Fan nomi: oliy matematika mavzu: ekstremum

FAN NOMI: OLIY MATEMATIKA
MAVZU: EKSTREMUM
PPS 105-GURUX TALABASI
BAJARDI: TURDALIYEVA MOXIDIL G’ULOMITDIN QIZI


Giperglikemiya
(boshqa yunoncha ὑπĵr - yuqorida, yuqorida; glōs - shirin; aἷmu - qon) - qon zardobida glyukoza miqdorining 3,3-5,5 mmol / l ga nisbatan ko'payishini ko'rsatadigan klinik alomat. Glyukoza miqdori litr uchun millimol (mmol/l), shuningdek, AQSh, G'arbiy Evropa va boshqalarda milligramm desilitrda (mg/dl) o'lchanadi.
Odam va hayvonlar toʼqimasida glyukoza zaxirdagi karbonsuv – glikogenga aylanishi mumkin. U koʼpgina moddalar almashinuvi reaktsiyalarida qatnashadi, karbonsuvlar almashinuvining asosiy qismini tashkil etadi. Organizmlar uchun asosiy energiya manbai hisoblanadi. Odam qonida taxminan 100 mg glyukoza boʼlib, uning miqdori gormonlar (q. Gormonal regulyatsiya) va markaziy nerv tizimi tomonidan boshqariladi. U organizmda suv rejimini boshqaradi, hujayralar faoliyatini izga soladi, zaharli moddalarni zararsizlantiradi, Yurakning mushak vazifasini oshiradi, tomirlarni kengaytiradi, siydik ajralishini tezlashtiradi va boshqa(lar) Koʼpgina kasalliklarda qonda glyukoza miqdori oshadi (q. Giperglikemiya), natijada u siydik bilan ajralib chiqa boshlaydi.
Glyukoza
Glyukoza yoki uzum shakari yoki dekstroza (D-glyukoza), C6H12O6 organik birikma, monosaxarid (olti atomli gidroksialdegid, geksoza), sayyoradagi tirik organizmlarning eng keng tarqalgan energiya manbalaridan biridir . U ko'plab meva va rezavorlar, shu jumladan uzum sharbatida mavjud bo'lib, bu turdagi shakarning nomi kelib chiqadi. Glyukoza aloqasi polisakkaridlar (tsellyuloza, kraxmal, glikogen) va bir qator disaxaridlar (maltoza, laktoza va saxaroza) tarkibiga kiradi, ular ovqat hazm qilish traktida tezda monomerlarga bo'linadi: masalan, saxaroza glyukoza va fruktozaga, laktoza glyukozaga. va galaktoza va boshqalar.
Glikogen 
(yun. glykys — shirin va genes — tugʻilgan) — koʻp tarmoqli polisaharid; molekulasi a-D-glyukopiranoza qoldiqlaridan iborat amorf mahsulot. Mol. m. 106-109. Tuzilishi jihatidan kraxmalga oʻxshaydi. Tirik organizmda oʻsimliklardagi kraxmal kabi funksiyani bajaradi. Koʻpchilik tirik organizmlarning tez safarbar qilinadigan energiya resursi. Glikogen umurtqalilarning asosan jigari (2—6%) va muskullari (2%)da toʻplanadi. Achitqilar, ayrim zamburugʻlar va suv oʻtlarida, makkajoʻxorining ayrim navlari donlarida ham topilgan. Glikogenning parchalanishi — glikogenoliz fosforolitik (fosforilaza fermenti taʼsirida) va gidrolitik (amilaza fermenti taʼsirida) yoʻl bilan amalga oshadi. Glikogen fosforilazasi mahsuloti — glyukozo-1 -fosfat fosfoglyukomutaza taʼsirida izomerlanib, glyukoza-6-fosfatga aylanadi. Umurtqalilar jigarida glyukozo6-fosfatning ancha qismi glyukozo-6fosfataza bilan gidrolizlanib, erkin glyukoza hosil qiladi va qonga oʻtadi
Gormonlar (qadimgi yunoncha: ὁρμάω - hormanino — qoʻzgʻataman) — ichki sekresiya bezlari (endokrin bezlar)da ishlanib chiqib, qonga va toʻqima suyuqligiga oʻtadigan biologik faol moddalar. Ular butun organizmga tarqalib, turli aʼzo hamda toʻqimalarning faoliyatini boshqaradi.
Tireotrop gormon - asosan qalqonsimon bezda,
Qalqonsimon bezni ogohlantiruvchi gormon yoki TSH, tirotropin, tirotropin (inglizcha tirotropin, TSH, qalqonsimon bezni ogohlantiruvchi gormon) oldingi gipofiz bezining tropik gormoni.
Adrenokortikotrop gormon (AKTG) - buyrak usti bezlarining poʻstloq qavatiga,
Adrenokortikotrop gormon yoki ACTH, kortikotropin, adrenokortikotropin, kortikotrop gormon (lot. adrenalis-buyrak usti, lot. korteks-po'stloq va yunoncha tropos - yo'nalish) - oldingi gipofiz bezining bazofil hujayralari tomonidan ishlab chiqariladigan tropik gormon. Kimyoviy jihatdan ACTH peptid gormonidir.
Estrogenlar bachadonga taʼsir etadi va h.k.
Estrogenlar (nem. Östrogene) - bu asosan ayollarda tuxumdon follikulyar apparati tomonidan ishlab chiqariladigan steroidal ayol jinsiy gormonlar kichik sinfining umumiy umumiy nomi. Shuningdek, erkaklarda moyaklar, buyrak usti bezlari po‘stlog‘i va boshqa ekstragonadal to‘qimalar (shu jumladan, suyak, miya, yog‘ to‘qimalari, teri va soch follikulalari) har ikkala jinsda ham ishlab chiqariladi