun ona tili fanidan “SON so `z turkumi” mavzusidagi dars taqdimoti. Mavzu: Son so’z turkumi 286-287- mashqlar
O’tilgan mavzuni mustahkamlash - Qanday so’zlar sifat deyiladi?
- Sifatlar gapda qaysi so’z turkumi bilan bog’lanib keladi?
- Sifat yasovchi qo’shimchalarni ayting?
- Yaqin ma’noli va qarama-qarshi ma’noli sifatlarga misollar keltiring?
Husnixat daqiqasi: - O’ynab gapirsang ham o’ylab gapir.
- Oz so’zla-soz so’zla.
SON – SO’Z TURKUMI - Shaxs va narsaning sanog’ini bildirib, necha?, qancha?, nechanchi so’roqlariga javob bo’lgan so’zlar son deb ataladi.
Masalan: besh, to’qsonta, beshinchi. 1991- yil 18 – noyabrda Davlat bayrog’I haqidagi qonun tasdiqlandi. Sоnlar gapda ot so’z turkumiga bog’lanadi.Sonlar gapda ikkinchi darajali bo’lak vazifasida keladi. Ularning tagiga to’lqinli chiziq chiziladi. UNUTMANG - Sonlar ikki xil bo’ladi.
- 1. Sanoq sonlar : 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10.
- Sanashda ishlatiladigan sonlar sanoq sonlar deyiladi.
- 2.Tartib sonlar: 1- may, 2004 –yil.
- Sanoq songa –inchi (–) qo’shimchasini qo’shib tartib son hosil qilinadi.
BILIB OLING - Sonlar yozuvda uch xil ifodalanadi:
- 1. Harfiy ifoda bilan: Ikkinchi sinf.
- 2. Arab raqami bilan: 2003-yil 1-sentabr.
- 3. Rim raqami bilan: IV sinf, XXI asr.
- Sonlar otga ohang yordamida bog’lanadi.
- Bog’da o’sar 10ta nok,
5ta olma, 5ta tok. Ekdik 15 olxo’ri, Qancha bo’ladi bari. ( 35 ta ) 286-mashq O’qing,narsa-buyumlarning sanog’ini bildirgan so’zlarni aniqlang va ko’chirib yozing. - 1.Bir tup gul yuz g’uncha ochadi.
- 2.Tovuqlarga har kun uch mahal suv berardim,don-dun berardim.
- 3.Yoz chillasi qirq kun – yigirma beshinchi iyundan beshinchi avgustgacha.
- 4.”Uch og’a-ini botirlar” ertagidagi otaning o’gitlarini esda tuting.
287-mashq. O’qing,sonlarni aniqlang. Sonlar qaysi otlar bilan bog’lanib kelganini aniqlang va ularni yonma –yon yozing. - 1. Bir yigitga yetmish hunar oz.
- 2. Bir mayizni qirq kishi bo’lib yer.
- 3. Bir kishi ariq qazir, Ming kishi suv ichar.
- 4. Bir qushim bor ikki qanotli:bir qanoti oq, ikkinchi qanoti qora.(Topishmoq. Kecha va kunduz)
MUSTAHKAMLASH
BILAMAN
|
BILIB OLDIM
|
BILISHNI XOHLAYMAN
|
1.Narsa va shaxsning sanog’ini bildiradi.
2.Nechta? qancha? so’rog’iga javob bo’ladi.
|
Son so’z turkumi ekanligini bilib oldim.
|
Sonlar necha xil yozilishini bilishni xohlayman.
| Darsdan so’ng kayfiyatingiz qanday ? ( Belgilang.) Vazifa:288- mashq E’tiboringiz uchun rahmat E’tiboringiz uchun rahmat
Do'stlaringiz bilan baham: |